Trên thị trường, các loại thịt heo, thịt gia súc và gia cầm được nhập khẩu ngày càng nhiều càng làm tăng thêm áp lực cho việc phát triển của ngành chăn nuôi trong nước...

Giá heo hơi làm người chăn nuôi nản lòng

So với đầu tháng 9-2008, hiện giá heo hơi tại TP Cần Thơ đã giảm bình quân khoảng 2.000 đồng/kg, phổ biến ở mức 31.000-32.000 đồng/kg, heo loại xấu giá chỉ còn 30.000 đồng/kg. Với mức giá này, người nuôi heo bị lỗ ít nhất từ 200.000-300.000 đồng/tạ.

Anh Trần Văn Trình ở khu vực Bình Yên A, phường Long Hòa, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ, cho biết: “Với giá thức ăn gia súc và heo giống tăng cao như hiện nay, để heo hơi đạt 1 tạ người chăn nuôi phải mất chi phí từ 3 đến 4 triệu đồng. Cách đây hơn 1 tháng, tôi đã bán 6 con heo thịt với giá chỉ 3 đến 4 triệu đồng/tạ, tính ra lỗ công nuôi. Hiện nay, giá heo hơi vẫn ở mức thấp, còn giá thức ăn chăn nuôi lại đứng ở mức cao, tình hình dịch bệnh trên heo vẫn còn diễn biến phức tạp, vì vậy tôi chưa dám nuôi heo lại. Nếu khoảng 1 tháng nữa tình hình được cải thiện, tôi sẽ mua heo con thả nuôi để bán heo thịt vào dịp Tết Nguyên đán. Nhưng tôi cũng hơi lo do giá heo giống hiện vẫn còn ở mức khá cao, từ 70.000-75.000 đồng/kg, nguồn cung có phần khan hiếm”.

Thời gian qua, giá thức ăn chăn nuôi luôn trong xu hướng tăng, còn giá heo hơi lại lên xuống thất thường. Giá heo hơi ở ĐBSCL có lúc đã lên đến mức 45.000 đồng/kg, nhưng mức giá này không trụ được lâu. Năm 2008 là năm người nuôi heo gặp khó khăn nhất trong nhiều năm qua: Giá các loại thức ăn gia súc, thuốc thú y tăng cao kỷ lục, rủi ro cũng tăng cao do nhiều loại dịch bệnh xuất hiện trên heo như: bệnh lở mồm long móng, heo tai xanh... Vì vậy, người chăn nuôi heo “treo chuồng” nghỉ nuôi ngày càng nhiều, nhất là những hộ nuôi nhỏ lẻ. Anh Nguyễn Trí Nhân (ở ấp Thới An, xã Giai Xuân, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ), cho biết: “Những năm trước, lúc nào tôi cũng nuôi 1-2 con heo trong nhà để có thêm thu nhập trang trải chi phí cho gia đình. Nhưng thời gian qua, giá thức ăn cho heo cứ liên tục tăng, còn giá heo hơi lại quá bấp bênh, nên gia đình tôi đã ngừng nuôi heo khoảng 1 năm nay”.

Bớt lo giá thức ăn gia súc tăng...

Tác động từ việc nhiều người ngưng nuôi heo đã làm cho sức mua thức ăn gia súc gần đây giảm mạnh. Chị Trịnh Ngọc Sáng, chủ cửa hàng bán thức ăn chăn nuôi Ngọc Cường (ở xã Tân Thới, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ), cho biết: “Hiện nay, sức mua các loại thức ăn gia súc đã giảm hơn 30% so với khoảng 3 tháng về trước. Mỗi tháng tôi bán chỉ được hơn 20 tấn thức ăn gia súc các loại. Vì vậy, giá thức ăn gia súc đã chựng lại khoảng 2 tháng nay, nhưng vẫn còn ở mức cao. Các năm trước vào thời gian này nhiều người đã bắt đầu nuôi đợt heo mới để kịp bán cho thị trường Tết Nguyên đán. Còn năm nay, đến giờ vẫn chưa thấy có nhiều người nuôi heo trở lại”.

Theo nhiều cửa hàng bán thức ăn chăn nuôi, gần đây giá thức ăn gia súc không còn tiếp tục tăng do Nhà nước đã giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi. Tuy nhiên, giá nhiều loại thức ăn gia súc vẫn còn ở mức cao. Tại nhiều điểm bán mặt hàng này, nhiều loại thức ăn cho heo đang có giá dao động từ 200.000 đồng đến hơn 300.000 đồng/bao. Chẳng hạn như: thức ăn hỗn hợp hiệu Cargill dành cho heo thịt giá 220.000-230.000 đồng/bao (25-40kg); thức ăn hiệu Green Feed loại dành cho heo thịt (15-30kg) giá khoảng 223.000 đồng/bao (25kg), loại dành cho heo con giá 335.000 đồng/bao (25kg), loại dành cho heo nái giá 210.000-227.000 đồng/bao...

