Nhãn hiệu bao bì của hạt giống dưa hấu F1 Thiên Long 2907 được in bên ngoài với thời hạn sử dụng từ ngày 21-12-2008 đến ngày 21-12- 2009. Thế nhưng, bóc đi lớp vỏ mới này, bên trong lại xuất hiện một nhãn hiệu khác có thời hạn sử dụng: từ ngày 30-10-2007 đến 30-10-2008. Sau khi 25 chủ hộ trồng dưa ở thôn I (xã Tam Vinh, huyện Phú Ninh) lên tiếng phản ứng Công ty TNHH Giống cây trồng Miền Trung về tình trạng đánh lừa nông dân bằng nhãn hiệu mát mắt (còn bên trong là những hạt giống tồn kho, không có chất lượng), lập tức đã có thêm 20 chủ hộ khác cùng xã hưởng ứng.

Chuyện giống Thiên Long 2907 tồn kho của Công ty TNHH Giống cây trồng Miền Trung là đề tài “nóng” vài ngày qua đối với người trồng dưa ở xã Tam Vinh. Hôm 19-2, khi đến thăm những cánh đồng dưa vừa mới trồng ở thôn 1, chúng tôi chứng kiến hầu hết người trồng dưa phải bỏ công “dặm” lại những đám dưa mới trồng yếu ớt - hậu quả của những hạt giống đã hết hạn sử dụng. Anh Nguyễn Văn Tình, ở thôn I bực tức: “Anh thấy giống dưa hấu Thiên Long 2907 có “độc” không? Đúng thiệt là hạt dưa giống tồn kho, một cây dưa mẹ thì lại cõng đến mười cây dưa con. Mấy ngày ni, tui bỏ ăn, bỏ uống để “dặm giống”, ê cả người. Giống má như ri thì làm sao có năng suất cao được?”. Người nông dân 30 tuổi này còn cho hay, năm ngoái anh tích lũy được chút vốn liếng khi làm công nhân ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đùng một cái, công ty đóng cửa, thất nghiệp, gia đình anh giục về trồng dưa. Năm trước ở đây dưa trúng đậm, được mùa lại được giá. Bao nhiêu vốn liếng và tâm huyết, anh Tình “đổ” hết xuống 5 sào dưa vụ xuân hè này. Cuối cùng, đám dưa hơn 10 ngày tuổi mà lá cũng chỉ vừa “nhít” lên khỏi mặt ni lông.

Đáng buồn hơn, nhiều cánh đồng dưa trải bạt hiện có tình trạng cứ 1 cây “mẹ” lại có đến “10 cây con ăn theo”. Gặp chúng tôi, ông Nguyễn Văn Đồng (55 tuổi, thôn 2, xã Tam Vinh) thở dài: “Nếu biết như thế này thì tôi không cho hạt vào ngâm ủ rồi đem đi trồng đâu. Dù thấy rõ mồn một là nhãn hiệu bên trong đã hết thời hạn sử dụng, thế nhưng tháng chạp vừa rồi “cơm cao gạo kém” nên không thể mua giống mới để trồng. Hậu quả của cái nghèo như thế này đây!”.

Phạt 5 triệu đồng đối với đại lý của Công ty TNHH Giống cây trồng Miền Trung

Ngày 18-2, Thanh tra Sở NN&PTNT Quảng Nam đã quyết định phạt đại lý Danh Tâm (Tam An, Phú Ninh) - đại lý của Công ty TNHH Giống cây trồng Miền Trung 5 triệu đồng về việc buôn bán hàng hóa quá thời hạn sử dụng. Trao đổi với chúng tôi chiều 20-2, ông Huỳnh Tấn Trinh, Phó Chánh thanh tra Sở NN&PTNT cho biết, việc sử dụng cùng lúc 2 loại giống sẽ không đảm bảo năng suất mùa vụ.

Trong khi đó, theo ông Phạm Doãn Nguyên, Chánh thanh tra Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, ngoài việc xử phạt 5 triệu đồng, Chi cục còn đề xuất Thanh tra sở buộc công ty giống này phải đền bù 115 gói còn lại. Hiện nay, huyện Phú Ninh có hơn 200ha dưa, riêng xã Tam Vinh có 80ha. Được biết, trong thời gian trước và sau Tết Kỷ Sửu, Công ty TNHH Giống cây trồng Miền Trung đã bán trên thị trường Quảng Nam 229 gói giống dưa Thiên Long 2907 kém chất lượng.

Không riêng gì anh Nguyễn Văn Tình và ông Nguyễn Văn Đồng, ở đây hầu hết những hộ gặp phải giống dưa tồn kho - kém chất lượng này đều bức xúc. Theo thông tin từ Hội trồng dưa ở 2 thôn xã Tam Vinh, đến nay, Công ty Giống TNHH Miền Trung chỉ bồi thường thiệt hại bằng cách: Cứ 1 gói hạt dưa giống F1 Thiên Long 2907 hết thời hạn sử dụng thì nay cấp thêm 1 gói dưa giống Thiên Long 2919 để trồng dặm; đồng thời trả thêm 100 nghìn đồng/gói. Số tiền “trả thêm” này được xem là khoản bồi thường công dặm cây, chăm sóc và chỉ thực hiện đối với những người còn giữ được bao bì của giống dưa hấu F1 Thiên Long 2907. Tuy nhiên, hiện chỉ có một nửa số hộ trồng dưa giữ được bao bì sau khi trồng xong và được đền bù. Chủ hộ nào không may làm thất lạc hoặc hủy đi thì... tiếp tục chịu thiệt thòi. Ông Nguyễn Văn Thịnh, cán bộ nông nghiệp xã Tam Vinh, bày tỏ quan điểm: “Vấn đề bồi thường thiệt hại là do công ty tự đặt ra. Ở những cuộc họp trước đây, chúng tôi hoàn toàn không nghe nói đến chuyện bồi thường cụ thể như thế nào. Nếu công ty cứ bồi thường kiểu “đánh đồng” một gói giống hết hạn sử dụng này bằng một gói giống khác thì quá thiệt thòi cho nông dân. Vì ở đây, một phần do người trồng dưa không biết, một phần do họ phải trồng liều vì không có tiền mua giống khác. Nay thì chất lượng đã rõ, liệu năng suất vụ dưa này sẽ ra sao?”.

Trước đây, hạt giống dưa hấu F1 Thiên Long 2907 có nguồn gốc từ Công ty Syngenta (Thái Lan), sau đó sản phẩm này được phân phối về Việt Nam. Tuy nhiên, Công ty TNHH Giống cây trồng Miền Trung dù biết quá hạn sử dụng nhưng vẫn sử dụng nhãn hiệu mới của công ty mình “phủ” lên, rồi tung ra thị trường. Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Doãn Nguyên - Chánh Thanh tra Chi cục bảo vệ thực vật tỉnh cho biết, ngay sau khi nhận được thông tin phản ảnh từ nhân dân, chi cục đã cử ngay tổ công tác xuống kiểm tra 747 quầy bán vật tư nông nghiệp trên địa bàn toàn tỉnh. Qua đợt kiểm tra này, bước đầu Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh đã thu hủy 34 gói hạt giống dưa hấu F1 Thiên Long 2907 đã hết thời hạn sử dụng. Mỗi gói 20g, chứa 500 hạt đủ gieo trồng trên diện tích 1 sào.