Thoạt đầu nghe ông Chu Đức Tạy, Chủ tịch Hội Nông dân xã Đèo Gia (Lục Ngạn - Bắc Giang) giới thiệu về chiếc máy tróc vỏ và thái sắn, tôi nghĩ chắc người làm ra phải có bằng kỹ sư hay ít nhất cũng phải học hết cao đẳng kỹ thuật cơ khí nhưng thật bất ngờ, đó lại là một thanh niên dân tộc Cao Lan, mới chỉ học đến lớp 10, anh là Lâm Văn Liêm, thôn Ruồng, xã vùng cao Đèo Gia. Lâm Văn Liêm năm nay 24 tuổi, là con thứ 2 trong gia đình thuần nông có 3 anh em. Từ nhỏ, Liêm đã gắn bó với nương rẫy, đồi rừng. Gia đình Liêm năm nào cũng trồng khoảng 8 ha sắn, có năm thu hoạch cả trăm tấn sắn tươi. Vì công việc của gia đình nhiều, anh cả đã lấy vợ ở riêng, bố mẹ già yếu nên học đến lớp 10, Liêm phải nghỉ học ở nhà lao động giúp đỡ gia đình. Việc trồng, chăm sóc sắn đã rất vất vả nhưng thu hoạch về phải sơ chế (tróc vỏ, thái sắn và phơi khô) để tiêu thụ được còn gian khổ hơn. Để tróc vỏ (làm cho vỏ đen bửng bên ngoài củ sắn bong ra) và thái xong cả mấy chục tấn sắn, vụ mùa nào gia đình Liêm cũng phải lao động quần quật suốt ba tháng trời. Với mong muốn làm sao giảm bớt sức lao động cho gia đình, đầu năm 2007, Liêm mày mò và chế tạo chiếc máy tróc vỏ - thái sắn. Chẳng cần bản vẽ kỹ thuật, Liêm chỉ mường tượng trong đầu chiếc máy cần có hai phần: phần 1 là lồng đựng tróc vỏ sắn phải làm sao cho bên trong gồ ghề để khi quay lồng, sắn quay theo va vào thành lồng trượt vỏ ra; phần 2 là khung máy và thái sắn, phải thiết kế làm sao cho máy thái cùng lúc được nhiều củ sắn và người làm không bị đau lưng. Sự hoạt động của lồng quay tróc vỏ và máy thái sắn dựa vào lực vòng quay của mô tơ điện qua các dây tải dòng dọc. Khởi đầu lồng tróc vỏ sắn được Liêm đóng bằng cây giàng sau một thời gian thấy độ bền và hiệu quả không cao nên Liêm đổi sang đóng bằng gỗ. Các thanh gỗ được đẽo theo hình chữ V và ghép lại với nhau thành hình tròn, mặt ngoài phẳng, mặt trong nhọn. Trên lồng để cửa đóng mở để đổ sắn vào và lấy sắn ra. Phần khung máy thái sắn, Liêm mua sắt và thuê máy hàn để tự gia công. Đến năm 2007 máy đã phát huy hiệu quả với công suất cao. Chỉ cần ba lao động, trung bình mỗi ngày đã tróc vỏ và thái được khoảng 14 tấn sắn tươi, tương đương với công sức của 100 lao động thủ công
|