Khu vườn na dai rộng bạt ngàn của gia đình anh Thuyết có diện tích 3,5ha tại xóm Mị, xã Yên Mông, thành phố Hòa Bình (Hòa Bình). Năm 2009, anh đã thuê đất của Công ty môi trường Hòa Bình để trồng na. Anh Thuyết đã đầu tư san lấp, cải tạo thành những bãi đất bằng phẳng. May mắn với gia đình anh, vào năm đó gia đình được Trung tâm Khuyến nông Khuyến ngư Hòa Bình khuyến khích và được thành phố hỗ trợ 3.000 cây giống na dai.

Sinh ra ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh - nơi có nghề trồng na phát triển, anh đã có bao năm kinh nghiệm trồng loài cây này, khi lên Hòa Bình lập nghiệp với nghề trồng na dai, khâu kỹ thuật với anh gần như nắm rất chắc từ việc trồng, chăm sóc, bón phân, thụ phấn…

Theo anh Thuyết, cây na dai rất phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai ở Hòa Bình, cây phát triển tốt. Trong quá trình chăm sóc, cần bón thêm lượng phân theo từng độ tuổi của cây, đặc biệt cần bón nhiều phân chuồng ủ hoai mục, na ưa nhất là phân gà.

Nghề trồng na, với anh là niềm đam mê 

Từ khi trồng đến năm thứ 3, na dai cho bói quả, các năm sau là thời kỳ khai thác quả. Đặc điểm của cây na dai ra rất nhiều hoa nhưng tỷ lệ đậu quả thấp vì nhị đực và nhụy cái nở lệch pha nhau nên rất khó tự thụ phấn, hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên nên hiệu quả năng xuất thấp. Thế nhưng, nhờ nắm được kỹ thuật nên anh Thuyết khắc phục được những hạn chế này. Theo cách làm của anh, khi nụ hoa na hé mở có màu trắng thì anh tiến hành thụ phấn nhân tạo cho hoa. Đây là phương pháp thủ công rất hữu hiệu trong việc chủ động số quả trên mỗi cây, để có quả to đều và mẫu mã đẹp. Cùng với đó, anh Thuyết sử dụng phân bón lá, chăm bón đúng quy trình kỹ thuật nên na không những cho quả to, đều mà tình trạng nấm mốc và thối cây cũng không còn.

Anh Thuyết bộc bạch: “Trồng giống cây này người trồng phải có niềm đam mê cộng thêm sự tỷ mỉ, chịu khó thì sẽ đem lại hiệu quả rất cao cho các chủ vườn”. Nếu như năm 2013 gia đình anh thu được 2 tấn quả, thì ước tính năm nay hết vụ gia đình thu được 6 – 7 tấn quả. Với giá bán đầu vụ từ 40.000 – 45.000 đồng/kg, giá bán buôn trung bình 30.000đồng/kg quả.

Vào mỗi vụ thu hoạch rộ gia đình anh phải thuê thêm từ 2-3 nhân công để kịp thu hoạch. Theo anh Thuyết cây ở thời kỳ khai thác quả, một cây cho thu từ 20 – 25kg qủa/cây, ước tính năm nay gia đình sẽ thu nhập được khoảng hơn 200 triệu đồng.

Những quả na to, vỏ mỏng, vị ngọt đậm, mùi thơm được các thương lái rất ưa chuộng. Cứ vào gần mỗi vụ thu hoạch là thương lái đến “đặt cọc” trước cả khu vườn rộng bạt ngàn. Ngoài những quả cho thu hoạch, còn có quả non và hoa kế tiếp cho những lứa quả sau, nên gia đình anh có na bán đến tháng 10.

Ngoài trồng na, vợ chồng anh Thuyết còn tận dụng những khoảng đất trống và những khu đất phía ngoài rìa để trồng thêm khoai sọ, chuối tiêu…góp phần tăng thêm thu nhập cho gia đình.