... Lại lo thịt heo nhập ngoại

Bà Lê Thị Lan, chủ một trại nuôi heo ở phường Long Hòa, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ, cho biết: “Trại của tôi đang nuôi khoảng 130 con heo nái và heo thịt. Do gần đây giá heo hơi quá thấp, nuôi không có lời nên tôi chủ động giảm số lượng đàn heo nuôi. Hiện tôi cũng chuẩn bị thả nuôi thêm heo thịt để cung cấp cho thị trường Tết Nguyên đán, nhưng cũng lo không biết đến gần Tết giá heo hơi có tăng lên hay không? Vì năm nay thịt heo được nhập khẩu nhiều, nhất là ở TP Hồ Chí Minh”.

Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi, năm 2008, do ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh, tình hình lạm phát và giá cả các loại nguyên liệu đầu vào phục vụ chăn nuôi tăng cao đã làm cho sản lượng ngành chăn nuôi giảm. Đối với heo, có 5/8 vùng sinh thái giảm số lượng đàn, trong đó, mức giảm cao nhất là ĐBSCL với 9,7%. Trong 8 tháng đầu năm 2008, nước ta đã nhập khẩu 118.000 tấn thịt, cao gấp 3 lần năm trước.

Tại nhiều chợ ở nội ô TP Cần Thơ, hiện giá nhiều loại thịt heo đã giảm khoảng 4.000-5.000 đồng/kg so với hơn 1 tháng trước. Tại nhiều chợ, thịt nạc đang ở mức 60.000-63.000 đồng/kg, thịt đùi và ba rọi 58.000 đồng/kg... Giới kinh doanh thịt heo cho rằng, giá heo hơi, thịt heo giảm ngoài nguyên nhân ảnh hưởng của các loại dịch bệnh làm sức tiêu thụ thịt heo yếu còn do nhiều loại thịt gia súc, gia cầm có giá rẻ đang được nhập vào nước ta ngày càng nhiều.

Nhiều loại sản phẩm thịt nhập khẩu có giá rẻ hơn so với hàng trong nước, như giá một số loại thịt gia cầm chỉ bằng 50% so với hàng nội địa, thịt heo nhập khẩu giá cũng thấp hơn khoảng 30-40% so với thịt sản xuất trong nước. Mặt khác, nước ta giảm thuế nhập khẩu thực phẩm quá nhanh so với lộ trình cam kết khi gia nhập WTO. Cụ thể, theo cam kết gia nhập WTO, đến năm 2012, Việt Nam mới phải giảm thuế nhập khẩu thịt heo tươi hoặc ướp lạnh xuống 25%, nhưng hiện nước ta đã giảm mức thuế này xuống còn 20%; còn thuế nhập khẩu thịt bò thay vì đến năm 2012 mới giảm xuống còn 14% thì mức thuế hiện được áp dụng là 12%.

Ông La Phước Lợi, Giám đốc Xí nghiệp chế biến thực phẩm 1 (Công ty cổ phần Thương nghiệp Tổng hợp Cần Thơ)- một đơn vị chủ lực cung ứng thịt heo cho thị trường Cần Thơ, cho biết: “Hiện nay, nguồn cung heo hơi tại thành phố đã giảm mạnh, lượng heo mà xí nghiệp đang cung ứng cho thị trường chủ yếu là heo mua từ các tỉnh lân cận như: Vĩnh Long, Hậu Giang...

Tuy nhiên, do sức tiêu thụ thịt heo đang yếu nên không xảy ra tình trạng thiếu hụt thịt heo. Nhưng nếu trong thời gian tới nhà nông không phát triển nuôi heo mạnh trở lại, thì có khả năng sẽ thiếu hụt nguồn cung và có thể phải nhập khẩu thịt heo. Đến nay, tại địa bàn thành phố, thịt heo và các loại thịt gia súc nhập khẩu chỉ mới có bán ở Metro Hưng Lợi Cần Thơ. Hiện các loại thịt heo nhập khẩu vào nước ta chủ yếu được tiêu thụ tại thị trường TP Hồ Chí Minh. Dù vậy, giá heo hơi tại các tỉnh, thành ĐBSCL cũng đang bị ảnh hưởng và khó cạnh tranh hơn khi muốn vào thị trường TP Hồ Chí Minh”.

Sở dĩ giá nhiều loại thịt nhập khẩu rẻ hơn hàng trong nước do được sản xuất tập trung theo quy mô lớn, dạng công nghiệp, không phải qua nhiều trung gian (từ sản xuất thức ăn và khâu chăn nuôi đến khâu bán hàng) nên giảm được giá thành sản xuất. Còn ở nước ta, chăn nuôi còn ở dạng nhỏ lẻ và phải qua nhiều trung gian nên chi phí tăng cao.

Cụ thể, có tới 5 trung gian trong chuỗi sản xuất-phân phối thịt heo như: người sản xuất thức ăn gia súc, thuốc thú y; người bán thức ăn gia súc, thuốc thú y; người nuôi heo; người mua heo hơi; người bán thịt heo. Do đó, việc làm cấp bách hiện nay là chúng ta phải tổ chức lại nền sản xuất trong nước. Thực tế đã có nhiều hộ nuôi heo nhỏ lẻ ngừng đầu tư nuôi heo chuyển sang nuôi heo gia công cho các nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi.