Ở ấp Đông Bình Trạch (xã Vĩnh Thành), chú sáu Bính là một trong những người tiên phong trong mô hình trồng cây thiên lý. Với diện tích 1.300m2 đất vườn tạp quanh nhà, gia đình chú trồng 250 gốc thiên lý. Cứ 3 ngày một lần, chú hái khoảng 15kg hoa thiên lý, bán cho thương lái giá 50.000/kg. Bình quân mỗi tháng, gia đình chú thu nhập gần 10 triệu đồng. “Nếu so sánh về thu nhập thì 1 công thiên lý chắc bằng 10 công ruộng” – chú Bính chia sẻ. Theo lời người nông dân này, giá của hoa thiên lý rất bấp bênh, có thời điểm chỉ còn 20.000 đồng/kg. Tuy nhiên, cũng có khi hút hàng, giá lên đến 70.000 đồng/kg. Thời điểm đó, có ngày gia đình chú sáu Bính kiếm được 3 triệu đồng.

Thu hoạch hoa thiên lý

Nhận thấy mô hình hiệu quả nên nhiều hộ dân trong xã cũng học hỏi từ chú Bính chuyển dịch sang trồng cây thiên lý. Điển hình như chú Lê Văn Lập (hai Lập) đã chuyển diện tích 4.000m2 trồng sương sâm sang trồng cây thiên lý. Chú Lập cho biết, trước đây trồng dây sương sâm, sau khi thu hoạch xong đợt đầu tiên thì bị chết, ước tính thiệt hại gần 17 triệu đồng. Sau khi chuyển đổi sang trồng thiên lý, nhận thấy đây là cây trồng tiềm năng, có hiệu quả cao nên chú đã mạnh dạn mở rộng diện tích trồng thiên lý và hướng dẫn các con trồng loại cây này. “Thấy anh Bính trồng thiên lý hiệu quả cao, tôi đến tham quan, rồi mua giống về trồng. Cứ cách một ngày là tôi thu hoạch bông một lần được từ 20kg, bán cho chủ vựa 50.000 đồng/kg. Sau khi trừ tất cả chi phí, mỗi tháng tôi thu nhập trên 12 triệu đồng” – chú hai Lập phấn khởi.

Thiên lý là loại cây rất dễ trồng, không cần nhiều thời gian chăm sóc và không tốn nhiều chi phí thuốc trừ sâu, cũng không đòi hỏi kỹ thuật khó như một số loại cây trồng khác. Theo lời các nông dân, chỉ cần tưới nước đầy đủ và thỉnh thoảng bón phân cho cây là được. Thiên lý cũng ít bị sâu bệnh phá hoại, chủ yếu là bệnh rệp sáp hay nhiễm vi khuẩn nhưng không ảnh hưởng nhiều đến năng suất. Trong thời gian từ tháng 7 âm lịch đến tháng giêng hàng năm, người trồng phải dùng đèn chiếu sáng mỗi đêm để kích thích cây ra hoa. Nhiều hộ làm giàn thiên lý trên trụ đá, dù chi phí hơi cao nhưng xài được lâu. Còn nếu dùng cột tre thì chi phí thấp hơn nhưng chỉ được 2 - 3 năm là phải làm giàn khác, tốn nhiều công.

Hiện nay, số thiên lý của chú sáu Bính đã khai thác được 6 năm và có thể tiếp tục khai thác tiếp. Tuy nhiên, nhận thấy năng suất không còn cao nữa, bông nhỏ hơn trước nên chú đang chặt hạ để trồng mới. Theo chú Bính, cách nhân giống hoa thiên lý cũng khá đơn giản, chỉ cần chọn phần dây không quá già hay quá non, cắt thành đoạn dài chừng 7 - 10cm rồi đặt vào hom, phần trên giữ lại 2 - 3 mắt lá, đến khi cây ra rễ và lá non thì có thể đem trồng. Đặc biệt, hầu như không phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong quá trình trồng nên hoa thiên lý thuộc loại rau sạch.

Hiện nay, nhu cầu tiêu thụ hoa thiên lý còn rất lớn. Không chỉ các nhà hàng, quán ăn và các chợ đầu mối có nhu cầu, mà người dân cũng bắt đầu thường xuyên dùng hoa thiên lý thay các loại rau khác do hoa thiên lý sạch, có nhiều công dụng chữa bệnh...

ĐỨC TOÀN