00:00 Số lượt truy cập: 2668176

Người trồng rừng trí tuệ 

Được đăng : 03/11/2016

Ý nghĩ đó đến với tôi sau nhiều lần leo mệt trên 7 ngọn đồi cao, phủ kín cây xanh thành một cánh rừng bạt ngàn có quy hoạch, bề thế, có kỹ thuật, có ý tưởng, tầm nhìn, có giá trị kinh tế ngắn và dài của một cựu chiến binh nay đã vào tuổi thất thập, cựu trung tá hải quân, cựu cán bộ giảng dạy trường Đại học Bách khoa đó là ông Nguyễn Đức Khầm, xã Bắc Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An.


Năm 1993, ông để vợ con ở lại làm lúa còn mình quyết tâm khai phá trên 7 ngọn đồi cao rộng 52 ha. Trước đó ông từng là lính trên tàu không số, đã từng làm Trưởng phòng ở Học viện kỹ thuật, kỹ sư máy hàng hải, máy tàu viễn dương, giảng viên Đại học Bách khoa. Sau khi nghỉ hưu, ông còn được gọi vào công trường đường Hồ Chí Minh ở Tây Nguyên làm mấy chiếc cầu nữa mới về rừng hẳn cho đến nay.

Đã 18 năm ông chuyên chú trồng rừng. Ngân hàng chỉ cho ông vay mỗi lần 10 triệu, khi trả xong cả vốn và lãi mới được vay tiếp, trong lúc ông cần khoảng 600 triệu đồng vốn ban đầu. Ông huy động đủ cách trong dân để có vốn đầu tư cải tạo đồi núi, làm giao thông, thủy lợi, giống cây trả công lao động. Quanh các đồi ông cho đào 2km hào giao thông để chống sói mòn, làm đường cho xe bò, xe máy lên được các đỉnh đồi. Nhưng khó khăn nhất ông gặp phải khi đặt chân lên các ngọn đồi này là việc tìm nguồn nước. Không chỉ rừng của ông cần nước mà cả một xóm núi quanh năm đại hạn mong chờ nước trời hoặc hàng ngày dùng xe bò xuống sông cách đó 3km chở nước ngược rừng, vì các con đập nhỏ mùa khô năm phơi đáy. Ông phát hiện thấy một khoảnh rừng có cây lúp xúp, có độ cao hơn mặt ruộng của dân khoảng 23m nên cho đào một giếng rộng 100m2, sâu 7m. Sau ông đi Hà Nội mua vật liệu, học cách làm nhuyễn, hàn kín mạch đất bờ phía dốc mới chứa được nước. Từ khi có một bể nước trên 500 khối, ông đặt máy bơm, hệ thống dẫn đến các bể xây, mỗi bể chứa cỡ 50 khối trên các đồi cây và cho dân xung quanh múc về dùng. Việc chọn giống cây trồng, ông đề xuất trồng cây keo hoa vàng tức loại keo lá nhỏ, trong lúc lâm nghiệp yêu cầu trồng cây keo lai. Ông vẫn bảo vệ được quan điểm của mình, đến nay đã chứng minh điều đó đúng, hóa ra ông đã từng dùng gỗ cây keo hoa vàng để đóng cầu cảng thay cây dổi, gỗ tốt, khách hàng mua làm cột chống, mỗi mét vuông trồng được gần chục cây. Ông đọc sách biết cây này thuộc họ đậu làm đất thêm màu mỡ, không xói mòn đất có thể trồng xen nhiều cây ăn quả trong rừng keo.

Bảy quả đồi trọc ngày xưa có tên là U Cồn Găng, U Tây Xây, U Bò Lăn, U Tang Trống ... nay là một vùng rừng xen dày cây lấy gỗ, cây ăn quả, cây hương liệu như tràm có 40 vạn cây; bạch đàn 1 vạn; thông 1 vạn; lát hoa 4000 cây; sắn 4 ha; vải, roi, bưởi, mít, cam trồng xen hàng chục nghìn cây. Ông đã xuất bán 2 lần với quy mô lớn vào năm 2001 bán cho Công ty Hatico Hải Phòng và năm 2003 cho Nhà máy giấy Vũng Áng - Hà Tĩnh. Trong năm đó ông trả xong hoàn toàn nợ vay. Mặc dầu có một tài sản tiền tỷ từ rừng nhưng hàng ngày ông bà vẫn trực tiếp lao động, chỉ mùa khai thác mới thuê thời vụ cả trăm người trả công bằng hiện vật gỗ, củi. Gần đây ông có một ý định táo bạo nữa là muốn tìm cách đưa nước lên đồng Chọ Bùi cho dân canh tác. Đập Bàu Trang và đập Bài khô nước, xã đã cho khoan 4 giếng ở giữa đồng cũng không có mạch nước. Ý tưởng của ông là cho làm mương dẫn, đặt hệ thống bơm đưa nước từ dòng Nông Giang lên đồng cao. Ông đã vào Quảng Nam đến đập nước Phú Ninh học hỏi và nhờ họ giúp đỡ kỹ thuật, ông xin đầu tư vốn, sau sẽ thu hồi dần qua thủy lợi phí (nay không còn loại phí này), nhưng chưa được thực hiện. Chúng tôi có trao đổi với ông: “Theo cách làm bài bản, khoa học cũng như kinh nghiệm thu được qua 18 năm trang trại rừng, ông có lời khuyên với những người trồng rừng hiện nay?”. Ông nói: “Nên trồng cây ăn quả có giá trị như nhãn Hưng Yên, cây gỗ có giá trị như cây trầm gió, các cây lấy gỗ khác chỉ nên trồng theo quy mô nhỏ”. Theo ông Khầm, trong các loại hàng hóa thì đầu ra của nguyên liệu rừng là hoàn toàn không đáng lo. Với những nỗ lực trên ông Khầm đã được bầu là chiến sỹ thi đua thời kỳ đổi mới, Bằng khen của Hội Cựu chiến binh Việt Nam. Thời tại ngũ ông đã được nhận ba Huân chương Chiến công. Ông học tập và làm theo tấm gương của Bác ở ý chí tự học, lòng quyết tâm và đặc biệt ở tính giản dị và tiết kiệm.