Lúa gạo là một trong những mặt hàng tăng giá mạnh nhất trong thời gian qua, nhất là giá xuất khẩu Việc Việt Nam liên tục trúng thầu xuất khẩu sang Philippines với khối lượng gạo lớn và đạt giá cao, đã đẩy giá gạo xuất khẩu ở thời điểm hiện tại tăng lên khá mạnh. Đến giữa tháng 12, giá gạo xuất khẩu 5% tấm đã đạt mức 530-550 USD/tấn, tăng thêm 30-50 USD/tấn so với hồi đầu tháng 12. Giá lúa trong nước hiện cũng đang ở mức cao từ 5.800-6.000 đ/kg. Giá gạo nguyên liệu loại 1 khoảng 7.600-7.700 đ/kg, giá gạo nguyên liệu loại 2 khoảng 7.400-7.500 đ/kg. Giá thành gạo 25% tấm (giá lọt lòng tàu) vào khoảng 8.500-8.700 đ/kg, gạo 5% tấm từ 9.300-9.500 đ/kg… Dự báo trong thời gian tới, giá gạo trên thị trường thế giới sẽ còn tăng thêm, tuy nhiên mức tăng không lớn lắm và khó có thể lên tới mức đỉnh như hồi tháng 4 năm ngoái.

Mặt hàng hồ tiêu cũng đang có mức tăng giá mạnh so với những tháng đầu năm nay. Hiện tại, giá hạt tiêu xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức từ 3.100-3.200 USD/tấn (giá FOB TP HCM), cao hơn 100-200 USD/tấn so với giá hạt tiêu gốc trung bình trên thế giới. Giá hạt tiêu trong nước hiện cũng đã ở mức 40.000-50.000 đ/kg, cao hơn từ 13.000-23.000 đ/kg so với hồi cuối năm ngoái. Theo các chuyên gia hồ tiêu, sở dĩ giá hạt tiêu tăng mạnh vào dịp cuối năm nay là nhờ lượng dự trữ hồ tiêu đang giảm mạnh ở hầu hết các nước xuất khẩu chính. Đến giữa tháng 11/2009, tổng lượng tiêu dự trữ trên toàn cầu chỉ vào khoảng 45.000-46.000 tấn. Lượng dự trữ này chẳng thấm là bao so với nhu cầu tiêu thụ ở những thị trường lớn vào khoảng 15.000 tấn/tháng.

Trong khi đó, phải tới tháng 2/2010, Việt Nam mới bước vào thu hoạch vụ tiêu mới (sản lượng vụ này ước giảm 7% so với vụ tiêu 2009 do ảnh hưởng bão lũ trong những tháng cuối năm ở miền Trung, Tây Nguyên), còn các nước sản xuất lớn khác như Indonesia, Ấn Độ…, sản lượng tiêu nhiều khả năng giảm mạnh do thiên tai, sâu bệnh hoành hành. Bởi vậy, nhiều khả năng trong vòng 2-3 tháng tới, cán cân “cung - cầu” trên thị trường hồ tiêu sẽ lệch về phía “cầu”, đẩy giá hồ tiêu lên cao nữa.

Sau một thời gian giảm giá mạnh, giá cà phê cũng được dự báo là sẽ tăng trở lại. Việc tăng giá cà phê xuất khẩu, chủ yếu do nguồn cung giảm trên thị trường thế giới. Riêng ở Việt Nam, trong niên vụ 2009-2010, ước tính các tỉnh Tây Nguyên sẽ bị giảm 20-35% sản lượng so với vụ trước. Trong khi đó, từ giữa tháng 11 đến nay, giá cao su xuất khẩu của Việt Nam cũng đã tăng mạnh nhờ nhu cầu tăng cao trên thị trường thế giới. Giá cao su xuất khẩu của Việt Nam trong tuần rồi ở mức 2.200-2.440 USD/tấn, thậm chí có một số đơn vị đã ký được những hợp đồng có mức giá cao kỷ lục trong năm nay là 2.680 USD/tấn. Nhìn chung, giá cao su hiện nay đã tăng trên 1.000 USD/tấn so với hồi đầu năm. Theo nhận định của Hiệp hội Cao su Việt Nam, giá cao su vẫn đang tiếp tục co xu hướng tăng lên do nguồn cung trên thế giới giảm, trong khi công nghiệp ô tô ở nhiều nước đã bắt đầu hồi phục trở lại.

Doanh nghiệp và nông dân cùng có lợi

Với những hợp đồng xuất khẩu gạo giá cao sang Philippines, đương nhiên các doanh nghiệp xuất khẩu gạo sẽ thu lời lớn, bởi hiện tại, giá thành gạo 25% tấm lọt lòng tàu chỉ vào khoảng 8.500-8.700 đ/kg, trong khi giá trúng thầu ngày 15/12 bán cho Philippines tương ứng với trên 11 ngàn đ/kg. Ngay cả với giá gạo xuất khẩu theo các hợp đồng thương mại ở thời điểm hiện tại, các doanh nghiệp cũng thu lời không nhỏ, ít nhất là từ 500-700 đ/kg đối với gạo 5% tấm.

Giá lúa tăng cao cũng khiến cho nông dân ĐBSCL thu lời không nhỏ từ vụ thu đông 2009. Theo Cục Trồng trọt, giá thành vụ thu đông này (đã tính tới yếu tố tăng giá vật tư nông nghiệp trong thời gian qua) vào khoảng 3.000-3.200 đ/kg. Như vậy, với mỗi kg lúa, nông dân đang thu lời từ 2.600-3.000 đ/kg. Mỗi ha lúa thu đông (năng suất bình quân 4,2 tấn), nông dân thu lời từ 11.000.000-12.600.000 đồng.

Người trồng tiêu cũng đang trúng đậm trong thời điểm này. Theo một cán bộ phòng Nông nghiệp huyện Châu Đức (BR-VT), hiện tại, giá hạt tiêu ở đây đã lên tới 48.000 đ/kg, trong khi đó, giá thành chỉ vào khoảng 25.000 đ/kg. Như vậy, với mỗi kg hạt tiêu, nông dân thu lời tới 23.000 đồng. Giá cà phê tuy chưa lên đến mức cao như hồi đầu năm ngoái, nhưng với mức giá hiện tại khoảng 25.000 đ/kg, nông dân cũng đang thu lời xấp xỉ 10.000 đ/kg.

Ở những mặt hàng nông sản khác, nhờ giá tăng cao mà nhiều nông dân, chủ vựa thu mua cũng đang thu được lợi nhuận đáng kể. Theo anh Trần Quốc Việt, một nông dân ở xã Trừ Văn Thố (Bến Cát, Bình Dương), hiện tại, giá sắn giao cho các nhà máy đang ở mức 1.500 đ/kg. Với mức giá này, nông dân Bình Dương đang có mức lời tới gần 1.000 đ/kg.