Nguồn gốc:
Lưu vực sông Amazone, Brazil Nam Mỹ, thuộc họ từ điêu, hiện đã được nuôi phổ biến ở Châu Á.
Hình dáng:
Kích thước khoảng 10 – 15 cm, chiều cao ngang bằng với chiều dài làm cho cơ thể có dạng giống như đĩa tròn. Miệng nhỏ, mắt to và thường có màu đỏ hoặc vàng. Con đực thường có kích thước to hơn con cái.
Đặc điểm:
Cá cần không gian rộng để bơi lội, thích hợp với những nơi yên tĩnh, hay giật mình sợ hãi khi thấy bóng người. Thích sống nơi nước sạch có PH thấp từ 5 – 7, nhiệt độ từ 26 – 32 độ C.
Cá Đĩa là loài thiên về thức ăn động vật như: trùn chỉ, bo bo, lăng quăng, tim, gan, thịt bò xay nhuyễn...hoặc các loại thức ăn công nghiệp có hàm lượng đạm cao hơn 30%.
Sinh sản:
Cá đực: hình dáng to, đầu hơi gù, vây bụng xệ, dưới bụng vùng giáp vây lõm vào trông rất rõ, hoạt động hung hăng hơn cá cái.
Cá cái: thường nhỏ hơn cá đựcgai sinh dục lồi ra ngắn , chia 2 thùy nhọn và hơi cong về phía sau.
Cá có thể sinh sản sau 12-18 tháng tuổi. Khi trưởng thành chúng sẽ tự bắt cặp với nhau, tách đàn bơi riêng về một góc.
Cá đĩa khó sinh sản nhân tạo, bể sinh sản nhân tạo nên có PH hơi chua(PH=5,5-6).
Giai đoạn bắt cặp xảy ra trong thời kỳ sinh sản, cặp cá sẽ tự tách ra một góc bể, dùng miệng làm sạch nơi sẽ sinh đẻ. Đôi cá này thường kề sát miệng, quẫy mạnh đuôi, đuổi bắt nhau, xua đuổi những con khác lại gần chúng. Tiếp đó chúng bơi sóng đôi, quấn quít bên nhau. Trước khi đẻ một vài ngày, cá có hiện tượng rùng mình, rung toàn thân, xếp vây lại, đôi lúc đứng yên tại chỗ, ít bắt mồi. Khi sinh cá chúc đầu xuống 45 độ. Lúc này gai sinh dục lộ rõ, màu sắc rực rỡ hẳn lên. Cá cái đẻ trứng theo chiều dọc giá thể, từ dưới lên. Cá đực cũng theo lộ trình đó tiết tinh để thụ tinh cho trứng. Số trứng đẻ ra của cá cái tham gia lần sinh sản đầu tiên thường 70-80 đến 150, có khi nhiều hơn.
Trứng đựơc thụ tinh có màu trong suốt. trứng không thụ tinh thì vẩn đục. Sau 24 giờ, trứng thụ tinh chuyển sang màu trắng xám. Ở 30 độ C trứng nở trong vòng 55-57 giờ. Trong lúc này cá bố và cá mẹ thay phiên nhau quạt nước cho trứng để có đủ độ thoáng khí. Tỉ lệ trứng nở: 60-90%.
Nên cho cá đẻ nơi yên tĩnh (quây, che bể cá lại).
Ương cá bột: Sau khi trứng nở thành cá bột, cá bố mẹ dìu cá con đến một địa điểm khác. Nhờ sợi nhờn ở đầu, cá con bám vào thành bể hoặc một giá thể. Cá con chưa bơi lội được và sống nhờ chất dự trữ ở túi noãn hoàng dưới bụng. Con nào bị rớt sẽ được cá bố mẹ mang về chỗ cũ.
Sau 60 giờ, cá con có thể bơi lội thành đàn quanh cá bố mẹ. Cá con sống nhờ ăn chất nhờn tiết ra từ mình cá bố mẹ trong vòng 12-15 ngày. Sau đó, cá con bắt đầu ăn được các sinh vật nhỏ trong nước. Khoảng 18 ngày, cá con ăn được thức ăn nhân tạo. Sau 21 ngày chúng có thể tự đi tìm thức ăn.
Cá mới nở dài khoảng 1,2-2mm; sau 1 tuần cá dài 3mm. Khoảng 2 tuần tuổi, cá dài 1cm, thân có sọc thẳng, mắt màu nâu xám. Khi được 18 ngày, cá dài 1,5cm, vây lưng và vây bụng màu đen, lên màu. Khoảng 5-6 tuần, cá dài khoảng 2-2,5cm, có hình dạng như cá trưởng thành, nhưng chưa rõ màu sắc. Sau 3 tháng, cá dài 6-7cm và màu sắc thể hiện rõ, nhưng phải đến tháng thứ 5-6, cá mới có màu sắc sặc sỡ của cá trưởng thành.
Trong thời gian đầu, từ ngày thứ 7, nên cho cá ăn bo bo (Moina) non (nhỏ), bọ một mắt (Cyclops) non, ngày vài lần, tránh cho ăn quá no. Thức ăn nên phân bố đều trong toàn bể, tránh cá lớn tranh ăn. Tiếp đó cho đến 2 tháng rưỡi, nên cho cá ăn rận nước (Daphnia). Cá 3-4 tháng cho ăn thêm lăng quăng, trùn chỉ. Sau đó cho ăn thêm ròng ròng, bảy màu nhỏ.
Trong vài tuần đầu, nên giữ nhiệt độ nước 29-30 độ C. Có ánh sáng khoảng 18 giờ. Nhưng không nên dùng ánh sáng quá chói chang.