Câu hỏi: Vườn mận nhà tôi đang xanh tốt, không rõ tại sao gần đây mặt trên của lá bánh tẻ, lá già có những chấm trắng nhỏ li ti giống như bụi cám, sau đó những chấm này cứ dầy đặc dần lên làm cho cả mặt trên của lá biến thành mầu xám bạc như bị phủ một lớp cám, trái bị rụng nhiều. Chúng tôi đã xịt nhiều lọai thuốc nhưng không thấy hết. Xin cho biết đó là bệnh gì? Có cách nào để chữa trị chúng?
Nguyễn Văn Hùng (Long Thành, Đồng Nai)
Trả lời: Không phải chỉ riêng vườn mận nhà bạn mà cách nay vài năm cũng có vài chủ vườn chuyên canh cây mận ở Tiền Giang hỏi về vấn đề náy. Qua mô tả trong thư của bạn kết hợp với thực tế mà chúng tôi đã quan sát được ở một số vườn chuyên canh cây mận ở xã Thân Cửu Nghĩa (Tiền Giang). Chúng tôi cho rằng triệu chứng trên lá mận nhà bạn không phải do bệnh gây ra mà là triệu chứng gây hại của một lòai nhện mà chúng tôi đã gặp ở xã Thân Cửu Nghĩa.
Lòai nhện này có cơ thể rất nhỏ, dài khỏang 1 ly, mầu nâu đậm, nếu là còn non thì có mầu ngà vàng hoặc hơi vàng nâu. Chúng tập trung ở mặt trên của lá, di chuyển nhanh, nếu chú ý quan sát thì mắt thường cũng có thể thấy được.
Cả nhện trưởng thành và nhện non đều cạp và hút dịch của lá, từ khi lá bước vào giai đọan bánh tẻ trở đi. Đúng như bạn đã quan sát thấy, trên các lá bánh tẻ, lúc đầu chỉ là những vết cạp mầu trắng lấm tấm như bụi cám, bụi đất. Sau đó số vết cạp cứ tăng dần, làm cho cả mặt trên của phiến lá có mầu trắng xám bạc nhìn giống như mầu của vỏ bao xi măng. Nếu bị nặng thì cả lá nhìn giống như bụi đất đỏ, nhưng khác bụi đất đỏ là khi dùng vòi nước có áp suất cao phun rửa thì lớp “bụi” này vẫn không sạch. Khi mới bị mặt dưới của phiến lá vẫn giữ được mầu xanh bình thường, nhưng về sau chuyển dần thành mầu hơi vàng giống như bị thiếu dinh dưỡng, thiếu nước. Điều đặc biệt là trong khi các lá bánh tẻ và lá già bị hại nặng và đổi mầu thì những lá non mới ra vẫn giữ nguyên được mầu xanh tự nhiên của nó. Do làm mất diệp lục của cây nên đã ảnh hưởng rất nghiệm trọng đến qúa trình quang hợp tạo vật chất hữu cơ nuôi cây, khiến cây bị còi cọc, năng xuất và phẩm chất trái giảm. Ở Nam bộ nhện thường xuất hiện và gây hại nhiều hơn trong mùa khô.
Bạn đã phun xịt nhiều lọai thuốc mà vẫn không hết “bệnh”, theo chúng tôi có lẽ do bạn tưởng đây là bệnh nên đã mua thuốc bệnh về xịt vì thế đã không đem lại kết quả.
Để diệt trừ lòai nhện này bạn nên luân phiên sử dụng bằng một trong các lọai thuốc đặc trị nhện sau đây:
Danitol 10EC; Comite 73EC; Nisssorun 5EC; Peragasus 500SC; Ortus 5EC; Cascade 5EC...Không nên phun xịt định kỳ dễ làm cho nhện lờn thuốc, nên theo dõi vườn mận thường xuyên nếu phát hiện có nhện (chú ý lá bánh tẻ trở đi) thì xịt thuốc kịp thời. Nhớ phải bảo đảm đủ thời gian cách ly của thuốc.
Nếu có thể được nên kết hợp với việc tưới vườn bằng vòi nước có áp xuất mạnh phun lên lá cũng có tác dụng rửa trôi bớt nhện.