Những ngày gần đây, việc tôm hùm rớt giá, ứ hàng luôn là chuyện được nói đến nhiều nhất tại các vùng nuôi ở huyện Vạn Ninh, TP Cam Ranh - Khánh Hòa hay Vĩnh Hy, Bình Tiên - Ninh Thuận.
Hơn 10 năm trong nghề nuôi tôm hùm ở xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, ông Nguyễn Khắc Dũng cho biết năm 2011, thấy tôm hùm có giá cao, khoảng2,3-2,5 triệu đồng/kg, ông dốc hết vốn liếng gần 300 triệu đồng và vay thêm ngân hàng 150 triệu đồng để nuôi 4.000 con tôm giống.
“Vậy mà từ đầu tháng 6 đến nay, đến kỳ thu hoạch, tôm rớt giá chỉ còn 800.000 đồng - 1 triệu đồng/kg, lại không tìm được đầu ra vì thương lái Trung Quốc (TQ) ngưng thu mua. Tính tất cả chi phí, tôi lỗ vài trăm triệu đồng, giờ không biết xoay xở sao đây” - ông rầu rĩ.
Hàng trăm hộ nuôi tôm hùm lồng ở Vạn Ninh cũng lâm cảnh lao đao như ông Dũng. Theo Phòng Nông nghiệp huyện Vạn Ninh, toàn huyện có gần 1.200 hộ nuôi tôm hùm với khoảng 9.000 lồng, sản lượng bình quân hằng năm gần 400 tấn.
“Tính tất cả chi phí lồng bè, nhân công, con giống…, 1 kg tôm khi xuất bán phải có giá ít nhất 1,5 triệu đồng thì người dân mới có lãi chút ít. Gần đây, thương lái TQ đột ngột dừng thu mua, giá tôm giảm thê thảm nên bà con rất khó khăn” - ông Đặng Tri Thông, cán bộ Phòng Nông nghiệp huyện Vạn Ninh, nói.
Ông Hoàng Kim Khánh, Chi cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản tỉnh Khánh Hòa, cho biết toàn tỉnh có hơn 20.000 lồng nuôi tôm hùm, tập trung chủ yếu ở huyện Vạn Ninh và TP Cam Ranh. Lâu nay, tôm hùm chủ yếu được xuất tiểu ngạch sang thị trường TQ. “Vì thế, khi họ quay lưng, tôm rớt giá ngay là điều dễ hiểu” - ông Khánh nhận xét.
Theo ông Trần Văn Ớt, Phó Phòng Kinh tế TP Cam Ranh, một số thị trường như Đài Loan, Hồng Kông cũng tiêu thụ tôm hùm chậm hẳn trong vài tháng nay khiến người nuôi càng khó khăn gấp bội.“UBND TP đang kiến nghị cấp trên và các sở, ngành liên quan tìm giải pháp tháo gỡ giúp bà con” -ông Ớt cho biết.
Trong khi đó, tại Ninh Thuận, nhiều người nuôi tôm hùm cũng đang khốn khổ vì thương lái TQ “lơ hàng”. Anh Phạm Văn Hậu, một người nuôi tôm hùm lồng lớn ở vịnh Vĩnh Hy, cho biết so với các tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên, tôm hùm ở Ninh Thuận luôn có giá cao hơn khoảng 200.000 - 300.000 đồng/kg.
Mọi năm, bình quân 1 kg tôm “đẹp” khoảng 2 triệu đồng, lúc khan hiếm có thể lên 2,2-2,5 triệu đồng/kg, nay chỉ còn xấp xỉ 1 triệu đồng. “Thương lái TQ bỗng dưng ngừng mua, chúng tôi phải chạy đôn chạy đáo kiếm đầu ra. Người nuôi tôm lỗ nặng là cái chắc” - anh Hậu chán ngán.
Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều hộ nuôi tôm hùm ở Khánh Hòa, Ninh Thuận tỏ ra e dè: “Làm ăn với thương lái TQ nhiều lúc đau đầu lắm. Họ nay thế này, mai thế khác, manh mún, chụp giật, thật khó lường”.
Quá phụ thuộc thương lái TQ Ông Võ Thiên Lăng, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, cho biết tôm hùm lồng được nuôi nhiều ở các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Phú Yên, hầu hết đều xuất sang TQ theo đường tiểu ngạch. “Hiện các địa phương này chưa có doanh nghiệp Việt Nam nào đứng ra làm đầu mối thu mua để xuất khẩu chính ngạch, tất cả phụ thuộc đầu ra bên TQ. Do vậy, chúng ta thất thu không ít ngân sách, bà con cũng thiệt thòi nhiều nếu thương lái giở trò” - ông Lăng nhận định. |
