Ghẻ là một bệnh thường xảy ra ở trâu, bò. Theo đánh giá của ngành thú y, hiện nay tỉ lệ trâu, bò mắc bệnh ghẻ tới 13-15% số con. Bệnh ghẻ hại trâu, bò quanh năm và thường hại nặng trâu, bò non 6-12 tháng tuổi. Bệnh ghẻ gây hội chứng ngứa, nhiễm trùng da cơ hội, viêm da, rụng lông... Trâu, bò bị bệnh ghẻ thường ăn, ngủ kém, gầy còm, ốm yếu, tăng trọng chậm, giảm năng suất sữa...
Nguyên nhân
Bệnh ghẻ ở nước ta thường do ba loài ký sinh ghẻ gây ra, đó là các loài: Sarcoptess scabiei varbuffeli; Psoroptes natalensis varbovis và loài Chlorioptess bovis varbovis.
Triệu chứng
Trâu, bò bị bệnh ghẻ thường thấy triệu chứng như sau: Trên da, nhất là vùng da mỏng ở gốc đuôi, nách, bẹn, vành tai phía trong... nổi lên những đám mụn nhỏ, kích thước cỡ bằng hạt tấm. Những mụn này được nối với nhau bởi các rãnh nhỏ do cái ghẻ đục khoét tạo ra. Mụn nhỏ ban đầu có màu đỏ, sau mọng nước. Cái ghẻ đục khoét làm cho trâu, bò ngứa ngáy khó chịu; ăn, ngủ không yên. Chúng thường xuyên cọ người (chỗ bị ghẻ) vào vật cứng như cột, tường chuồng trại, gốc cây... làm cho da bị sây sát, nhiễm trùng cơ hội gây nên viêm, nứt nẻ, rụng lông, chảy nước vàng... Sau đó vết thương khô đi, đóng vảy bong ra. Bệnh ghẻ lan nhanh từ mảng da này sang mảng da khác. Bệnh hại nặng toàn thân trâu, bò đều bị ghẻ, lông bị rụng, trụi từng mảng lớn, trâu, bò gầy còm, ốm yếu.
Bệnh lan truyền chủ yếu bằng con đường cơ giới, qua sự tiếp súc trực tiếp giữa con bị bệnh với con khoẻ, hoặc gián tiếp qua dụng cụ chăn nuôi nhiễm bệnh hoặc nhốt chung chuồng, tắm chung ao...
Chẩn đoán bệnh
Chủ yếu dựa vào triệu chứng bên ngoài qua theo dõi như: Hiện tượng ngứa, nổi từng đám mụn nhỏ màu đỏ, có nước, da lở loét, rụng lông v.v...
Phòng và chữa bệnh
Phòng bệnh: Những con nhập từ nơi khác về nhốt riêng 5-7 ngày, theo dõi những con nghi bị ghẻ.
Thường xuyên theo dõi để phát hiện sớm những con bị ghẻ, cần nhốt riêng những con bị bệnh, dọn vệ sinh sạch sẽ chuồng trại. Tiến hành sát trùng chuồng trại bằng một số loại thuốc sau (nhằm diệt trứng, ấu trùng và cái ghẻ trưởng thành): Sokupi 0,36 AS nồng độ 0,15%; Sumicidin 10EC nồng độ 0,2%; Cypermethrin 10EC nồng độ 0,2,% phun 2 lần, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày, phun kỹ xung quanh nền chuồng và dụng cụ chăn nuôi. Chú ý sau khi phun thuốc phải cách ly 3-5 ngày mới nhốt trâu, bò.
Trị bệnh: Dùng thuốc Trinage nồng độ 0,2-0,3% bôi vào chỗ bị bệnh, ngày/lần. Dùng thuốc Dipterex 80% nồng độ 0,2% (nếu vùng bị ghẻ nhỏ), nồng độ 0,5% khi bị bệnh nặng, bôi ngày/lần. Chú ý khi bôi thuốc cần đeo dọ mõm để trâu, bò khỏi liếm phải thuốc, sau khi bôi thuốc được chừng 2-3 giờ, khô thuốc thì bỏ dọ mõm ra cho trâu, bò ăn uống bình thường.
Dùng thuốc Ivermectin tiêm cho trâu, bò với liều 0,2g/kg thể trọng, tiêm bắp, tiêm liên tục trong 3-4 ngày.