So với các loại thực phẩm tươi sống khác như gà, trứng, cá thì thịt heo ít khâu trung gian hơn cả, nhưng không vì thế mà giá tới tay người tiêu dùng rẻ hơn.

Chênh lệch 14.000-15.000 đồng/kg hơi

Khoảng 7g sáng 27-7, bà Hoàng Oanh, chủ một sạp thịt heo tại chợ Phạm Thế Hiển (quận 8, TP.HCM), nhập từ chợ đầu mối heo Tân Xuân (Hóc Môn) một con heo sau giết mổ nặng 75kg với giá 52.000 đồng/kg. Về tới sạp, bà Oanh pha thành các loại thịt đùi, nạc, ba rọi, sườn non, sườn già, cốt lết, nạc dăm, mỡ... để bán lẻ.

Làm phép tính nhẩm nhanh, bà Hoàng Oanh cho biết chi phí mua thịt heo xẻ là 3,9 triệu đồng, trừ các chi phí phát sinh thu được 600.000 - 900.000 đồng tiền lời.

Trong khi đó, các chủ cơ sở giết mổ cho biết với mỗi con heo về lò phải chi tiền bắt heo, công giết mổ (70.000 đồng/con), tiền thú y, tiền làm lòng... sau khi bán cho tiểu thương, cơ sở giết mổ lời 150.000-200.000 đồng/con heo.

Theo ghi nhận của chúng tôi, quy trình chuyển heo từ trại đến lò giết mổ, tiểu thương và đến người tiêu dùng đang là kênh phân phối thịt chủ yếu tại TP.HCM. Với gần 250 chợ lớn nhỏ, chưa kể các sạp bán thịt di động ở các khu phố, đội ngũ tiểu thương lên đến hàng ngàn người đang bán tới 70% tổng lượng thịt lưu thông trên địa bàn TP.HCM.

Theo Sở NN&PTNT TP.HCM, mỗi ngày TP.HCM tiêu thụ gần 9.000 con heo. Do đó, chỉ cần các tiểu thương giảm 1.000-2.000 đồng/kg bán ra thì người tiêu dùng đã tiết kiệm được cả tỉ đồng mỗi ngày.

Ông Trần Thanh Tuyên, một chủ cơ sở giết mổ và bán lẻ thịt heo tại Châu Đức (Bà Rịa - Vũng Tàu), cho biết các tiểu thương phải bán với mức giá như hiện tại bởi hao hụt từ lò mổ về chợ, phòng rủi ro khi hàng ế cũng như nhiều phần thịt vụn, mỡ... chỉ được bán với giá 5.000-7.000 đồng/kg. Ngoài ra so sức mua hiện nay xuống rất thấp nên các tiểu thương cũng không quyết định được lời lãi.

Giá heo từ người nuôi đến tay người tiêu dùng - Đồ họa: V.CƯỜNG

Người nuôi mất vốn

Theo ông Văn Đức Mười - tổng giám đốc Công ty Vissan, tiểu thương vẫn có thể cân đối lượng hàng nhập dựa vào sức mua của thị trường ngày hôm trước để tránh lỗ, chứ không thể tăng giá thịt để bù khi sức mua quá yếu hoặc ế hàng.

Dù với lý do gì thì thực tế cho thấy người bán lẻ đang có lời cao nhất trong chuỗi phân phối thịt heo với mức lời trung bình 10.000 đồng/kg, trong khi người chăn nuôi đang thua lỗ thê thảm. Bình thường người dân mất 3-3,5 tháng để nuôi một con heo con nặng 20kg lên 100kg và có lời 200.000-300.000 đồng. Thế nhưng cũng con heo đó sau khi giết thịt và pha chế thành các loại thịt khác nhau bán ngoài chợ, người bán lẻ bán hết trong một ngày đã có lời tới 600.000-900.000 đồng. Có thể hiểu rằng nếu tính đơn vị là một con heo thì người dân phải nuôi ba con kế tiếp nhau (tức trong thời gian 9-12 tháng) mới thu được mức lời bằng người bán lẻ thu trong một ngày.

Nhưng theo người chăn nuôi, mức lợi nhuận đó là trong điều kiện bình thường khi giá bán heo cao hơn giá thành sản xuất. Còn hiện tại, giá heo hơi trên thị trường Đồng Nai chỉ còn 34.000-38.000 đồng/kg, giá heo tại Lâm Đồng còn thấp hơn, hiện được các thương lái trả với giá 33.000 đồng/kg khiến người chăn nuôi lỗ nặng.

Ông Nguyễn Trí Công, chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, cho biết: “Giá thành chăn nuôi hiện nay không thể thấp hơn 45.000 đồng/kg. Với mức giá bán heo như hiện tại, người chăn nuôi đang chịu mức lỗ lớn và kéo dài kỷ lục từ trước đến nay”.

Cũng theo ông Công, hiện nhiều người chăn nuôi đã không còn đủ tiền mua cám trong khi heo chưa đến ngày bán, nên đã đề nghị Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai làm việc với ngân hàng để họ có thể thế chấp chính đàn heo đang nuôi lấy tiền mua cám. Tuy nhiên, chỉ mới nghe đến ý tưởng này, đại diện Ngân hàng NN&PTNT Đồng Nai đã từ chối ngay vì cho rằng họ không thể kiểm soát được đàn heo của người dân.