Câu hỏi: Trên rau cải ở chỗ chúng tôi vài năm gần đây thường hay bị một lọai sâu bọ cánh cứng chỉ nhỏ hơn hạt mè, mầu đen bóng, chúng bay nhẩy rất khỏe, chúng cắn phá lá rau rất dữ (nhất là những cây rau còn nhỏ, non), làm cho lá rau bị thủng lỗ trỗ, te tua. Xin cho biết đó là con sâu bọ gì? Phải làm cách nào để phòng trừ lòai sâu này?
Nguyễn Thị Ân, Biên Hòa (Đồng Nai)

Trả lời: Qua mô tả của bạn, kết hợp với những gì chúng tôi biết được về tình hình sâu bệnh hại tại một số vùng rau ở chỗ bạn, thông qua những đồng nghiệp của chúng tôi ở đây, chúng tôi cho rằng cái con sâu đang gây hại trên cây rau cải ở chỗ bạn là con bọ nhẩy sọc cong vỏ lạc (Phyllotreta vittata). Tác hại của lòai bọ này có chiều hướng gia tăng trong vài năn gần đây ở các tỉnh Phía Nam, nhất là ở các vụ rau cải trồng trong mùa khô. Đã có một vài nơi ở Tiền Giang, Đồng Nai... bà con không dám phát triển rau cải cũng là vì lòai bọ này (nhất là giống cải củ).
Con trưởng thành của chúng là một lọai bọ cánh cứng, hình bầu dục, cơ thể dài khỏang 2-2,5 ly, mầu đen bóng, trên mỗi cánh trước có một vân sọc hình củ lạc mầu trắng. Chúng có khả năng nhẩy xa, bay khỏe để di chuyển. Buổi trưa nắng chúng thường lẩn trốn ở mặt dưới của lá hoặc dưới gốc để trú nắng, chúng họat động nhiều vào lúc sáng sớm và chiều mát, cắn phá lá tạo ra những lỗ thủng nhỏ, kích thước vài ly, nếu nặng lá rau có thể bị cắn rất nhiều lỗ nhìn như tấm lưới, làm cho lá te tua, xơ xác (ảnh II-33).
Chúng có thể xuất hiện và gây hại trong suốt thời kỳ sinh trưởng của cây cải, nhưng thường gây hại mạnh nhất là khi cây cải còn nhỏ (sau gieo khỏang 7-10 ngày). Chúng thường gây hại nhiều ở những ruộng cải còn non nằm xen kẽ với những ruộng cải đã già sắp thu họach hoặc vừa thu họach xong do không còn thức ăn hoặc thức ăn không phù hợp bọ đã di chuyển sang phá các ruộng cải còn non này. Gặp trường hợp này nếu chủ ruộng không cảnh giác, kiểm tra ruộng thường xuyên và phun xịt thuốc kịp thời thì rất dễ bị chúng gây hại rất nặng, cay cải non rất khó phục hồi.
Trưởng thành có thể sống đến một năm, một con cái có thể đẻ đến 200 trứng ở dưới đất xung quanh vùng rễ chính của cây.
Con ấu trùng có hình ống, mầu vàng nhạt, khi đẫy sức dài khỏang 4 ly, khi nằm trong đất chúng ăn hại rễ và củ (cải củ), tạo ra những đường lõm ngoằn ngèo, hoặc thành lỗ ăn sâu vào trong củ, trong rễ, làm cho cây cải bị còi cọc, chậm lớn, củ và rễ dễ bị thối.
Để hạn chế tác hại của bọ, bạn có thể áp dụng kết hợp một số biện pháp sau đây:
-Không nên trồng cải nhiều vụ, nhiều năm liên tục trong một khu vực, thỉnh thỏang nên luân canh một vài vụ với một số lọai rau khác như ngò, hành, dưa leo, bầu, bí mướp...nên vận động những chủ ruộng trong khu vực cùng tiến hành thì mới mang lại kết qủa cao.
-Khi thu họach nên chừa lại một diện tích nhỏ ở giữa ruộng, dụ cho bọ tập trung vào đó rối dùng thuốc phun xịt đậm để hủy diệt, hạn chế mật độâ bọ cho các vụ cải sau.
-Cần kiểm tra ruộng cải thường xuyên, nhất là khi cải còn non, hoặc vào những lúc các ruộng xung quanh đang thu họach, để phát hiện và phun xịt thuốc diệt trừ bọ kịp thời. Về thuốc bạn có thể sử dụng một vài lọai thuốc như: Basudin 50EC; Vibasu 50EC; Visher 25EC; Polytrin 440EC...hoặc dùng Basudin 10H rải xuống gốc để diệt ấu trùng. Về liều lượng và cách sử dụng bạn có thể đọc hướng dẫn của nhà sản xuất có in trên vỏ bao bì. Cần đặc biệt chú ý phải đảm bảo thời gian cách ly của thuốc để tránh ngộ độc cho người ăn.
Sau khi phun xịt thuốc nên bón bổ xung thêm phân để cây cải nhanh hồi phục./.