Câu hỏi: Nhãn ở vùng chúng tôi không rõ tại sao mấy năm gần đây cứ đến mùa nhãn chín là Dơi ở đâu kéo về từng đàn, chúng quần đảo vườn nhãn cả đêm, ăn phá nhãn rất mạnh. Xin cho biết có cách nào phòng chống lọai dơi này có kết quả cao?
Nguyễn Bửu Long (Vĩnh Cửu, Đồng Nai)
Và một số nhà vườn ở Cái Bè (Tiền Giang)
Trả lời: Dơi ăn trái cây (có nơi gọi là con dốc, con ngói hay dơi ngựa) là một lòai động vật ăn hại nhiều thứ trái cây, nhưng thường gây hại nhiều trên cây vải, đặc biệt là cây nhãn. Có thể bắt gặp chúng ở hầu khắp các vùng trồng nhãn ở nước ta. Để phòng chống dơi mỗi nơi có những kinh nghiệm khác nhau. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu với các bạn một số kinh nghiệm mà chúng tôi đã có dịp thu thập được để các bạn tham khảo, và áp dụng thử sao cho phù hợp với điều kiện, hòan cảnh cụ thể của mình:
-Bao chùm trái bằng bao giấy, bao vải, bao Nilon, bao lá dừa nước kết lại, hay bằng bao chuyên dùng có bán ở các cửa hàng giống cây ăn trái hoặc cửa hàng nông dược (tùy theo địa phương). Biện pháp này không chỉ phòng chống dơi ăn nhãn mà còn có khả năng phòng ngừa được khá nhiều lòai sâu bệnh thường gây hại cho trái nhãn như sâu đục trái, rệp sáp, bọ xít nhãn, bệnh thối trái...
-Nên thu hái trái tập trung dứt điểm cho từng cây, từng vườn trong ngày. Trong một cây hay cùng trong một vườn không nên hái dở dang rồi để lại qua đêm ngày mai mới hái tiếp, vì ngay trong đêm đó dơi sẽ kéo về phá họai rất mạnh.
-Nên vận động nhiều nhà vườn cùng sử lý cho nhãn ra trái tập trung đồng lọat trên diện rộng, để trái chín thành đợt rộ tập trung, tránh cho nhãn ra trái lai rai rất dễ bị dơi gây hại mạnh vì lúc nào cũng có sẵn thức ăn cho chúng.
-Trước khi thu họach trái khỏang 15 ngày, dùng cóc, nhái, chuột chết buộc lên đầu các cây sào treo lên gần các chùm nhãn (mỗi cây khỏang 3-4 con) cũng có tác dụng hạn chế dơi bay đến gây hại.
-Có thể dùng tấm lưới Nilon (có bán rất sẵn trên thị trường) bao chùm hết cả cây nhãn hoặc chùm kín những khu vực có nhiều trái.
-Dùng ống tre, trúc hay ống nước bằng nhựa, cắt thành những đọan dài khỏang một tấc, rồi dùng giẻ thấm nhớt cặn nhét vào bên trong ruột của những ống này, sau đó dùng thuốc trừ sâu bơm cho thấm vào giẻ , treo các ống thuốc này lên gần các chùm nhãn, dơi sẽ ít bén mảng đến.