Bệnh Niucatxơn (Newcastle) còn gọi là bệnh dịch tả, nông dân hay gọi là bệnh gà rù. Bệnh gây ra do siêu vi trùng (virus) với các triệu chứng điển hình là viêm tất cả các niêm mạc, đường tiêu hóa bị xuất huyết, có hội chứng thần kinh, viêm đường hô hấp, gà ủ rũ, phân trắng hoặc hơi xanh, thở khó. Vào giai đoạn cuối gà đi xiêu vẹo, cổ ngoẹo sang một bên, mổ không trúng thức ăn. Bệnh thường gặp ở tất cả các loại gia cầm gà, vịt, ngan, ngỗng...
Nguyên nhân: Bệnh này do virus Niucatxơn gây nên, cho đến nay các nhà khoa học đã chia virus này thành 3 nhóm theo độc lực mạnh, vừa, yếu. Bệnh dễ dàng lây nhiễm qua đường hô hấp, lây nhiễm giữa các trại gà do dụng cụ, thiết bị, con người, phương tiện đi lại. Lây qua chim hoang dại bay từ trại có dịch sang trại chưa có dịch, lây qua không khí, theo gió... Thời gian nung bệnh 3 – 6 ngày.
Triệu chứng: Triệu chứng điển hình của bệnh xuất hiện đột ngột, lây lan nhanh, chết nhanh trong vòng 3 – 5 ngày. Con vật thở khó, lờ đờ, phân lỏng trắng đôi khi có máu, mào tím tái. Nếu kéo dài có biểu hiện thần kinh, đầu ngoẹo, cổ còng, đi vòng tròn, mổ không trúng, đẻ giảm, trứng non nhiều. Tỷ lệ chết đến 90%. Khi gà, vịt bị bệnh này có nhiều điểm loét ở miệng, họng, thực quản đặc biệt ở dạ dày tuyến có nhiều đám tụ huyết, xuất huyết đỏ ở ruột non, ruột già tới tận hậu môn. Màng não cũng bị xuất huyết đỏ như đầu đinh ghim.
Phòng bệnh: Đối với bệnh Niucatxơn tốt nhất bà con nông dân nên phòng bằng cách dùng vacxin Niucatxơn hệ 1, hệ 2 theo hướng dẫn của ngành Thú y. Cách ly gà bị nhiễm bệnh, định kỳ tẩy uế chuồng trại, môi trường xung quanh. Dùng Chloramin T 0,2% phun xịt một tuần một lần. Dùng Vime-Iodine phun xịt 3-5 ngày/1 lần, liều 5ml pha vào 4 lít nước và phun nhiều lần hết diện tích chuồng trại.
Điều trị: Dùng kháng thể Gunboro là loại đa kháng thể có thể điều trị được bệnh Gunboro, Niucatxơn và viêm khí quản truyền nhiễm. Đối với bệnh Niucatxơn dùng lần 1 từ 2 – 4ml/con, lần 2 dùng 2ml/con sau 4 ngày. Dùng kháng sinh Genta-Costrim, Enrotil-100, nâng cao sức đề kháng dùng B-complex, vitamin C.