Ngành chè Việt Nam đang thiếu hụt 50% nguyên liệu

Thông tin trên được ông Đoàn Anh Tuân, Chủ tịch Hiệp hội Chè Việt Nam (Vitas) cho biết tại buổi họp báo về “Hội nghị Quốc tế Chè Việt Nam lần thứ hai” (2nd Vietnam Tea Outlook 2010), được tổ chức sáng 26/7.

Hiện ở nước ta cây chè đã được phát triển ở 34 tỉnh, với khoảng 6 triệu lao động tham gia. Năm 2008, diện tích trồng chè của cả nước là 131 nghìn ha. Theo kế hoạch đến 2015, diện tích này mới được nâng lên là 150 nghìn ha. Trong khi đó, hiện cả nước đã có khoảng 600 nhà máy chế biến chè. Vùng nguyên liệu thì chỉ đáp ứng được 50% nhu cầu nên đã dẫn tới tình trạng tranh mua, tranh bán nguyên liệu.

“Cũng vì thiếu nguyên liệu nên ngành chè mỗi năm chỉ chế biến được khoảng 160 nghìn tấn, bằng ½ năng lực sản xuất và đóng góp cho đất nước khoảng 130-140 triệu USD từ hoạt động xuất khẩu”, ông Tuân cho biết thêm.

Thiếu hụt nguồn cung, người trồng chè vì lợi nhuận đã tăng cường sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón hoá học để tăng năng suất. Điều này dẫn đến chất lượng sản phẩm không đồng đều. Đây cũng là nguyên nhân khiến nước ta mặc dù đang đứng thứ 5 trên thế giới về xuất khẩu chè, nhưng giá chè xuất khẩu chỉ khoảng 1.500 USD/tấn, bằng 1/2 giá chè bình quân trên thế giới.

Lý do tiếp theo được kể đến là do các doanh nghiệp chưa xây dựng được thương hiệu nên chưa xuất khẩu được chè thành phẩm, đóng trong bao bì nhỏ phân phối trực tiếp tới tay người tiêu dùng. Thêm nữa, hầu hết các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chè Việt Namthuộc diện nhỏ, vốn ít, thiếu kiến thức marketing, kinh nghiệm đàm phán ky kết hợp đồng ngoại thương còn nhiều sơ hở nên bị đối tác ép giá.

Ngoài ra, một số thị trường nhập khẩu chè của nước ta còn áp dụng mức thuế suất cao đánh vào chè nhập khẩu, tạo lý do để người mua buộc người bán Việt Nam chia sẻ bằng việc giảm giá. “Điều này còn có thể khiến sản phẩm chè của Việt Nam phải đối mặt với nguy cơ bị kiện chống bán phá giá trong thời gian tới”, ông Tuân nhìn nhận.