Diêm dân dễ thở!
Cục này đã đề xuất cấp hạn ngạch NK 34.000 tấn muối ăn. Tuy nhiên một số DN lại than phiền việc NK sẽ “dìm giá” muối trong nước và gây khó khăn cho họ…Ông Lê Xuân, Cục trưởng Cục Chế biến, thương mại nông lâm thuỷ sản và nghề muối cho biết: Năm 2008 sản lượng muối toàn quốc chỉ đạt 850.000 tấn, bằng 77,3% kế hoạch trong khi đó nhu cầu tiêu dùng lại tăng lên.
Để điều chỉnh cân đối cung cầu, Bộ NN - PTNT, Bộ Công thương đã đề nghị Chính phủ cho NK muối. Sau 2 đợt cấp hạn ngạch NK cho các DN chế biến muối ăn (tổng lượng hạn ngạch là 107.000 tấn), đến nay gần 100.000 tấn muối đã “đổ bộ” vào thị trường trong nước…Theo ông Xuân, hiện tại diêm dân miền Bắc đang vào vụ muối chiêm nhưng thiếu nắng, miền Trung có mưa trái vụ nên sản lượng muối giảm; đặc biệt các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận giảm ½ sản lượng muối so cùng kỳ. Trong khi đó đến cuối tháng 1/2009 lượng muối tồn trong dân và DN không còn nhiều, khoảng 40.000 tấn, chỉ đủ phục vụ tiêu dùng cho hơn 1 tháng.
Dự báo tháng 3, tháng 4 tới có khả năng cả nước sẽ thiếu muối. Hiện nay giá muối diêm dân miền Bắc bán buôn dao động từ 1.400 - 1.500đ/kg, miền Trung, miền Nam 1.300 - 1.500đ/kg. Tại miền tây Nam bộ có lúc giá muối lên tới 2.000đ/kg. Ông Xuân cho rằng với giá muối như vậy thì diêm dân tương đối “dễ thở”. “Qua khảo sát ở đảo Bạch Long Vỹ (Quảng Ninh) và Nam Định bình quân mỗi hộ có 1.000m2 (khoảng 3 sào Bắc bộ) làm muối, mỗi năm SX được khoảng 10 tấn muối, bán được 15 triệu đồng, trừ chi phí lãi 12 triệu, chia cho 4 khẩu; hạch toán mỗi khẩu thu nhập khoảng 3 triệu đồng (những năm trước đây diêm dân chỉ bán được 300 – 500đ/kg muối). Nhờ giá muối tăng, các DN làm muối cũng có lãi cao hơn so với ngành SX khác”- ông Xuân khẳng định.
Ông Cục trưởng cũng cho hay, quý II/2009 nếu khu kinh tế muối lớn nhất nước tại Quán Thẻ (Ninh Thuận) đưa 1 phần diện tích vào SX cũng chỉ đạt khoảng 30.000 tấn. Năm 2009 nếu thời tiết thuận lợi cả nước sẽ SX khoảng 1 triệu tấn muối. Trong khi đó nhu cầu là 1,3 triệu tấn/năm, vì vậy VN vẫn phải NK. Như đã nêu trên, quý I/2009 lượng muối còn tồn trong dân không nhiều, vì thế trước mắt Cục đề xuất cấp hạn ngạch lần 1 cho 7 DN nhập khẩu 34.000 tấn muối, nhằm góp phần bình ổn thị trường trong nước...
Thiếu muối hay sốt ảo?
Trao đổi với NNVN, GĐ một DN chế biến muối ăn trong nước xin giấu tên cho rằng, từ quý I/2008 thị trường đã lên cơn “sốt” muối, đến quý II sản lượng muối trong nước lại giảm, do đó giá muối càng tăng. Giá muối thô mà DN được cấp hạn ngạch NK về đến cảng từ 1,6 - 17 triệu đồng/tấn. Thế nhưng các đơn vị chế biến muối phải mua lại của họ với giá 1,9 - 2 triệu đồng/tấn. Sau khi chế biến muối thô thành muối thành phẩm (muối i-ốt sạch, muối tinh) giao đến khách hàng là 2,9 - 3 triệu đồng/tấn. “Cuối 2008 lúc sốt muối chúng tôi mua lại của DNNK 1.000 tấn muối lưu kho để chế biến. Đến giữa quý I/2009 DN mới SX được vài chục tấn muối tinh, thị trường vẫn chưa sốt muối, đùng một cái lại có quyết định NK muối về. Hiện chúng tôi còn trên 900 tấn muối thô lưu kho rất khó tiêu thụ do giá muối NK rẻ”- vị GĐ than phiền.
Đại diện một DN khác bày tỏ: “Theo tôi được biết mới đây tại TPHCM có DN nhập khẩu muối thô Ấn Độ với giá rất rẻ, chỉ 1,2 triệu đồng/tấn, bán ra 1,5 triệu/tấn; khi SX muối sạch giá thành chỉ 2,3 - 2,4 triệu đồng/tấn. Như vậy vô hình chung đã “bóp chết” một số DN NK giá muối cao trước đó”. Được biết trước đây đơn vị này tiêu thụ 500 – 600 tấn muối sạch/tháng với giá bán 2,9 triệu đồng/tấn. Nay DN hạ giá dưới 2,7 triệu/tấn cũng khó bán do giá muối NK giảm, nếu tiếp tục “phá giá” thì lỗ nặng. Vì vậy DN kiến nghị Nhà nước tạm dừng NK muối để các đơn vị chế biến nốt lượng muối nguyên liệu còn tồn kho. Mặc khác những tháng tới các vựa muối miền Trung cho thu hoạch rộ, sản lượng muối trong nước sẽ tăng, khó có thể sốt.
Một chuyên gia kinh tế nhận định, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy thoái, giá dầu liên tục giảm đã tác động đến giá muối công nghiệp. Bởi ở nhiều nước công nghiệp, muối chủ yếu được dùng vào ngành công nghiệp hoá dầu, trong khi hiện ngành dầu khí đang "sốn dở chết dở". Hiện giá muối NK về đến cảng Hải Phòng, cảng Sài Gòn chỉ 1,2 - 1,5 triệu tấn, giảm 100 - 400.000đ/tấn so với thời điểm cuối 2008. Trong khi đó nhu cầu muối nguyên liệu để SX một số mặt hàng XK giảm hẳn. Nếu tiếp tục cho NK muối ngoại tràn biên chắc chắn muối ăn trong nước sẽ bị “dìm giá”, đời sống diêm dân lại khó khăn…