Muốn nuôi cá tra thịt đạt thắng lợi, đối với ngư dân khâu chọn mua cá giống rất quan trọng, họ rất cần có con giống tốt, sạch bệnh... để cho ra cá thương phẩm đạt chất lượng cao. Trong khi nghề nuôi cá tra thương phẩm rất được xã hội quan tâm và chia sẻ, những khi giá cá trên thị trường sụt giảm. Hàng chục năm qua, đối với nghề nuôi cá tra giống ít ai biết đến những buồn vui của nghề này.

Cầu vượt cung, giá cá giống tăng mạnh

Hiện nay tại ĐBSCL, giá cá tra thương phẩm bán cho các nhà máy chế biến xuất khẩu đang ổn định ở giá cao, suốt nhiều tuần qua giá cá dao động từ 13.500đ- 14.200 đồng/kg, ngư dân có lãi nhiều nên đã bán cá ra đồng thời tìm mua cá giống thả nuôi lại, cộng thêm những ao trước đây nghỉ nuôi do giá cá thịt không ổn định, cảm thấy ngán ngại nay cũng quay lại tìm mua cá giống thả nuôi.

Từ hai tháng qua giá cá tra giống trên thị trường đã khởi sắc, do giá cá tra thương phẩm luôn ở mức giá rất tốt nên bà con ngư dân trong vùng rủ nhau mua cá giống thả nuôi rất đông. Nhu cầu về con giống ngày càng tăng, trong khi lượng cá tra giống hiện có trong dân không nhiều, các lái cá tranh mua để giao cho các ao, hầm nuôi cá thịt, đẩy giá cá giống tăng lên từng ngày.

Theo bà con ngư dân ở xã Long Kháng, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp “cái nôi” của nghề nuôi cá tra giống cho biết, sự khan hiếm cá giống hôm nay do nhiều nguyên nhân. Để có được con cá giống bán cho các ao, hầm chuyên nuôi cá thịt, giới nuôi cá giống tới mua cá bột (cá con ép ra từ cá bố mẹ sau 24 giờ) từ những người chuyên nuôi cá bố mẹ.

Mấy tháng trước, khi cá bột mới mua về thả xuống ao gặp trời mưa bão liên tục, làm cá con trở bệnh chết hàng loạt, có những ao cá chết nổi lên trắng mặt nước ao, làm cho số lượng cá giống trong vùng giảm đáng kể.

Cộng với tâm lý người nuôi cá giống thấy có lãi thì bán ngay, sợ giữ lâu cá tuột giá nên tranh thủ bán nhanh thu hồi vốn, chỉ để lại số ít những con còn nhỏ chưa đúng kích cỡ nuôi tiếp. Nguyên nhân thứ ba, giá cá bột trước đây bán ra chỉ có 0,8đ/con, thì hiện nay có giá là 9-10 đồng/con, giá cá bột tăng lên gấp 10 lần khiến cho người nuôi cá giống thấy ngán ngại không dám mua thả nuôi nhiều vì nghề nuôi cá giống có độ rủi ro rất cao.

Anh Lâm Quốc Khánh, ngư dân ở xã Long khánh, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp cho biết, gia đình anh có 4 hầm nuôi cá tra giống. Một tháng trước thấy giá cá nhích lên anh cho cá ăn thúc để đạt size 2 phân, bán nhanh ra vì sợ cá giá tuột trở lại, anh bán 80.000 con với giá 530 đồng/con, giá nầy cũng khá cao so với trước đó chỉ 350 đồng/con, tính ra cũng lãi được kha khá, tưởng như thế là thành công.

Không ngờ hôm nay cũng cá cùng size đó thì giá đã vọt lên 1.100 đồng/con, cao hơn gấp đôi giá lúc anh bán, anh nói với chúng tôi một cách nuối tiếc: “Phải chi tôi không cần cho ăn thúc, nuôi từ từ đến hôm nay bán cũng kiếm được thêm 45 triệu đồng như không!”.

Thiếu thông tin thị trường, ngư dân thiệt

Có sự thiếu hụt cá giống trầm trọng như hiện nay là do những năm trước đây khi đến lúc giao mùa, thời tiết trở lạnh đột ngột cá giống thường bị chết nhiều, người nuôi cá giống “canh” bán trước đợt gió cho an toàn, nếu có để cá lại giá cũng tăng lên không nhiều, cho nên đa số ngư dân đều bán cá ra, sửa chữa gia cố ao hầm chuẩn bị cho vụ mùa nuôi tiếp theo.

Nhưng năm nay do nhu cầu con giống tăng cao, làm cho người nuôi cá giống không ngờ tới, đó là do hầu hết ngư dân nuôi cá đều thiếu thông tin. Chính họ lại muốn thả ngay cá bột mới ươm vào nuôi sớm nhất, tranh thủ có đợt cá giống mới đầu tiên cung ứng cho thị trường. Nhưng đây chỉ là suy luận chứ bà con không nắm bắt bất cứ thông tin nào từ các Hiệp hội nghề cá trong cũng như ngoài tỉnh.

Người nuôi cá giống tranh mua cá bột thả nuôi, khiến giá cá bột tăng giá đột biến. Cá giống tăng gấp hai thì cá bột tăng gấp mười nhưng vẫn không có đủ hàng vì lúc nầy đã cuối mùa, cá bố mẹ còn mang trứng rất ít. Anh Nguyễn văn Uôn, ở xã Long Khánh chuyên nghề ép cá tra bột bán cho người nuôi cá giống nói: “Giá cá bột năm nay tăng giá quá bất ngờ, nếu biết trước tôi không cho cá đẻ ồ ạt hôm đầu vụ, chừa lại một số giờ nầy ép thì giàu to”.

Trước đây chừng một tháng giá cá bột dao động từ 0,8 - 1 đ/con, lúc dội hàng rớt còn 60 xu/con, nay giá cá bột tăng lên chóng mặt, cách đây 4 ngày tăng lên 5đ/con, thì nay đã lên 10 đồng/con. Bình quân một con cá mẹ cho 0,5kg trứng, khi ép sẽ cho ra 500.000 con bột, bình thường chỉ bán được 500.000 đồng/cá mẹ, nay bán được 5 triệu đồng.

Khi cầu vượt cung thì chất lượng con giống ít được các lái cá quan tâm, họ chỉ mong sao mua được nhiều cá giống bán lại cho người mua, thu lãi nhiều là được, còn chuyện con giống tốt, xấu khi thả nuôi tỉ lệ sống đạt bao nhiêu %? Cá giống có bị nhiễm các kháng sinh bị cấm hay không thì không hề quan tâm đến, nếu con giống không đạt sẽ kéo theo nhiều hệ luỵ mà có lẽ chỉ có ngư dân nuôi cá thịt mới được “nếm” mùi!