Cũng đồi gò, khe suối nhưng ở Trần Phú có sự khác biệt, đỉnh đồi là rừng cây lâm nghiệp, lưng đồi là chè xanh, chân đồi là những vườn cam trĩu quả. Trên những bồn địa nhỏ, những ngôi nhà xây khang trang theo lối kiến trúc mới thấp thoáng sau những vườn cam, soi bóng xuống những ao cá với làn nước xanh mát. Cảnh sắc tươi đẹp ấy lại được điểm thêm những nét vẽ mềm mại bởi những con đường bằng phẳng uốn quanh càng khiến cho bức tranh quê thêm tươi sắc và đầm ấm.

Theo sử sách ghi lại, sự ra đời của thị trấn Nông trường Trần Phú là mối tình cá nước quân dân. Sau giải phóng Điện Biên, một số đơn vị quân đội ở lại làm nhiệm vụ trừ gian, tiễu phỉ và góp sức xây dựng các công nông trường. Trung đoàn 85 là một đơn vị như thế. Năm 1967 gần 1000 cán bộ, chiến sỹ từ rất nhiều tỉnh thành khác nhau buông tay súng là tay cuốc, tay cày gây dựng Nông trường chè với vinh dự được mang tên người Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng. Hơn 40 năm không ngừng phấn đấu để đến hôm nay có một Trần Phú tươi đẹp giữa núi rừng Tây Bắc.

Bí thư Đảng uỷ thị trấn Nông trường Trần Phú Lại Văn Cương nói với vẻ đầy tự hào: “Đất Trần Phú rộng gần 2000 ha, phù hợp cho việc trồng chè và cây ăn quả lại được tươi mát bởi dòng suối Lao và suối Phà. Điều kiện tự nhiên thuận lợi ấy còn được góp bởi lòng say mê lao động, ý thức tự giác cao của những người lính Cụ Hồ; đặc biệt Đảng bộ Trần Phú có những đảng viên gương mẫu là nòng cốt trong mọi phong trào và xây dựng được những đường hướng đúng đắn lãnh đạo quần chúng nhân dân trong phát triển kinh tế”.

Có thể nói, thị trấn Nông trường Trần Phú đã ra đời được hơn 40 năm, nhưng Ban chấp hành Đảng bộ thị trấn mới được tách ra độc lập từ năm 1994 và đến nay mới trải qua 4 kỳ đại hội, nhưng cái hay, cái tốt ở Trần Phú là sau khi tách khỏi Đảng bộ Xí nghiệp Công nông nghiệp chè Trần Phú, Đảng bộ không những phát huy được truyền thống quý báu của một đơn vị giầu thành tích mà còn hoàn thành được mục tiêu “Xây dựng thị trấn phát triển kinh tế, vững chắc về chính trị, an ninh quốc phòng được củng cố…” đúng như mục tiêu đã đề ra.

Từ tiềm năng, thế mạnh của địa phương, Đảng bộ thị trấn Nông trường Trần Phú qua các nhiệm kỳ luôn kiên định con đường làm giàu của mình là: “Cây chè là chủ lực, cây cam là thế mạnh và chăn nuôi tạo bước đột phá”. Với đường hướng đã chọn, vận dụng sáng tạo nghị quyết đại hội Đảng các cấp vào thực tế tình hình địa phương, tranh thủ sự quan tâm, giúp đỡ của các cấp, các ngành, các đảng viên ở 19 chi bộ thuộc 20 tổ dân cư đã biết vận động quần chúng nhân dân thâm canh, chăm sóc chè đúng kỹ thuật và tích cực chuyển đổi giống mới năng suất, chất lượng cao. Là cây trồng truyền thống, chủ lực ở địa phương với diện tích 661 ha chè kinh doanh, năng suất 8,5 tấn/ha, sản lượng 5000 tấn, Trần Phú tự hào là địa phương có năng suất và sản lượng chè búp tươi cao nhất tỉnh và chiếm tới trên 20% sản lượng chè của toàn huyện Văn Chấn. Người Trần Phú gắn bó với cây chè như máu thịt của mình, vì thế mà ở đây chưa bao giờ có chuyện chặt phá chè, bỏ hoang chè như nhiều vùng quê khác khi giá chè xuống đến mức thê thảm. Ngay cả khi nạn chè vàng, chè liềm, chè cắt hoành hành thì người làm chè Trần Phú vẫn cứ “một tôm hai lá” mà hái. Cây chè cũng chẳng phụ lòng người, nó không ngủ, chẳng nghỉ mà cứ nảy búp tốt tươi.

