Nguyên nhân khách quan tạo con số tăng đột biến này là đầu năm nay các tỉnh phía Nam Trung Quốc mất mùa rau quả, trong khi nhu cầu rau quả lại tăng cao tại các TP lớn, ven biển của Trung Quốc. Chỉ riêng TP Bắc Kinh mỗi ngày tiếp nhận hơn 1.000 tấn dưa hấu VN vận chuyển từ Quảng Tây lên.

Cũng cần nhắc lại, Trung Quốc đã từng là thị trường nhập khẩu rau quả chủ yếu và lớn nhất của VN, nhưng sau khi Trung Quốc gia nhập WTO và nhất là khi Trung Quốc và Thái Lan ký hiệp định về việc giảm thuế xuất rau quả 2 nước bằng 0% thì lượng rau quả VN xuất khẩu sang nước này giảm rất mạnh.

Yếu tố khách quan trên đã "tạo điều kiện" cho DNVN cơ hội, dù chủ yếu chỉ qua trung gian là các thương lái vùng biên. Nét mới xuất hiện gần đây là phía bạn đã giới thiệu nhiều đối tác cần mua hàng trực tiếp để DNVN trao đổi và ký thoả thuận. Mới đây, Thương vụ VN đề nghị Hiệp hội trái cây Việt Nam (Vinafruit) giới thiệu DN xuất khẩu thanh long của VN liên hệ trực tiếp để chào bán và nếu được, tốt nhất là nên tổ chức đoàn đi tham quan, khảo sát, tìm hiểu nhu cầu rau quả từng vùng miền, qua đó xây dựng các mối quan hệ đối tác, tránh phải qua nhiều tầng nấc trung gian.

Nhân chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh cuối tháng 5 vừa qua, Việt Nam và Trung Quốc đã ký một số văn bản, trong đó có Hiệp định về lĩnh vực kiểm nghiệm kiểm dịch động thực vật và thoả thuận trong việc kiểm nghiệm kiểm dịch động thực vật giữa 2 nước. Có thể nói, khung pháp lý để VN ổn định việc xuất khẩu hàng rau, củ quả và trái cây đã được hoàn thiện. Điều này có nghĩa là cơ hội mới đã được tạo ra. DNVN đang có những điều kiện hết sức thuận lợi để việc xuất khẩu rau quả VN sang Trung Quốc tăng mạnh trở lại trong thời gian tới.

Dự kiến ban đầu kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc sẽ đạt khoảng 350 triệu USD. Ngoài Trung Quốc, nhiều nước thuộc EU cũng có xu hướng chuyển từ nhập khẩu rau quả của Trung Quốc, Thái Lan sang nhập khẩu của Việt Nam. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã quy hoạch diện tích trồng rau quả xuất khẩu khoảng 255.000 ha. Mục tiêu đến năm 2010 là VN sẽ xuất khẩu 700 triệu USD rau quả.

Thương vụ VN tại Bắc Kinh ủng hộ Vinafruit tổ chức cho các DN thành viên tham gia Hội chợ Trung Quốc - ASEAN tổ chức tại TP Nam Ninh từ 22 đến 25-10. Các DNVN tham gia sẽ được hưởng các ưu đãi như hỗ trợ 100% phí gian hàng, 70% chi phí quảng cáo, tuyên truyền và cung cấp thông tin.