Chọn giống dê cái sữa
Ngoại hình, đầu hơi rộng, trán dô, cổ dài vừa phải, mình nở rộng, ngực sâu và dài, lưng thẳng, bụng to vừa phải, hông rộng và hơi nghiêng, da mềm, lông bông mịn, bộ phận sinh dục nở nang. Tứ chi: Hai chân trước thẳng, dáng đứng nghiêm chỉnh, hông nở rộng, chân sau cứng cáp thẳng đứng. Các khớp gọn thanh không dày. Bầu vú: Nở rộng, các phần cân đối, bầu vú gắn chặt vào bụng, gọn ở phía trước, hai núm vú dài và đưa về phía trước, nhìn phía sau bầu vú nở tròn, lông bầu vú càng mịn càng tốt, bầu vú phải treo vững, núm vú dài 4-6cm. Có nhiều tĩnh mạch nổi trên bầu vú.
- Khả năng cho sữa: Tính bằng năng suất sữa hàng ngày và thời gian tiết sữa. Nên chọn những con có năng suất trên 1,1 lít sữa/ngày và có chu kỳ cho sữa trên 150 ngày/năm. Dê cái dễ vắt sữa cũng là chỉ tiêu cần quan tâm, vì ở nước ta chủ yếu vắt sữa bằng tay.
- Khả năng sinh trưởng, phát triển: Khối lượng cơ thể con vật tỷ lệ thuận với năng suất sữa, thịt, nên chọn những cá thể luôn có chỉ tiêu sinh trưởng, phát triển cao hơn mức trung bình đàn.
- Khả năng sinh sản: Thể hiện ở tính mắn đẻ, chọn dê cái có tỷ lệ thụ thai hàng năm phải trên 90% trở lên, khoảng cách lứa đẻ đều đặn, số con đẻ ra, tỷ lệ nuôi sống, số dê con sinh ra/năm/mẹ phải đạt cao hơn trung bình giống trở lên.
- Khả năng thích ứng: Dê cái có sức chống chịu cao là dê sinh nở dễ dàng, ăn tốt và chịu được những điều kiện ngoại cảnh xảy ra tại nơi chăn nuôi, tỷ lệ cảm nhiễm ký sinh trùng và ốm đau thấp so với toàn đàn.
- Dòng giống: Là yếu tố quan trọng, nếu chọn con giống từ những bố mẹ có lý lịch rõ ràng, khả năng sản xuất đảm bảo các chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật của nhóm giống, phẩm giống. Cần lưu ý rằng, khả năng sản xuất sữa ở dê khó xác định được theo ngoại hình và không tính quy đổi ra ngày (300 ngày) cho sữa như bò mà chủ yếu dựa vào lượng sữa thực tế đã thu được ở thế hệ bố mẹ chúng để chọn.
Chọn dê sữa đực giống
Việc chọn dê sữa đực giống chủ yếu dựa trên dòng giống, khả năng sinh trưởng, phát triển, ngoại hình, tính năng và đặc biệt là khả năng phối giống thụ thai, phẩm chất đời con sinh ra.
- Ngoại hình: Đầu ngắn, rộng, tai to, dày, dài cụp xuống, thân hình cân đối, cổ to ngực nở, tứ chi khoẻ mạnh, cứng cáp, chắc chắn, hai tinh hoàn đều đặn, to.
- Dòng giống: Chọn con dê đực giống từ mẹ là dê cao sản, đẻ từ lứa thứ 2 đến lứa thứ 4. Nên chọn dê đực giống là dê con một (tức là lứa đó dê mẹ chỉ đẻ có 1 con) vì con 1 bao giờ cũng có thể trọng cao. Khả năng phối giống thụ thai ít nhất đạt từ 85% trở lên.