Trên đường đến tham quan khu trồng rau sạch áp dụng công nghệ cao của vợ chồng anh Quý, nhiều người tưởng rằng vợ chồng anh Nguyễn Đăng Quý và chị Đặng Thị Cuối ở xã Đan Phượng, huyện Đan Phượng, TP Hà Nội đi xuất khẩu lao động ở Đài Loan hàng chục năm trời chỉ nhằm mục đích kiếm tiền, nhưng thực tế anh chị đã âm thầm học hỏi kinh nghiệm về kỹ thuật và công nghệ trồng rau để khi về quê hương thực hiện ước mơ trồng rau sạch .

          Thăm vườn rau trồng trong nhà lưới rộng 4.000m² , các thiết bị trong nhà lưới này đều được anh chị mua và vận chuyển từ Đài Loan về Việt Nam lắp giáp và triển khai. Nhờ có đầu tư hệ thống tưới phun để điều tiết nhiệt độ, tưới nhỏ giọt nhằm tiết kiệm nước, việc trồng rau hệ thống nhà lưới thuận lợi và đem lại năng xuất và chất lượng cao cho các loại rau; đồng thời giảm bớt nhiều chi phí nhân công cũng như các loại phân bón, thuốc trừ sâu, làm giảm giá thành sản xuất các loại rau và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.

ví dụ như mồng tơi sau 27 ngày có thể thu hoạch, loại rau trồng dài thời gian  nhất cũng chỉ mất 45 ngày.

Không chỉ đầu tư nhà trồng rau hiện đại, anh chị còn xây 1 khu vực chế biến sau thu hoạch với công suất khoảng 3 - 4 tạ rau/ngày. Mỗi ngày các loại rau được tập trung về khu vực chế biến để rửa sạch phân loại và đóng bao gói cẩn thận. Trên bao gói có đầy đủ các thông tin cần thiết cho người tiêu dùng có thể truy xuất nguồn gốc. 

Tâm sự với chúng tôi chị Cuối cho biết: Ở Đài Loan “Họ chỉ có hơn 1ha đất vườn, nhưng áp dụng tiến bộ khoa học và đầu tư công nghệ cao vào trồng rau theo quy trình khép kín, đảm bảo vệ sinh. Nó khác xa so với những gì tôi vẫn nghĩ về cây rau. Ngoài trình độ sản xuất cao hơn mình rất nhiều, tôi còn bị mê hoặc bởi yếu tố chất lượng, môi trường và ý nghĩa của việc trồng rau sạch. Điều này đã hun đúc ước muốn trồng rau trên chính mảnh đất quê hương mình”.

Tiếp lời vợ, anh Quý cười hiền lành kể: “Tôi đã thực sự ấn tượng với các trang trại trồng rau công nghệ cao ở đây. Rau được trồng trong nhà kính, được lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt và tưới phun hiện đại. Đặc biệt, các trang trại rau ở đây tuân thủ nghiêm ngặt các khâu sản xuất thực phẩm sạch”.

Vốn ham học hỏi, vợ chồng Cuối - Quý rất hay trò chuyện với các chủ trang trại ở Đài Loan về làm nông nghiệp. Dần dần niềm đam mê làm nông nghiệp sạch ngấm vào người lúc nào không hay... Để rồi trong suốt 8 năm lao động vất vả bên xứ Đài, là những năm nỗ lực thực hiện ước mơ sở hữu trang trại rau sạch cho riêng mình. Chị cuối bộc bạch: “Người ta đi xuất khẩu lao động gửi tiền, vàng về; còn vợ chồng tôi trong suốt 8 năm trời kiên trì gửi về từng kiện hàng to đùng mở ra chỉ toàn bạt nilon, dây buộc, dây chằng, khung sắt…”.

 “Khi mọi sự chuẩn bị cho “sự nghiệp” trồng rau sạch đã hòm hòm thì người thân gia đình 2 bên nội ngoại lại khuyên can, có người còn bảo họ khùng, “sướng không muốn lại muốn cực thân”. Không ai hiểu, để có được quyết định táo bạo đó, vợ chồng mình đã trăn trở rất nhiều”, anh Qúy thật thà kể. Một lẽ thường tình, việc đi ngược với số đông thường bị cho là lập dị, khác thường, nhất là tại quê nhà, việc đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro và thất bại.

Kiên trì với quyết định của mình, cùng một lúc, vợ chồng Cuối Quý vừa thuê máy làm đất, giải phóng mặt bằng, vừa dựng một căn nhà nhỏ, quyết tâm bám trụ. Với tốc độ siêu khẩn trương 1 tháng cật lực làm việc, từ làm đất, chọn giống đến gieo hạt, tưới rau... những mầm xanh đầu tiên đã nhú lên ngay trên mảnh đất vốn ngổn ngang đá sỏi. Công việc cứ thế kéo từ ngày này qua ngày khác, vất vả cũng vì thế nhân lên gấp bội. Nhưng đất không phụ công người, một vườn rau sạch rộng lớn đã bắt đầu xanh tốt.

