Câu hỏi: Vườn đu đủ của chúng tôi vừa ra trái thì tự nhiên các lá bánh tẻ bị vàng lốm đốm sau đó những đốm vàng này cứ dần dần bị chết khô ,rồi lan rộng dần ra xung quanh .Nếu nặng lá bị rách và bị rụng sớm .Tìm kĩ thấy ở mặt dưới của lá có những con vật nhỏ như con mạt gà ,mầ xanh lợt hay nâu,đỏ.Hiện tượng này thường gặp nhiểu trong mùa khô hay trong những đợt nắng hạn kéo dài.Xin cho biết có phải những con vật nhỏ tí xíu này đã gây ra chứng bệnh trên? Nếu đúng như vậy phải làm gì với những con vật này?

Huỳnh Văn Thuần (Cái bè-Tiền giang)
và một số bạn ở Đạo thạnh-Mỹ tho



Trả lời: Qua mô tả của các bạn kết hợp với tình hình thực tế của các vườn đu đủ ở Tiền giang trong những năm vừa qua theo chúng tôi có lẽ vườn cây đu đủ của nhà các bạn đã bị con nhện đỏ gây hại .
Theo các nhà chuyên môn thì trên cây đu đủ có đến 3 lòai nhện đỏ gây hại, nhưng phổ biến nhất vẫn là lòai Tetranychus sp. Chúng có kích thước cơ thể rất nhỏ, lấm tấm như cám, mắt thường khó phát hiện. Con trưởng thành đẻ trứng rời rạc ở mặt dưới của phiến lá, qua kính lúp hoặc qua kính lão có độ phóng đại lớn sẽ thấy trứng hình tròn, lúc mới đẻ có mầu trắng hồng, sau đó trở lên hồng. Sau khi đẻ khoảng 4-5 ngày thì trứng nở ra ấu trùng (nhện non). Ấu trùng có mầu xanh lợt (lúc mới nở chỉ có 6 chân, từ tuổi 2 trở đi cho đến khi trưởng thành chúng có 8 chân ), Khi lớn chuyển dần sang mầu nâu đỏ (ảnh ). Cả ấu trùng và trưởng thành đều sống tập trung ở mặt dưới phiến lá của những lá non đang chuyển dần sang giai đoạn bánh tẻ. Nhện gây hại bằng cách hút dịch của mô tế bào lá làm cho mặt trên của lá bị vàng loang lổ từng đám cỡ móng tay hay đồng xu…(do lá bị mất diệp lục). Nếu gặp điều kiện thuận lợi nhện sinh sản rất nhanh, mặt độ có thể lên đến hàng trăm có khi hàng ngàn con trên một lá, làm cho từng mảng lớn của lá bị vàng, khô, rách te tua, thậm chí toàn bộ lá bị khô cháy và rụng Hoa bị thui chột không đậu trái được, trái non có thể bị rụng, gây thiệt hại lớn cho nhà vườn. Nhện đỏ thường phát sinh và gây hại nặäng trong mùa khô nóng hoặc những thời gian bị hạn trong mùa mưa, do tốc độ tích lũy mật số rất nhanh vì thế vào những thời gian có điều kiện thời tiết thuận lợi cho nhện các bạn cần hết sức chú ý theo dõi để có biện pháp diệt trừ nhện kịp thời. Muốn hạn chế tác hại của nhện các bạn có thể áp dụng kết hợp một sốù biện pháp chính sau đây:



-Không nên trồng đu đủ qúa dầy để vườn luôn được thông thoáng .
-Mạnh dạn cắt bỏ những lá có mật số nhện qúa cao đã chớm bị vàng úa đem tiêu hủy để diệt nhện .
-Có thể dùng máy bơm nước tưới vườn có áp suất mạnh xịt mạnh tia nước vào mặt dưới của lá để rửa trôi bớt nhện .
-Kiểm tra vườn đu đủ thường xuyên nếu thấy lá đu đủ chớm có những triệu chứng bị nhện đỏ gây hại như đã mô tả ở phần trên cần kiểm tra kỹ nhện bằng cách dùng kính lúp hay kính lão có độ phóng đại lớn để soi tìm nhện ở mặt dưới của lá. Nếu không có hai dụng cụ trên có thể kiểm tra gián tiếp bằng cách đặt ngửa lá nghi có nhện lên trên một tờ giấy trắng ,sau đó dùng ngón tay vuốt nhẹ phía mặt trên của lá ,nếu thấy trên mặt giấy có những chấm nhỏ mầu xanh lợt,mầu hồng hay đỏ thì lá đó đang bị nhện gây hại , những chấm này càng nhiều chứng tỏ mật số nhện càng cao .Do nhện đỏ có tính kháng thuốc rất mạnh nên khi phát hiện trên cây có nhiều nhện cần dùng luân phiên nhiều loại thuốc để hạn chế bớt áp lực gây kháng thuốc đối với nhện .Về thuốc chúng ta có thể sử dụng luân phiên bằng một trong những loại thuốc sau đây: Danitol 10EC, Comite 73 EC, Ortus 5SC, Pegasus 500EC, Cascade 5EC, Nissorun 5EC, DC-Tron Plus (C 24) (nồng độ 0,5 %)…(sử dụng theo khuyến cáo trên nhãn thuốc). Sau khi phun xịt khoảng 7-10 ngày nếu vẫn còn nhện thì xịt tiếp lần hai. Nhớ xịt ướt đều mặt dưới của lá. Sau khi xịt thúốc nên bón bổ xung phân để cây nhanh chóng phục hồi. Lưu ý đu đủ là cây dễ bị cháy lá bởi các loại thuốc nhũ dầu vì thế không nên pha thuốc qúa đặc và nên xịt thuốc vào các buổi chiều khi trời đã dịu nắng. Chúc các bạn thành công.