Vài vấn đề về hành vi cá La hán
Được đăng : 13-12-2016 13:49:10
Cá La Hán được biết như là loài rất dữ tợn; khi trưởng thành, chúng phải được nhốt riêng rẽ từng con vì nếu không chúng sẽ cắn nhau cho đến chết. Cá La Hán không chỉ dữ tợn với đồng loại mà còn với tất cả các loài khác thả chung hồ. Loài duy nhất có thể chống chọi với cá La Hán là cá chùi kiếng, vì có lớp da dày như áo giáp; vậy mà đôi khi cũng bị cắn rách vây hay thậm chí bị cắn chết. Có phải bạn đã từng thấy cá La Hán dù đã no vẫn đuổi theo và cắn chết cá mồi mà không thèm ăn? Nhiều người chơi cá, nhất là những người thích nuôi nhiều loài cá khác nhau trong cùng một hồ rất dị ứng với điều này. Thực ra, mọi vấn đề đều có nguyên nhân của nó. Các loài thuần chủng lai tạo ra La Hán là các giống cichlid lớn ở Trung Mỹ; chúng có bản năng xác định vùng lãnh thổ riêng mà thông thường là một vùng có bán kính 2 mét kể từ tổ. Ngoài tự nhiên, sự hung dữ này dường như là điều cần thiết để bảo vệ bày cá con và các đối tượng bị đe dọa chỉ cần bỏ chạy ra xa khỏi vùng lãnh thổ của chúng thì sẽ được an toàn. Điều này là không thể đáp ứng được trong môi trường nuôi dưỡng nhân tạo; cho nên những hành động “bạo lực” mà chúng ta thường thấy nên được hiểu là hành vi xác định và bảo vệ vùng lãnh thổ hơn là “sự tàn bạo bẩm sinh” như nhiều người thường nghĩ. Về việc làm tổ, cá..
Cá La Hán được biết như là loài rất dữ tợn; khi trưởng thành, chúng phải được nhốt riêng rẽ từng con vì nếu không chúng sẽ cắn nhau cho đến chết. Cá La Hán không chỉ dữ tợn với đồng loại mà còn với tất cả các loài khác thả chung hồ. Loài duy nhất có thể chống chọi với cá La Hán là cá chùi kiếng, vì có lớp da dày như áo giáp; vậy mà đôi khi cũng bị cắn rách vây hay thậm chí bị cắn chết. Có phải bạn đã từng thấy cá La Hán dù đã no vẫn đuổi theo và cắn chết cá mồi mà không thèm ăn? Nhiều người chơi cá, nhất là những người thích nuôi nhiều loài cá khác nhau trong cùng một hồ rất dị ứng với điều này. Thực ra, mọi vấn đề đều có nguyên nhân của nó. Các loài thuần chủng lai tạo ra La Hán là các giống cichlid lớn ở Trung Mỹ; chúng có bản năng xác định vùng lãnh thổ riêng mà thông thường là một vùng có bán kính 2 mét kể từ tổ. Ngoài tự nhiên, sự hung dữ này dường như là điều cần thiết để bảo vệ bày cá con và các đối tượng bị đe dọa chỉ cần bỏ chạy ra xa khỏi vùng lãnh thổ của chúng thì sẽ được an toàn. Điều này là không thể đáp ứng được trong môi trường nuôi dưỡng nhân tạo; cho nên những hành động “bạo lực” mà chúng ta thường thấy nên được hiểu là hành vi xác định và bảo vệ vùng lãnh thổ hơn là “sự tàn bạo bẩm sinh” như nhiều người thường nghĩ.