Chị Cuối bảo, khi rau thu hoạch được cũng là lúc gian nan nhất khi rau bán không ai mua. “Tôi phải mang từng bó rau ra chợ bán, gặp ai cũng mời chào, rồi biếu tặng cho không mọi người. Thấy rau tươi, ngon, an toàn dần dần mọi người mua tới tấp, từ ế ẩm đến rau trồng không đủ bán”.

Tháng 7/2017, được HTX Dịch vụ nông nghiệp Đan Phượng hỗ trợ thuê đất hơn 4 ha của 52 hộ dân, vợ chồng anh bắt đầu xây dựng mô hình trồng rau hữu cơ ứng dụng công nghệ cao. Tiếp đó, UBND huyện Đan Phượng hỗ trợ làm đường giao thông nội đồng, nhà sơ chế, một số quy trình kỹ thuật, tem, nhãn truy xuất nguồn gốc. Đây là mô hình sản xuất rau theo phương pháp hữu cơ, không sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu hóa học.

Mô hình trồng các loại rau xanh theo mùa, trong đó, có các giống rau lạ, như: xu hào hoa, bắp cải tí hon giống Đài Loan và có liên kết tiêu thụ tại các trường học, nhà hàng, siêu thị, cửa hàng rau sạch... Hiện, giá trị bình quân/ha canh tác của mô hình đạt gần 5 tỷ/ha. 

Ngồi bên bàn uống nước trang trại, nhìn những luống hoa đồng tiền bao quanh khu nhà, những khu nhà lưới, nhà màng vườn rau xanh ngút ngàn. Những luống rau ngay hàng thẳng lối, nhựa sống căng tràn để tạo nên một thảm xanh mát mắt. Nơi đó còn được điểm tô bởi màu tím của những luống cà tím sai trĩu quả, màu vàng của hoa cải… “Không gian là thứ hết sức quan trọng, tạo cho con người ta tinh thần lao động tốt hơn. Vì thế, bên cạnh yếu tố sạch cả về môi trường lẫn cảnh quan, chúng tôi còn cố gắng xây dựng từng vườn rau trở thành một không gian đẹp để tận hưởng”, chị Cuối chia sẻ.

Theo chị Cuối, những loại cây ăn lá, yếu tố môi trường, sinh vật gây hại là điều khó tránh khỏi. Do thực hiện quy trình sản xuất hữu cơ, cùng với việc chỉ dùng phân bón hữu cơ, không dùng phân bón hóa học thì chị Cuối cũng tuyệt đối không dùng thuốc bảo vệ thực vật hay như thuốc diệt cỏ. Chính vì vậy việc phòng trừ sâu bệnh trong trồng rau hữu cơ hết sức gian nan. Nhiều đêm anh Quý chồng chị phải thức trắng đêm theo dõi chu kì hoạt động của sâu bệnh để tìm cách phòng trừ.

Chị Cuối cho biết: Để phòng trừ sâu bệnh, khâu làm đất phải thật kĩ. Trước khi tiến hành xuống giống, vợ chồng chị dùng khí ga khò đất để khử các ấu trùng có trong đất. Đặc biệt, vợ chồng còn có “quái chiêu” diệt sâu bệnh gây hại cho rau không giống ai.

“Đối với với những luống rau bị sâu bệnh, tôi có 2 cách: “Một là phá bỏ, hai là cho công nhân bắt sâu. Những con sâu bắt được tôi đem ngâm ủ với sữa tươi, đường, men vi sinh sau đó lấy dung dịch này hòa với nước phun đều mặt các luống rau, sâu ăn dung dịch này bị đau bụng lăn ra chết. Đây gọi là lấy độc sâu để trị sâu”, chị Cuối vui vẻ nói.

Chia sẻ với chúng tôi về dự định trong những năm tới, chị Cuối cho biết: “Mong muốn của tôi là sẽ “phủ sóng” rau sạch đến mọi nhà, để ai ai cũng được sử dụng những thực phẩm sạch. Để làm được điều ấy, hiện tôi đang tiếp tục mở rộng diện tích trồng rau. Dự kiến từ năm 2018 trở đi, mỗi năm tôi quyết tâm phát triển thêm ít nhất 1ha rau sạch; đồng thời, mở rộng thị trường tiêu thụ đến tất cả các trường học. Tôi ước muốn mọi người, mọi nhà, nhất là trẻ em phải được ăn thực phẩm sạch.

Theo ông Trịnh Thế Khiết - Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Hà Nội, mô hình trồng rau hữu cơ theo công nghệ cao của anh chị Quý - Cuối bước đầu đã khẳng định tính hiệu quả. Sản phẩm được thị trường chấp nhận, nhất là những thị trường yêu cầu cao như các bếp ăn tập thể. Vì thế, Hội Nông dân Thành phố đã chỉ đạo Hội Nông dân huyện Đan Phượng tiến hành, khảo sát, đánh giá thực tế. Trên cơ sở đó sẽ có các bước hỗ trợ nhân rộng mô hình này.

Lê Nhàn