Sáng 24/6, nhiều người chăn nuôi bò sữa tại khu vực Củ Chi và Hóc Môn, TP HCM đã ngỡ ngàng khi thấy các điểm thu mua sữa bò tươi của Vinamilk trương bảng giá thu mua mới 6.500 đồng/kg, tăng 1.000 đồng/kg so với mức giá vừa được công bố cách nay bốn ngày.

“Tôi cũng nghe mấy ông bạn xì xầm về việc đơn vị này tăng giá thu mua sữa tươi từ hôm qua nhưng cứ tưởng họ... giỡn chơi, ai dè có thật. Sáng nay đem sữa tới bán mới biết là thật”, một người nuôi bò sữa tại Tân Thông Hội (Củ Chi) - chưa hết ngạc nhiên nói.

Theo ông đây là lần thứ ba kể từ đầu tháng đến nay Công ty Vinamilk tăng giá thu mua sữa bò, với mức tăng tổng cộng tới 1.800 đồng/kg. Trong đó, lần điều chỉnh tăng giá thu mua thứ hai trong tháng là ngày 20/6, với mức tăng 400 đồng/kg.

“Đang nổ ra cuộc chiến giữa các nhà chế biến sữa nhằm lôi kéo người chăn nuôi bò sữa về với đơn vị mình”, bà Cúc - chủ một đàn bò sữa 200 con (tại Củ Chi) - nhận xét. Bà cho biết ngay sau khi Vinamilk tăng giá thu mua sữa thêm 400 đồng/kg lên 5.000 đồng/kg vào đầu tháng, Công ty Dutch Lady cũng tăng giá từ 3.500 đồng/kg lên 5.000 đồng/kg chỉ bốn ngày sau đó. Khi Vinamilk điều chỉnh tăng giá đợt hai, chỉ ba ngày sau Dutch Lady cũng đã thực hiện một bước “đại nhảy vọt” khi tăng... 1.400 đồng/kg, lên 6.400 đồng/kg vào ngày 23/6.

Người chăn nuôi “ngơ ngác”

Sự chăm sóc đặc biệt của các nhà chế biến sữa đã khiến người chăn nuôi bò sữa đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Từ sáng sớm 23/6, nhiều người dân tại Củ Chi đã chứng kiến một sự kiện chưa từng xảy ra khi một số người tự giới thiệu là cán bộ của Công ty Dutch Lady “chặn” tất cả xe chở sữa bò tươi lại để... phát thông báo về giá thu mua mới.

Ngoài giá thu mua cao ngất ngưởng, người chăn nuôi cũng không cần phải sử dụng loại bình nhôm đặc biệt để đựng sữa như yêu cầu trước đây của Dutch Lady mà có thể sử dụng can nhựa để đựng sữa.

Trước đó, từ đầu tháng 6, lần đầu tiên một phó Tổng giám đốc của Vinamilk đích thân xuống tận các hộ chăn nuôi bò sữa trên địa bàn để tìm hiểu và thông báo những chính sách mới rất hấp dẫn, như sẽ hỗ trợ người chăn nuôi khâu kỹ thuật, cho vay vốn không tính lãi và thu hồi vốn gốc bằng sữa.

Nhiều người chăn nuôi bò sữa không hiểu nổi vì sao giá sữa tăng dồn dập như thế, trong khi trước đây nông dân “kêu” mãi mới tăng được 200-300 đồng/kg. “TP HCM từng kiến nghị Thủ tướng làm việc với các công ty sữa tăng giá lên 5.000 đồng/kg vào cuối năm trước nhưng chẳng thấy các công ty trả lời trả vốn gì cả, nay lại tăng ào ào chẳng biết có kéo dài hay không...”, chủ một trại chăn nuôi bò sữa tại Củ Chi - băn khoăn.

Ông Nguyễn Đăng Vang - Cục trưởng Cục Chăn nuôi - cho rằng việc các công ty phải cạnh tranh gay gắt để thu mua sữa bò tươi tại chỗ là điều tất yếu và đã được dự báo trước. “Theo các chuyên gia thế giới, nếu muốn ngành sản xuất sữa phát triển bền vững và ổn định, nguồn nguyên liệu sữa tại chỗ phải đáp ứng 40-50% nhu cầu nguyên liệu của các nhà máy. Trong khi các nhà máy sữa VN hiện nay hoàn toàn phụ thuộc nguyên liệu sữa bột thế giới, nguyên liệu tại chỗ chỉ chiếm 20-22% nhu cầu...” - ông Vang nói.

Cũng theo ông Vang, giá thu mua sữa bò tươi trong nước tăng là do giá nguyên liệu sữa bột nhập khẩu đang ở mức khá cao, nhất là sau khi một số nước châu Âu bãi bỏ trợ cấp xuất khẩu sữa. Ngoài ra, bên cạnh hai nhà chế biến hàng đầu là Vinamilk và Dutch Lady có khối lượng thu mua sữa tươi khá lớn, nhiều công ty khác cũng đang bắt đầu cạnh tranh để khai thác nguồn nguyên liệu giá rẻ này.

“Với giá nguyên liệu sữa bột nhập khẩu như hiện nay, giá thành sữa sản xuất trong nước lên tới 11.000 đồng/kg, giá sữa bò tươi trong nước hiện nay tuy có cao nhưng vẫn còn... rẻ chán...” - ông Vang nói.