00:00 Số lượt truy cập: 2637664

Phòng bệnh xơ gan 

Được đăng : 03/11/2016

Ở bệnh nhân xơ gan (XG) theo Tây y thì tổ chức xơ phát triển mạnh trong gan cùng sự thành lập các cục u gây 3 loại tổn thương gan là thoái hóa nhu mô gan, xơ hóa tổ chức liên kết và tăng sản tế bào gan làm rối loạn cấu trúc bình thường của gan.


Nguyên nhân dẫn đến xơ gan rất phức tạp; người châu Âu thường bị xơ gan do rượu, còn người các nơi khác trên thế giới thường do viêm gan virus; nếu nhiễm HCV lại có tật nghiện rượu thì nguy cơ XG càng cao; XG còn là hậu quả của viêm gan, rối loạn biến dưỡng tăng nồng độ sắt (Fe), đồng (Cu) trong máu, suy dinh dưỡng kéo dài, ứ mật, bệnh van tim, viêm màng tim co thắt, nhiễm kí sinh trùng, giang mai, lao, nhiễm độc các loại hóa chất (phospho hữu cơ, DDT…), nhiễm độc tố nấm mốc (aflatoxin từ bánh dầu mốc…).

Xơ gan khi tiến triển sẽ tự duy trì và thúc đẩy bệnh nặng hơn nếu không được điều trị kịp thời và đúng mức. Các thể XG do rượu đã ở giai đoạn muộn, chức năng gan suy giảm, cổ trướng dai dẳng tái phát, thì tiên lượng thường nặng. Một khi đã bị xơ hóa thì không một liệu pháp nào có thể chữa khỏi được, ngoại trừ việc thay gan khác…

Người bệnh XG ở giai đoạn sơ khởi thường có rối loạn tiêu hóa, sình bụng, chán ăn, nặng vùng hạ sườn phải… Bệnh tiến triển nặng dần gây báng bụng, lách to, xuất huyết tiêu hóa, phù chân, vàng da, gầy ốm, suy kiệt, thiếu máu, rối loạn kinh nguyệt, liệt xương, da đen sạm, loãng xương, có thể dẫn đến hôn mê…

Xơ gan thể gan teo (Laennec) thường gặp ở người nghiện rượu lâu năm, trung bình độ tuổi 40-60, ăn uống thiếu đạm kéo dài, còn gặp ở người suy dinh dưỡng thiếu đạm và năng lượng, nhiễm độc thạch tín, đồng, selen, tetrachlorur carbon, sốt rét, lao… Người nghiện rượu có nhiều dấu hiệunhiễm độc, run các ngón tay, run lưỡi nói khó, viêm đa dây thần kinh, tinh thần sảng khoái kích động, da hơi vàng, đầu ngón tay cái - tay út đôi khi đỏ bóng, da mu bàn tay teo mỏng, hai mắt cá chân đã có phù nhẹ… Người bệnh không có nghiện rượu thì lúc đầu thấy mệt mỏi, gầy sút rõ, rối loạn tiêu hóa, ợ, táo bón hay tiêu chảy, khi bệnh nặng hơn thì hay chảy máu cam, đôi khi nôn ra máu, đi cầu ra máu, sốt nhẹ kéo dài hàng tuần, hàng tháng, có cảm giác nặng ở hạ sườn phải… bệnh tiến triển đến cổ trướng.

-Xơ gan thể phì đại (Hanot) thường gặp ở người bệnh tim, viêm tắc ống dẫn mật, viêm gan virus và do nhiễm kí sinh trùng (giun sán, sốt rét). Xơ gan do suy tim phải kéo dài do khó thở, tím tái, gan từ to, mềm, đau chuyển sang chắc, không đau… Người bệnh sốt nhẹ, mệt nhọc, biếng ăn, vàng da phơn phớt xanh lá cây, có khi không vàng da, lách to, đôi khi rất to, dễ xuất huyết tiêu hóa, người gầy sút rõ. Thể bệnh này ít khi gây cổ trướng.

-Cổ trướng là hậu quả của một quá trình bệnh lí phức tạp dẫn đến ứ muối và nước rồi tiết vào xoang bụng, chức năng thận bị tổn hại, cầu thận giảm lọc thải natri (Na), khúc ống thận gần và xa lại tăng tái hấp thụ natri, làm cho dịch báng đầy nhanh, bụng chướng to, rất cứng rắn, sau rút nước đi thì báng tái xuất hiện nhanh. Người bệnh mặt gầy, ngực gầy đét, bụng báng to, các chi phì thũng ấn lõm, thở khó, ít ngủ, sắc mặt đen sạm, da bụng, bẹn, ngực nổi rõ những mạch máu xanh xanh, nam có vú to, còn nữ thì vú teo, trĩ xuất huyết… Có thể biến chứng gây suy tim, tim to, mạch nhanh, thiếu máu… dẫn đến tử vong.

* Phòng bệnh: Việc chữa trị xơ gan kết quả rất hạn chế, nên phòng bệnh có ý nghĩa rất quan trọng: cai bỏ rượu, bia càng sớm càng tốt, chữa dứt các bệnh nguyên nhân dẫn đến xơ gan: viêm gan, viêm gan virus, suy tim phải, sốt rét, nhiễm giun sán…

-Trà ngừa xơ gan:

+ Cành lá cây ban (địa nhĩ thảo) 200g, cam thảo đất 100g, câu kỉ tử 50g - sao giòn, tán nát, trộn đều, mỗi lần dùng 10g hãm nước sôi, uống. Tác dụng: hạn chế sự tăng sinh của tổ chức liên kết, giảm tỉ lệ xơ gan, chữa xơ gan mới phát.

+ Linh chi 200g, mạch môn 100g, hải tảo 100g - tán bột, dùng 10g/lần hãm nước sôi uống. Tác dụng: phòng chống viêm loét, phù thũng, cổ trướng.

-Phối hợp ăn các loại thức ăn ngừa các bệnh gan mật:

+ Gan lợn (heo) 100g, đậu nành (bỏ vỏ, nấu chín) 50g, hành tây 100g - nấu chín ăn. Tác dụng: hạn chế xơ gan ở người nghiện rượu,giảm khả năng ung thư hóa ở người bệnh xơ gan.

+ Củ cải 100g, đậu đỏ (bỏ vỏ) 50g hầm ít xương lợn, ăn.

+ Rau má, rau diếp quắn, xà lách, rau cần tây, actiso - nấu canh ăn./.