Kỹ thuật tưới nước hợp lý cho cà phê vối ở Tây Nguyên
Được đăng : 13-12-2016 12:33:34
Việc sản xuất cà phê ở Tây Nguyên đang đối mặt với nhiều khó khăn như sự biến động của giá cả, vật tư, nhiên liệu tăng cao, sâu bệnh hại và đặc biệt nghiêm trọng nhất vẫn là vấn đề nước tưới vào mùa khô hạn. Theo các nhà khoa học, do đặc điểm sinh học của cây cà phê, phần lớn lượng rễ tập trung chủ yếu ở tầng đất mặt, chỉ sâu vào lòng đất từ 0 đến 30 cm, độ trùm của rễ biến động từ 0 đến 50 cm, nên có nhu cầu nước cao, chi phí tưới nước cho cà phê khá tốn kém, chiếm từ 25 đến 30% tổng chi phí. Hàng năm, ở khu vực Tây Nguyên, cứ đến mùa khô là các hệ thống dự trữ nước của các địa phương đều khô cạn, mạch nước ngầm ngày càng cạn kiệt. Mặc dù biện pháp tưới nước có tính quyết định đến năng suất, nhưng hầu hết bà con nông dân các dân tộc trồng cà phê ở khu vực Tây Nguyên chỉ tưới nước theo kinh nghiệm, với hai hình thức tưới: tưới phun mưa, tưới gốc đều..
Việc sản xuất cà phê ở Tây Nguyên đang đối mặt với nhiều khó khăn như sự biến động của giá cả, vật tư, nhiên liệu tăng cao, sâu bệnh hại và đặc biệt nghiêm trọng nhất vẫn là vấn đề nước tưới vào mùa khô hạn. Theo các nhà khoa học, do đặc điểm sinh học của cây cà phê, phần lớn lượng rễ tập trung chủ yếu ở tầng đất mặt, chỉ sâu vào lòng đất từ 0 đến 30 cm, độ trùm của rễ biến động từ 0 đến 50 cm, nên có nhu cầu nước cao, chi phí tưới nước cho cà phê khá tốn kém, chiếm từ 25 đến 30% tổng chi phí. Hàng năm, ở khu vực Tây Nguyên, cứ đến mùa khô là các hệ thống dự trữ nước của các địa phương đều khô cạn, mạch nước ngầm ngày càng cạn kiệt. Mặc dù biện pháp tưới nước có tính quyết định đến năng suất, nhưng hầu hết bà con nông dân các dân tộc trồng cà phê ở khu vực Tây Nguyên chỉ tưới nước theo kinh nghiệm, với hai hình thức tưới: tưới phun mưa, tưới gốc đều sử dụng một lượng nước tưới rất cao, vượt từ 300 đến 400 lít nước cho một gốc/lần tưới so với yêu cầu của cây cà phê. Điều này, không những gây lãng phí nước, nguồn tài nguyên quý của Tây Nguyên mà còn làm suy giảm độ phì nhiêu của đất do nhiều chất dinh dưỡng trong đất bị mang đi theo cùng với lượng nước dư thừa thấm xuống các tầng đất sâu hơn phạm vi hoạt động bộ rễ của cây cà phê.
Theo ông Lê Ngọc Báu, Phó Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông - lâm nghiệp Tây Nguyên, việc xác định đúng thời điểm tưới nước lần đầu của vụ tưới (tưới đầu vụ) là rất quan trọng, tưới quá muộn (bắt đầu quá giới hạn chịu ẩm cho phép 25 đến 26%) làm cho cây cà phê khó phục hồi trạng thái khô héo để phát triển bình thường, thậm chí không phục hồi được. Các nghiên cứu mới đây của Viện Khoa học kỹ thuật nông- lâm nghiệp Tây Nguyên hợp tác với trường Đại học Leuven (Bỉ) cho thấy, có thể tưới nước tiết kiệm hơn mà vẫn bảo đảm năng suất, thậm chó còn đạt cao hơn. Ngay tại một số mô hình tưới nước trên diện tích cà phê trồng mới, với các dòng vô tính chọn lọc, năm đầu trồng mới chỉ cần tưới với lượng nước 120 lít/ gốc/ lần tưới, chu kỳ 20 đến 22 ngày và hai năm tiếp theo cũng chỉ cần tưới với lượng 240 lít/ gốc/ lần, chu kỳ 20 đến 22 ngày là đủ để cây phát triển bình thường trong mùa khô hạn. Khi diện tích cà phê đã đưa vào kinh doanh ổn định, sau thu hoạch triển khai tưới với lượng nước cần tưới là 500 đến 600 lít/ gốc/ lần tưới, chu kỳ tưới 25 đến 30 ngày vẫn giúp cho cây cà phê phát triển tốt, đạt năng suất vụ sau từ 3 tấn đến 4 tấn cà phê nhân/ ha trở lên (mỗi mùa khô , nhu cầu tưới nước cho cây cà phê 3 lần). Các mô hình tưới nước theo kỹ thuật mới này đã và đang áp dụng rộng rãi ở một số địa phương trọng điểm trồng cà phê vối của tỉnh Đắc Lắc.
Hiện nay, các tỉnh Tây Nguyên nói chung, Đắc Lắc nói riêng đang chuyển sang mùa khô, mùa tưới cho cây cà phê, Viện Khoa học kỹ thuật nông, lâm nghiệp Tây Nguyên sớm phổ biến, nhân rộng kỹ thuật tưới nước này đến với các doanh nghiệp, nông hộ sản xuất kinh doanh cà phê nhằm vừa tiết kiệm được nguồn tài nguyên nước, vừa đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế cao