Cá cóc nước ngọt còn gọi là kì giông, tắc kè nước, sa giông bụng hoa hay cá cóc bụng hoa, là loài động vật lưỡng cư. Cá cóc sống ở vùng Tam Đảo có cơ thể dài, giống như thằn lằn.
Ao nuôi
Muốn nuôi cá cóc thương phẩm, ao nuôi phải rộng từ 500m2 trở lên; có cống để chủ động cấp, thoát nước dễ dàng. Cống được chắn lưới để cá không thoát ra ngoài và địch hại không lọt vào ao. Các chỉ tiêu chủ yếu của môi trường ao như sau: sâu 1,5 - 2m; nhiệt độ 26 - 30 độ C; độ pH: 7 - 8; hàm lượng ôxy hòa tan trên 2 mg/lít.
Chuẩn bị ao nuôi: Tát cạn ao, vét bớt bùn đáy, rải vôi bột ở đáy và mái bờ ao (7 - 10 kg/100m2), phơi đáy ao. Dọn sạch cỏ bờ, lấp hết hang hốc, diệt cua, rắn, chuột. Lấy nước vào ao qua lưới chắn lọc.
Thả cá giống: Cá giống phải khỏe mạnh, bơi nhanh, màu sắc tươi sáng, vây - vẩy hoàn chỉnh, không sây sát, không bị mất nhớt. ở các tỉnh Nam Bộ do thời tiết và khí hậu thuận lợi nên có thể nuôi quanh năm. Cỡ cá giống: 6 - 7cm (4 - 5 g/con), mật độ nuôi: 8 - 10 con/m2. Trước khi thả xuống ao nên tắm nước muối 3% cho cá trong 5 - 6 phút để diệt các ký sinh trùng bám trên thân cá và làm lành nhanh các vết thương hoặc vết sây sát.
Quản lý chăm sóc
Có thể sử dụng hai loại thức ăn cho cá: thức ăn tự chế biến và thức ăn viên công nghiệp.
Thức ăn tự chế biến: Các nguyên liệu chế biến thức ăn được xay nhuyễn, nấu chín, để nguội và đưa xuống sàn cho cá ăn. Sàn ăn có kích thước 1 x 3 - 4m, mỗi ao nên đặt 3 - 4 sàn, giúp cá được ăn đều. Khẩu phần ăn bằng 4 - 5% trọng lượng cá/ngày.
Sử dụng thức ăn viên công nghiệp: Loại thức ăn có hàm lượng đạm 25 - 30%. Trong 3 tháng đầu, dùng thức ăn có kích cỡ nhỏ, vừa với cỡ miệng cá, hàm lượng đạm 30%. Từ tháng thứ tư cho thức ăn có kích cỡ lớn hơn, hàm lượng đạm 25%. Khẩu phần ăn bằng 2 - 2,5% trọng lượng cá/ngày. Cho cá ăn 2 lần/ngày, sáng 7 - 8 giờ và chiều 17 - 18 giờ. Thường xuyên kiểm tra và ước lượng đúng trọng lượng đàn cá để cung cấp thức ăn đầy đủ.
Quản lý ao nuôi
Theo dõi mức độ ăn của cá để điều chỉnh lượng thức ăn hàng ngày hợp lý. Thường xuyên kiểm tra ao để phát hiện và xử lý kịp thời các sự cố bất thường như rò rỉ nước, bờ sụt lở, đăng cống hư hỏng. Thay nước hàng tuần, mỗi lần 15 - 20% thể tích nước trong ao. Khi cá có hiện tượng khác thường, nhanh chóng xác định nguyên nhân để xử lý, đồng thời cho nước mới vào ao, tạm thời ngưng cho ăn.
Phòng bệnh
Để khử trùng nước ao, có thể sử dụng chế phẩm vi sinh hoặc formalin pha loãng tạt đều mặt nước theo liều lượng chỉ dẫn trên bao bì. Không sử dụng thuốc và hóa chất bị cấm theo các quyết định của Bộ Nông nghiệp và PTNT.
Cá nuôi đơn trong ao, sau 12 - 15 tháng thì thu hoạch. Lúc đó, cá cóc có thể đạt cỡ 400 - 600g/con. Thu đồng loạt trong thời gian ngắn. Những con chưa đạt cỡ thương phẩm nên để nuôi tiếp cho vụ sau. Sau vụ thu hoạch phải tát cạn ao và làm công tác chuẩn bị cho vụ nuôi kế tiếp.
Nuôi ghép trong ao, đăng quầng, bè
Có thể nuôi ghép cá cóc với các loài cá chính khác trong ao, đăng quầng hoặc bè như cá tra, rô phi. Thức ăn cho những loài cá nuôi chính cũng giống như của cá cóc. Cỡ cá nuôi: 6 - 7cm (4 - 5g/con) hoặc cá có kích cỡ lớn 100 g/con trở lên. Mật độ nuôi ghép trong ao: 0,5 con/m2, bè: 1 - 2 con/m3. Thức ăn: tùy thuộc vào thức ăn của loài cá nuôi chính. Thời gian nuôi cũng theo thời gian của các loài cá chính.
Cá cóc nuôi ghép trong ao, đăng quầng và trong bè thu hoạch một lần cùng với cá chính. Nếu kích cỡ khi thả nuôi còn nhỏ (4 - 6cm), khi thu hoạch các loài cá nuôi chính, có thể thu tỉa những con cá đạt quy cỡ thương phẩm (0,4 - 0,5kg/con trở lên), số còn lại thả tiếp nuôi lưu cho vụ sau.