Tiềm năng nhiều, lợi thế lớn.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), hiện nay hầu như các loại cá cảnh trên thế giới đều có ở nước ta hơn 100 loài. Tỉnh nào cũng có người nuôi cá cảnh. Những trung tâm cá cảnh lớn là Quảng Ninh, Hà Nội, Hải Phòng, Nha Trang (Khánh Hòa), Đà Nẳng, Vũng Tàu (Bà Rịa – Vũng Tàu)…Tuy nhiên, dẫn đầu vẫn là TP. Hồ Chí Minh.
TP. Hồ Chí Minh đã thành lập các câu lạc bộ những người nuôi và kinh doanh cá cảnh, quy tụ hơn 200 hội viên, nuôi hơn 15 – 17 triệu con cá cảnh các loại. Vùng nuôi cá cảnh hiện nay đã lan toả ở các quận 2, 8, 9, 12, Thủ Đức, Bình Thạnh, Gò Vấp và các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh… Tổng diện tích nuôi khoảng 20 ha mặt nước ao, 33.000 mét vuông bể xi măng và bể kính. Ngoài ra, còn có khoảng 110 cơ sở kinh doanh cá cảnh.
Theo Sở Nông nghiệp và PTNT TP.HCM, hiện nay phong trào nuôi cá cảnh của thành phố ngày càng lớn mạnh. Sản phẩm không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu. Trong đó, cá cảnh mang thương hiệu Việt Nam đã hiện diện ở khá nhiều nước và vùng lãnh thổ thuộc châu Âu, châu Á và châu Mỹ như Anh, Đức, Pháp, Thụy Sĩ, Đan Mạch, Canađa, Mỹ, Brazil, Đài Loan, Hồng Kông, Nhật Bản….EU là thị trường nhập khẩu cá cảnh lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 50% tổng kim ngạch xuất khẩu cá cảnh cả nước.
Các loại cá đang được xuất khẩu gồm: dĩa, bảy màu, chép Nhật, thuỷ tinh, nóc beo, cánh buồm, hồng kim…Trong đó, cá dĩa và cá bảy màu là hai loại cá được ưa chuộng nhất hiện nay. Thời điểm thị trường hút hàng, cá bảy màu không đủ hàng để xuất khẩu.
Ông Nguyễn Văn Thành, Phó vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thuỷ sản (Bộ Thuỷ sản) đánh giá, nước ta có nhiều lợi thế và tiềm năng nuôi cá cảnh xuất khẩu; trong đó đặc biệt là nguồn nước và khí hậu, nhiệt độ rất phù hợp cho sự sinh sản và phát triển của loài cá cảnh nhiệt đới. Ngoài ra, nước ta còn có lợi thế về nguồn cá cảnh giá rẻ, cá khoẻ, đẹp…
Còn theo ông Nguyễn Văn Lãng, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Cá cảnh TP.HCM, thị trường thế giới đánh giá rất cao chất lượng cũng như chủng loại cá cảnh Việt Nam. Việt Nam được coi là 1 trong 3 khu vực có cá cảnh đẹp của thế giới (Nam Mỹ, châu Phi và Đông Nam Á). Hơn nữa, nước ta có nhiều loại cá phù hợp với nhiều loại môi trường nước (mặn - lợ - ngọt ) và thời tiết (nóng - lạnh). Riêng khu vực TP.HCM còn có lợi thế về nguồn thức ăn cho cá cảnh dồi dào nhờ nhiều kênh rạch…
Mở rộng đầu tư
Bộ Thuỷ sản và UBND TP.HCM đề ra chỉ tiêu đến năm 2010, kim ngạch xuất khẩu cá cảnh của riêng TP. HCM đạt 10 triệu USD. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay của người nuôi cá vẫn là chưa chủ động nguồn giống. Theo ông Lãng, từ trước tới nay, người nuôi thường phải nhập cá giống từ nước ngoài, chịu mức thế suất khá cao, tới 30%.
Bởi vậy, hiện Sở NN và PTNT thành phố đang cùng với các viện nghiên cứu, trường đại học trên địa bàn nghiên cứu, nhằm chủ động cung cấp giống cho bà con. UBND TP.HCM cũng có chủ trương xây một trung tâm nhân giống cá cảnh rộng hơn 20ha tại xã Phú Hoà Đông (Củ Chi). HTX Nông nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản Hà Quang cùng Câu lạc bộ Cá cảnh chuẩn bị triển khai dự án này.
Đồng thời, UBND thành phố cũng đã phê duyệt dự án xuất khẩu hoa kiểng, cá cảnh đến 2010 với tổng trị giá 14,2 tỷ đồng, trong đó xác định phải đưa xuất khẩu cá cảnh trở thành mũi nhọn kinh tế của ngành thuỷ sản. Theo đó, trong giai đoạn sắp tới, người nuôi cá ở thành phố sẽ được hỗ trợ lãi suất vay vốn và được miễn thuế nhập khẩu cá giống. Đây là một động lực lớn tiếp sức cho phong trào nuôi cá cảnh ở TP.HCM và cả nước nói chung.