Theo Quy hoạch sử dụng đất của Chính phủ, đến năm 2020, đất nông nghiệp là 26,7 triệu hecta, chiếm 80,77% diện tích tự nhiên; đất phi nông nghiệp gần 4,9 triệu hecta, chiếm 14,75% diện tích tự nhiên; đất chưa sử dụng gần 1,5 triệu hecta, chiếm 4,48% diện tích tự nhiên. Trong đó, Chính phủ đề nghị xác định diện tích đất trồng lúa là 3,8 triệu hecta (giảm hơn 300 nghìn ha so với năm 2010), trong đó đất trồng lúa 2 vụ trở lên là hơn 3,2 triệu hecta. Căn cứ xác định diện tích đất trồng lúa là 3,8 triệu hecta được Chính phủ dựa trên những tính toán về quy mô dân số (khoảng 100 triệu người), tổng lương thực cho nhu cầu cả nước với diện tích gieo trồng tối thiểu khoảng 7,3 triệu hecta và theo kịch bản biến đổi khí hậu đến năm 2020.

Đáng chú ý, báo cáo của Chính phủ cho thấy, vẫn còn tình trạng một số địa phương chưa thực hiện đúng chủ trương sử dụng tiết kiệm đất nông nghiệp, nhất là đất trồng lúa nước; sử dụng quy hoạch đất phi nông nghiệp trên đất nông nghiệp có năng suất cao, thậm chí trên đất chuyên trồng lúa nước, trong khi ở địa phương vẫn còn các loại đất khác.

Theo Tờ trình của Chính phủ, trong 10 năm qua, mặc dù diện tích đất nông nghiệp tăng (từ 9.570ha lên 10.126ha) song tại một số địa phương, diện tích lúa nước giảm với tốc độ tương đối nhanh. Mỗi năm Cà Mau giảm 6.200ha, Bạc Liêu 5.400ha, TPHCM 2.700ha, nhiều tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng như Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc cũng giảm trên 1.000 ha/năm. Quỹ đất dành cho các nhu cầu y tế, văn hóa, giáo dục, thể dục thể thao chưa đáp ứng được nhu cầu. Cơ cấu sử dụng đất trong đô thị chưa hợp lý, tỷ lệ đất dành cho giao thông chưa đến 13% (yêu cầu từ 20% – 25%). Đất dành cho giao thông tĩnh cũng thấp dưới 1%, trong khi yêu cầu là từ 3% – 3,5%...

Bên cạnh đó, cơ cấu sử dụng đất trong đô thị chưa hợp lý, đất dành cho giao thông đô thị còn thiếu, tỷ lệ đất dành cho giao thông chưa đến 13%, tỷ lệ đất dành cho giao thông tĩnh thấp dưới 1% và đất dành cho các công trình công cộng đặc biệt thiếu.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng bày tỏ lo ngại về việc giữ 3,8 triệu hecta đất trồng lúa. Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu thực hiện không tốt thì việc tăng diện tích đất công nghiệp (từ 72 nghìn heta năm 2010 lên 200 nghìn hecta năm 2020) bằng việc mở các khu công nghiệp, nhà máy thì có nguy cơ vỡ quy hoạch đất nông nghiệp cũng như một số quy hoạch khác..

Về Kế hoạch sử dụng đất 2011-2015, Ủy ban Kinh tế đề nghị cần xem xét, tính toán lại đối với diện tích đất dành cho khu công nghiệp. Hiện nay tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp đạt rất thấp, trong khi đó kế hoạch sử dụng đất đến 2015 tăng từ 72.000ha lên 150.000ha là quá nhanh, dẫn đến tình trạng hoặc không đạt kế hoạch hoặc hiệu quả kinh tế thấp.