Hỏi: Tôi được biết, ở một số địa phương, nông dân đã tự chế các loại thuốc chiết xuất từ cây cỏ, thảo mộc để diệt trừ sâu bệnh cho cây trồng. Xin Ban Biên tập hướng dẫn cho chúng tôi một số biện pháp đơn giản, có thể tự làm tại gia đình?
Nguyễn Văn
Đáp:
Thuốc trừ sâu chiết xuất từ các loại cây cỏ, thảo mộc... ức chế quá trình phát triển của sâu bệnh được coi là một xu hướng sản xuất sạch. Ở Việt Nam, hàng loạt các sản phẩm cũng đã ra đời, thế nhưng thị trường thuốc trừ sâu hóa học vẫn cứ chiếm lĩnh. Bản chất của thuốc trừ sâu sinh học là thuốc có nguồn gốc thảo mộc, không tạo nên tính kháng của dịch hại, không ảnh hưởng đến thiên địch và không để lại dư lượng trên cây trồng. Thuốc tác động đến côn trùng gây hại bằng cách gây sự ngán ăn, xua đuổi, ngăn sự lột xác của côn trùng cũng như ngăn cản sự đẻ trứng là giảm khả năng sinh sản.
Ngoài các loại thuốc thảo dược của các Công ty có uy tín trên thị trường, bà con nông dân có thể tự làm thuốc trừ sâu sinh học bằng các loại thảo mộc rất thân thiện với cuộc sống hằng ngày như tỏi, ớt, gừng…, vừa giảm chi phí, vừa hạn chế ô nhiễm môi trường, đặc biệt là mang lại những sản phẩm nông nghiệp tuyệt đối an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
1. Làm thuốc trừ sâu từ tỏi, ớt, gừng
Cách pha chế: Bà con chuẩn bị: 1kg tỏi, 1kg ớt, 1kg gừng và 3 lít rượu. Giã tỏi, ớt, gừng sau đó đem ngâm với rượu trong các chum hoặc thùng kín (không nên để thùng ngâm ở những nơi quá nắng nóng, hoặc để hở, tránh làm bay mất hơi rượu). Thời gian ngâm nguyên liệu là 15 ngày với mục đích cho các chất cay trong nguyên liệu trộn đều vào rượu và tỷ lệ các chất cay có trong dung dịch ngâm sẽ có nồng độ đậm đặc nhất, tốt cho việc tiêu diệt sâu hại. Lấy khoảng 240 ml hỗn hợp pha vào 16 lít nước (1 bình phun) sẽ đủ phun cho 1 sào rau. Có thể để lâu dùng dần từ 4 đến 5 tháng và diệt sâu ở mật độ thấp. Phun cho rau lúc mới trồng và 1 tháng tuổi là tốt nhất.
Lưu ý: Không dùng với các cây họ đậu, đối với các cây họ bầu, bí nên dùng thử 1 ít trước (loại cây này rất hay mẫn cảm với thuốc ở liều cao) vì hiện nay, thuốc này đang dùng phổ biến cho các loại rau cải, rau ăn lá khác và lúa.
2. Làm thuốc trừ sâu từ cây hành tăm
Cách pha chế: Dùng 10 đến 100g củ hành tăm giã nhỏ với 1 ít nước. Để trong thùng có nắp từ 4 đến 7 ngày trước khi phun. Thuốc có tác dụng: Chống nấm, trừ sâu, xua đuổi bọ nhẹ. Đối tượng là các loại rệp, bướm hại bắp cải, bét, ruồi hại cà chua, ve, bọ bay màu trắng; bệnh chết cây non do quá nhiều nước, bệnh tàn rụi muội, bệnh đốm lá cà chua…
3. Thuốc trừ sâu từ lá cà chua
Cách pha chế: Dùng khoảng 2 bát lá cà chua nghiền nát ngâm với 2 cốc nước qua đêm. Sáng ra, gạn lấy nước trong, pha thêm 2 cốc nước rồi đem phun vào cây trồng nhất là các loại rau thơm, gia vị. Trong lá cà chua có chứa nhiều Alkaloids là một hóa chất có tác dụng diệt và đuổi côn trùng rất hiệu quả, nhất là rệp, bướm đêm, sâu vầy, bù lạch…
4. Làm thuốc trừ sâu từ thuốc lá
Cách pha chế: Cho lá thuốc lá vào ngâm 1 ngày trong nước lã với tỷ lệ 1kg lá/20-40 lít nước. Sau đó, vớt ra, nghiền nhỏ rồi lọc đem phun. Thuốc này có khả năng diệt trừ bọ trĩ, sâu đục thân, bọ xít dài, sâu cuốn lá nhỏ; các loại rệp ngô, đậu tương; sâu khoang, sâu ba ba trên rau muống; sâu khoang ở cây táo; nhện đỏ ở cam, chanh…/.