Gà già thải loại “biến hóa” thành gà ta! 

Đó là câu chuyện của cán bộ công chức Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai kể lại, khi bắt giữ gà nhập lậu từ Hà Khẩu về nội địa, được vận chuyển bằng thuyền qua sông trong đêm.

Sau khi phục kích tại bờ sông Nậm Thi, lực lượng chức năng đã tiến hành thu giữ tang vật, đưa về kho cất giữ.

Sáng sớm hôm sau, kiểm tra thấy trong bao tải nhiều trứng gà mới đẻ. Lực lượng kiểm soát đã xác định đây là loại gà siêu trứng, nhưng chủ yếu là gà già thải loại từ các trang trại bên kia biên giới được bán với giá rẻ, khoảng 10.000 đồng/kg. 

Do sự chênh lệch giá khá lớn giữa hai bên nên các đầu nậu tìm nhiều cách để đưa loại gà này vào nội địa, sau đó “biến hóa” chúng thành gà ta, gà “đi bộ” để bán buôn với giá khá cao, khoảng 35.000 – 40.000 đồng/kg...  

Ông Vũ Thành, Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai cho biết: “Hầu hết người buôn lậu gà siêu trứng là bà con nghèo sát biên giới. Nếu một lượt họ vận chuyển được khoảng 30kg, một ngày vận chuyển trót lọt 2 lượt vào nội địa là lãi khá rồi. Gà bắt giữ được hầu hết là gà đã được giết mổ, dính đầy lông với bê bết đất bùn, ai nhìn thấy chắc không dám ăn thịt gà. Thế nhưng, số gà này khi đưa vào nội địa, được rửa sạch, xát nghệ, nếu nhìn bằng mắt thường không thể phân biệt được”.

Quả thật, tại chợ Cốc Lếu (Lào Cai) hàng ngày có hàng nghìn con gà đã giết mổ được tiêu thụ và vận chuyển về xuôi. Gà được bày bán thành hàng dãy dài, nhìn những con gà được làm sạch, xát nghệ vàng ươm mấy ai biết được đâu là gà ta nuôi, đâu là gà siêu trứng bị thải loại từ bên kia biên giới đưa sang.

Kiểm soát khó khăn 

Từ đầu năm đến nay, Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai đã bắt giữ 7 vụ vận chuyển hàng lậu vào nội địa qua các đường tiểu ngạch và 2 vụ do lực lượng liên ngành bắt giữ ngay tại cửa khẩu. 

Cụ thể, ngày 18/4/2009, tại khu vực bờ sông Nậm Thi thuộc thôn Bản Quẩn, xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, Lào Cai, lực lượng kiểm soát đã bắt giữ gần 200kg gà thịt tươi sống nhập lậu từ Trung Quốc, đựng trong 4 lồng nhựa. 

Lượng hàng trên đều được xác định là hàng vô chủ, bởi chủ hàng sau khi thấy “động” đã “bỏ của chạy lấy người”.  

Ông Thành cho biết thêm: “Để giữ một vụ vận chuyển gia cầm với số lượng lớn, lực lượng kiểm soát phải cử người mai phục dọc bờ sông Nậm Thi, sau đó phải bắt quả tang đầu nậu đang vận chuyển hàng lậu vào nội địa ngay tại mép sông, chứ nếu để họ đưa được hàng lên đường, cho lên xe rồi mới bắt giữ thì coi như không thể, vì họ cãi lý đây là gà bà con chăn nuôi đem bán”. 

Cũng theo ông Thành, do lợi nhuận lớn nên các đầu nậu rất cẩn trọng khi vận chuyển hàng, bởi nếu bị bắt là mất trắng, có khi còn bị tịch thu cả phương tiện. Thủ đoạn của chúng thường là tập kết hàng từ các mối vận chuyển nhỏ lẻ bên kia biên giới vào nội địa, sau đó gom lại để đưa về xuôi tiêu thụ.  

Ông Thành thừa nhận, mặc dù lực lượng kiểm soát đã phối hợp với liên ngành, tích cực đấu tranh, tuyên truyền về tác hại của việc vận chuyển, buôn bán gia cầm nhập lậu qua biên giới đối với sức khỏe cộng đồng, nhưng không thể ngăn chặn triệt để.  

Trong khi đó, việc đấu tranh, phòng chống buôn lậu gia cầm và nội tạng động vật của lực lượng kiểm soát hải quan cũng gặp rất nhiều khó khăn. Đó là thiếu thiết bị bảo quản hàng lậu sau khi bắt giữ. Bắt được hàng, lại mất thời gian chờ đợi lệnh tiêu hủy, số hàng bị bắt giữ nhanh chóng bị phân hủy, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe của những người xung quanh.

Hơn nữa, trong mùa dịch bệnh, đặc biệt là dịch cúm gia cầm, lực lượng kiểm soát hải quan sau khi đã bắt giữ hàng lậu về lại không được trang bị các phương tiện phòng dịch, rất dễ bị nhiễm bệnh hoặc bị phát tán mầm bệnh ra bên ngoài.

Mặt khác, do các đối tượng buôn bán mặt hàng này đều là những cư dân sinh sống sát biên giới, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, chỉ cần có lãi là họ lao vào buôn lậu, bất chấp sức khỏe của cộng đồng.  

Theo phản ánh của Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai, nếu chỉ riêng lực lượng hải quan thì rất khó để ngăn chặn tình trạng buôn lậu gia cầm và nội tạng động vật. Thực tế các đối tượng buôn lậu mặt hàng này khi bị bắt giữ hàng sẵn sàng giằng co với lực lượng chức năng để cướp lại hàng.