Về việc làm tổ, cá La Hán cũng giống như các loài cichlid đẻ trứng mặt đáy; cá bố mẹ đào sẵn một cái tổ dưới đáy hồ sau đó đẻ trứng lên giá thể gần đó. Khi cá con mới nở và chưa thể bơi được, cá bố mẹ sẽ dời chúng vào tổ để tiện việc chăm sóc và bảo vệ. Các cá thể đực khi trưởng thành, sau khi xác định vùng lãnh thổ như đã nói ở trên, sẽ đào tổ ngay giữa vùng lãnh thổ của nó. Nhiều người thả sỏi màu vào hồ, bảo là để cho cá La Hán chơi đùa, đẩy tới đẩy lui cho vui mắt. Không phải vậy, chúng thực hiện công việc đào bới một cách rất nghiêm túc, không phải chỉ làm cho vui đâu. Bạn có thấy con cá La Hán nào tươi cười khi làm việc này chưa? Nếu để chúng mặc sức đào thỏa thích thì tổ có thể sâu đến cả nửa mét mà không có hồ cảnh nào có thể đáp ứng nổi vì vậy trong môi trường nuôi dưỡng nhân tạo chúng ta thường thấy chúng đào tới đào lui hoài, hôm nay góc này, mai góc khác kết quả là nền hồ sẽ bị xáo trộn hoàn toàn, và nếu có trồng cây cảnh thì sẽ chúng bị tróc gốc hết. Dù chúng ta có xắp xếp bố cục đến thế nào thì cũng chỉ mất công mà thôi. Có người cho rằng bởi vì khi đào xuống đụng mặt kiếng, cá La Hán chưa cảm thấy thỏa mãn nên sẽ tiếp đục đào ngang ra phá nền hồ, nếu đáy hồ được dán một lớp mút sẫm màu để giả lập nền đất cứng như ngoài thiên nhiên thì cá sẽ chấp nhận cái tổ đó và không đào nữa. Theo kinh nghiệm chúng ta nên xếp đá lớn để tạo địa hình, kế tiếp xếp sỏi cỡ ngón tay cái để làm nền, sau cùng là đổ sỏi nhỏ như loại trồng hồ rong; với cái nền này thì khi cá đào xuống đụng đến lớp sỏi cỡ ngón tay thì chúng sẽ dừng lại. Mỗi khi thay nước, chúng ta có thể dùng ống siphon để làm vệ sinh đáy hồ. Trước đây thì rất khó nhưng bây giờ chúng ta có thể mua ống siphon ngoài các tiệm cá cảnh, giá rẻ thôi, xài cũng tạm được.
Bố trí nền hồ cá, bố cục theo phong cách Hà Lan, đáy nền càng vô sâu càng cao dần để góc nhìn của người quan sát được nâng lên một cách tối đa.
Bây giờ chúng ta bàn đến một vấn đề có liên quan đến hành vi của cá La Hán mà rất ít người quan tâm, đó là làm sao để nuôi nhiều cá La Hán chung một hồ với nhau. Câu trả lời mà chúng ta thường nghe nhất, đó là nên nuôi cá chung với nhau từ khi chúng còn nhỏ để chúng quen dần với sự hiện diện và sự tiếp xúc của đồng loại. Kế đó là hồ cá phải có kích thước thiệt lớn và tránh không nên bố trí địa hình đặc biệt, vì nó kích thích bản năng xác định vùng lãnh thổ nơi cá. Hồ cá kích thước lớn lại có một lợi điểm là cá sẽ rất mau lớn, bạn nên nhớ rằng “hồ lớn thì cá lớn”. Bí quyết chia xẻ với các bạn ở đây là, nên nuôi thật nhiều cá.
Nhà ở bình thường có lẽ không đủ diện tích để xây hồ lớn, hoặc nếu có thì cũng không cân xứng. Hồ lớn cỡ cả căn phòng chỉ phù hợp với các khu công viên hay tụ điểm vui chơi giải trí. Hãy tưởng tượng một hồ nuôi đầy La Hán sẽ đem lại cho bạn nhiều thích thú như thế nào khi chiêm ngưỡng bầy chỉ là hình thức biểu hiện bề ngoài mà thôi. Thực ra, các cá thể đực khi cạnh tranh với nhau sẽ tiết ra nhiều hormon và trở nên rất hung dữ, kết quả là đầu con nào con nấy to đùng. Vậy tại sao chúng lại không đánh nhau tán loạn cả hồ? Và đây là câu trả lời, bởi vì có quá nhiều đối thủ cạnh tranh, một cá thể sẽ không thể chỉ tập trung vào một mục đích cố định nào đó được. Nếu bạn vớt chỉ hai con đực rồi bỏ vào hồ riêng, chúng sẽ ngay lập tức đánh nhau cho đến chết.