Đáp:

Các giống gà nội đều thích nghi tốt với khí hậu vùng sinh thái và chăn thả vườn, gà nội có vóc giáng nhỏ, màu sắc lông đa dạng, đẹp, nhanh, gáy hay ... Giống gà nội được tổ tiên ta thuần dưỡng ngay trên vùng đất của mình từ giống gà rừng cách đây trên 3000 năm. Sau đó mỗi vùng hình thành lên một giống gà, nhưng gần như giữa các vùng các giống gà có đặc điểm tương tự nhau về ngoại hình, về một số chỉ tiêu năng suất đồng thời có sự khác nhau, đáp ứng thị hiếu của người chăn nuôi và tiêu dùng ở mỗi vùng.

Chúng tôi xin giới thiệu một số gống gà nội ở nước ta:

1. Gà Ri:

Gà Ri là gà được nuôi rộng rãi trong cả nước, nhất là các tỉnh phía Bắc. Gà Ri có tầm vóc nhỏ, chân thấp. Gà mái có lông màu vàng nhạt, hoặc vàng nâu có điểm lông đen ở cổ, lưng. Gà trống có bộ lông sặc sỡ nhiều màu hơn. Gà trống, mái mào đơn màu đỏ tươi. Chân, da mỏ màu vàng nhạt. Gà mái đẻ sớm 135 - 140 ngày tuổi, sản lượng trứng 80 - 120 quả/mái/năm. Trứng nhỏ 42 - 48g, vỏ nâu nhạt. Gà mái vào đẻ có khối lượng 1,2 - 1,3kg, lúc trưởng thành 1,7 - 1,8kg, gà trống 2,2 - 2,3kg. Thịt gà Ri thơm, ngon, đậm đà, chắc.

Gà Ri chịu khó kiếm mồi, sức chống chịu bệnh tật và thời tiết cao, ấp và nuôi con khéo. Gà Ri đẻ tốt hơn các giống gà nội khác, cho đẻ đến năm thứ 2 và có thể đến năm thứ 3. Với khẩu phần thức ăn nghèo dinh dưỡng (13 - 14% prôtêin) vẫn nuôi được gà Ri đẻ trứng.

2. Gà Hồ

Gà có xuất xứ vùng làng Hồ ven sông Đuống, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, giống gà này nuôi phổ biến ở tỉnh Bắc Ninh. Gà mái có lông màu trắng sữa, vỏ nhãn hay đất thó. Gà trống màu tía, cổ đầu to, da đỏ. Gà có tầm vóc to, chân to, có hai hàng vảy và vàng. Gà trống trưởng thành 3,5 - 4kg, gà mái 2,5 - 3kg, đẻ muộng 7,5 - 8 tháng tuổi, một năm chỉ đẻ 3 - 4 lứa, mỗi lứa 15 - 18 trứng. Gà Hồ nuôi mau lớn hơn gà Ri, có thể xếp là giống gà thịt, nhưng thân thịt chưa bằng gà công nghiệp.

3. Gà Đông Tảo

Gà Đông Tảo xuất xứ ở vùng Đông Tảo, Khoái Châu, Hưng Yên. Được nuôi phổ biến ở Hưng Yên, giống gà này thiên về thịt, chân to, cao, xù xì có nhiều hàng vảy, lưng phẳng, rộng, mào nụ, đầu to, mắt sâu. Gà trống có lông màu tím sẫm, gà mái có lông nâu bạc. Gà trống trưởng thành nặng 3,5 - 4kg, gà mái 2,5 - 3kg, nhiều thịt nhưng thớ không mịn, da đỏ. Gà mái đẻ ít, 60 - 70 quả/ năm.

4. Gà Mía

Gà Mía có xuất xứ ở vùng Phùng Hưng, Tùng Thiện, Sơn Tây, Hà Nội đã pha tạp nhiều. Gà trống có lông màu tía, gà mái màu nâu xám hoặc vàng. Gà thiên về hướng thịt, đầu to, mào đơn, chân thô có 3 hàng vảy, da bụng đỏ. Gà trống trưởng thành 3 - 4kg, gà mái 2,5 - 3kg, đẻ muộn 7 - 8 tháng tuổi, sản lượng trứng ít 60 - 70 quả/ năm.

5. Gà Ta vàng

Gà ta vàng được nuôi rộng rãi ở miền Đông Nam Bộ. Gà trống lông vàng đỏ, gà mái lông vàng, mỏ vàng, đôi khi có vệt đen ở mỏ, da vàng, chân thấp, vàng và có 2 hoặc 2,5 hàng vảy. Gà cổ ngắn, thân hình vừa phải, lưng phẳng. Ở nhiều nơi gà ta vàng lai với gà Nòi, gà Miên nên có nhiều lông pha đen ở cổ, cánh đuôi, có con da trắng, chân xám. Gà trống nặng 2,2 - 2,3kg, mái 1,5 - 1,6kg, sản lượng trứng 80 - 100 quả/năm. Giống gà này chịu khó kiếm mồi.

6. Gà Tàu vàng

Gà tàu vàng nuôi phổ biến ở miền Nam, đã lai tạp nhiều, mào đơn hoặc hạt đậu, lông vàng và có lông mọc ở bàn chân, ngón chân, có con mọc tận móng chân. Gà trống nặng 3kg, gà mái 2kg. Sản lượng trứng gà mái 70 - 90 quả/năm.

7 Gà Ác

Gà ác nuôi nhiều ở Trà Vinh, Tiền Giang, Long An và nhiều nơi khác nhưng đàn ít. Gà có màu lông trắng, da, thịt, xương, mỏ, chân đều đen. Mào cờ đỏ bầm. Chân có lông hoặc không và có 5 ngón nên còn gọi là “ngũ trào”. Gà bé, con trống nặng 800g, con mái nặng 600g, sản lượng trứng 70 - 80 quả/năm, trứng bé 30 - 32g. Giống gà này thường nuôi làm thuốc bổ dưỡng tần với một số vị thuốc bắc.

8. Gà Nòi

Gà Nòi thường nuôi rải rác ở nhiều nơi cho chọi nhau, lai với gà Ta ở miền Đông Nam bộ để ăn thịt. Gà mau lớn, đầu to, mỏ đen, mào hạt đậu, mắt đen có vòng đỏ, cổ to dài; lông đen xám, pha lẫn vàng tươi, lông đuôi đen, thân dài rộng, lưng phẳng, chân cao có vảy đen xám, cựa dài sắc. Gà trống nặng trên 3kg, mái nặng xấp xỉ 2kg, đẻ 50 - 60 quả/ năm, trứng màu hồng.

9. Gà Tre

Gà Tre nuôi phổ biến ở miền Đông Nam bộ và nhiều nơi nhưng ít hơn gà ta vàng. Gà có vóc dáng nhỏ, 6 tháng tuổi con trống 800 - 850g, 600 - 650g. Đầu nhỏ, mào hạt đậu và màu đỏ, mỏ vàng, chân vàng, da vàng. Gà trống lông dài, màu vàng ở cổ và đuôi, phần còn lại màu đen. Gà mái lông xám xen lẫn màu trắng, đẻ 50 - 60 quả/năm. Có nơi nuôi gà Tre làm cảnh và thi chọi. Thịt thơm ngon.

Ngoài ra ở một số vùng có giống gà địa phương thích hợp với điều kiện sinh thái như gà Mèo nuôi ở vùng đồi núi; gà Ta lai, gà Miên ở miền Nam, gà ta lai gà rừng ở vùng Bình Phước ...