Qua đánh giá của lãnh đạo thị trấn, nhờ cây chè mà 1600 hộ dân với hơn 5600 nhân khẩu có việc làm, có cuộc sống ổn định và đó cũng là nền tảng cho mọi phong trào. Sẽ là khiếm khuyết nếu nói đến Trần Phú mà không nhắc tới cam, nhờ chất đất feralit trên nền đá xít và đá biến chất nên rất phù hợp với việc trồng các loại cây có múi như: cam sành, cam chanh, cam sen… Khuyến khích các hộ dân cải tạo vườn tạp để trồng cam, tạo điều kiện về vốn, giống và kỹ thuật trong quá trình trồng và chăm sóc cam, là chủ trương lớn của thị trấn Nông trường Trần Phú suốt một thời gian dài.

Thấy được lợi ích của cây cam và được động viên khuyến khích, hàng trăm gia đình đã đào hố, bỏ phân, mua giống cam chất lượng tốt về trồng. Từ những cây cam quanh sân, đầu ngõ, dần dần cam trồng khắp vườn, lan ra khắp nương để đến hôm nay những thung lũng cam, những trang trại cam đã xuất hiện. 131 ha cam đã biến Trần Phú thành một vùng cam đặc sản nổi tiếng của Yên Bái, để khi xuân đến Trần Phú thơm ngát hoa cam, thu về sắc cam vàng rực. Bình quân mỗi năm sản lượng cam của Trần Phú đạt 2000 đến 2200 tấn và mang lại tổng thu nhập cho bà con nơi đây từ 8 đến 10 tỷ đồng.

Hàng chục gia đình có thu nhập 300 đến 400 triệu đồng và cũng từ cây cam mà ở Trần Phú xuất hiện những “phong trào” rất đặc biệt: phong trào mua ti vi siêu phẳng; phong trào mua xe Honda Future, phong trào xây nhà 2 tầng, mái nhọn và hiện giờ đang là phong trào mua xe máy tay ga cho các chị, các cô đi chợ…

Bác Trịnh Minh Họa là Bí thư Chi bộ Đảng khu 10B - một khu dân cư đang xuất hiện những gia đình thu tiền tỷ mỗi năm từ việc nuôi ba ba nói rằng: “Mình không phải là nhà khoa học nên mình không biết được chất đất, chất nước ở đây có những gì, nhưng chắc chắn nó rất hợp với việc nuôi ba ba sinh sản. Chẳng thế mà nghiễm nhiên việc nuôi ba ba sinh sản trở thành nghề ở đây, Trần Phú còn là nơi cung cấp ba ba giống cho nhiều tỉnh thành dưới xuôi với nhiều vốn liếng và trình độ khoa học”.

Năm 1993, một số mô hình nuôi ba ba sinh sản ở Trần Phú thu được thành công, Đảng bộ, chính quyền thị trấn Trần Phú coi đây là ngành nghề sẽ tạo ra bước đột phá về kinh tế. Hàng loạt các buổi làm việc với Công ty Chè Trần Phú nhằm nhận lại những ao hồ trong vùng để giao lại cho những hộ thực sự có điều kiện, có khả năng nuôi thả ba ba được thực hiện để xây dựng những mô hình thí điểm cho phong trào mới. Thế rồi từ nhà ông Tình, ông Vê thả nuôi những con ba ba đầu tiên đến nay cả Trần Phú đã có 140 hộ nuôi ba ba sinh sản. Tiền triệu, tiền tỷ kiếm được từ ba ba mỗi năm như ông Nguyễn Hoàng Cương, Nguyễn Mạnh Hùng ở khu 10 B không còn là chuyện lạ ở Trần Phú.

Đi trong hương chè, hương cam Trần Phú một ngày cuối năm, ngắm nhìn vùng quê đổi mới với hơn 1000 ngôi nhà xây to đẹp bên những mảnh vườn, tốt tươi và những thửa ao thu tiền tỷ, người dân Trần Phú no ấm, con em Trần Phú được học hành, Đảng bộ Trần Phú được công nhận là vững mạnh… ; tất cả những điều đó là chứng minh cho việc Đảng bộ Trần Phú đã coi phát triển kinh tế là trọng tâm, có được những quyết sách đúng và 361 đảng viên thực sự tiên phong, gương mẫu trong mọi phong trào của thị trấn để nhân dân học tập làm theo.