1. Kỹ thuật trồng và chăm sóc

* Thời vụ trồng

            Trồng vụ xuân hoặc vụ thu, chọn những ngày râm mát hoặc có mưa nhỏ. Vụ xuân vào  tháng 3 – 4.  Vụ thu vào tháng 7- 8.

* Phương pháp và mật độ trồng

– Trồng Sa nhân dưới tán rừng trồng

Là phương pháp trồng xen với cây trồng chính như Mỡ, Keo, bồ đề….; ngay từ khi bắt đầu trồng cây chính thiết kế trồng cây theo hàng thưa để trồng xen Sa nhân, cứ 1 hoặc 2 hàng cây chính trồng xen 1  hàng cây Sa nhân rất hiệu quả, luôn đảm bỏa độ che tán từ 0,5 -0,6 rất thích hợp cho Sa nhân sinh trưởng và phát triển.

           Sau trồng từ 1 – 2 năm khi có độ che tán của cây trồng chính, tiến hành đào hố trồng theo băng, đường đồng mức nếu đồi, rừng có độ dốc., mỗi hố cách nhau 1m, kích thước 50 cm x 50 cm, sâu 30 cm, trộn 1/3 phân chuồng ủ hoai mục với 2/3 đất bột lấp đầy miệng hố trước khi trồng ít nhất 3 tháng.

 + Mật độ trồng: Tùy theo cách thiết kế rừng trồng có thể cần số lượng cây giống khác nhau; tuy nhiên khi đào hố, trộn phân xong, mỗi hố trồng 1 cây giống, gốc cây vừa bằng mặt đất, vun đất chèn chặt xung quanh, tưới ẩm.

      Chú ý: luôn đảm bảo độ che tán cho sa nhân từ 0,3 – 0,5.

– Trồng sa nhân dưới tán rừng tự nhiên:

Tùy thuộc vào khoảng đất trống trong rừng để xác định khu vực trồng sa nhân cho hợp lý, những khoảng đất chống có diện tích tối thiểu từ 5 m²  trở lên.

            + Xử lý thực bì: Chặt bỏ những cây che tán không phải cây cần bảo tồn, phát dọn thảm cỏ, cây bụi, dây leo, tiến hành tỉa tán để hạ độ che tán từ 0,3 – 0,5.

            + Tùy điều kiện thực bì có thể trồng theo theo từng đám. Đào hố so le nanh sấu và cách gốc cây trồng chính khoảng 2  m.

            + Cự ly đào hố: Hố đào rộng 50 cm x 50 cm, sâu 30 cm, cây cách cây 1 m. trộn 1/3 phân chuồng ủ hoai mục với 2/3 đất bột lấp đầy miệng hố trước khi trồng ít nhất 3 tháng.

 + Mật độ trồng: Tùy theo cách thiết kế rừng trồng có thể cần số lượng cây giống khác nhau; tuy nhiên khi đào hố, trộn phân xong , mỗi hố trồng 1 cây giống.

* Chăm sóc sau trồng

            * Tưới nước:

Khi trồng xong phải tưới ngay. Trong 1 tháng đầu cần giữ đất luôn ẩm, cây giống sinh trưởng và phát triển tốt.

*  Trồng giặm: 

Sau trồng 1 tháng, kiểm tra trồng dặm những cây bị chết, kết hợp tưới nhử cho cây bằng cách dùng phân NPK 10-10-10 hòa tan, pha loãng tưới cho cây.

 * Làm cỏ, bón phân

Làm cỏ:

Dùng cuốc rẫy bỏ cỏ xung quanh gốc cây,  Trong vòng 2 năm đầu tiên, cứ 2 tháng làm cỏ một lần, dùng cỏ khô, lá cây, rơm,rạ che phủ xung quanh gốc để hạn chế cỏ dại, giữ ẩm đất.

Bón thúc: Mỗi năm bón 1 lần

Năm 1: Bón  thúc  bằng phân  NPK  10:5.3 với lượng bón từ 800 kg đến1 tấn/ha, tùy theo dinh dưỡng của đất, nếu đất cằn có thể bón tăng thêm, nên bón vào mùa mưa sau khi làm cỏ, kết hợp bón phân và phủ gốc.

Năm thứ 2 và 3 mỗi ha bón từ 1,2 đến 1,5 tấn NPKbón thêm 700 kg  phân vi sinh bón vào trung tuần tháng 3 trước khi cây ra hoa.

Làm vệ sinh vùng trồng Sa nhân:

          Vòng đời của Sa nhân chỉ tồn tại trong thời gian 2 năm tuổi. Cây mọc trước già trược, nên hàng năm sẽ có các nhánh già tự chết cần cắt bỏ những nhánh vàng úa, băm nhỏ ủ đống để bón cho cây. Việc này cần tiến hành vào thời điểm sau thu hoạch quả trên cây đó.

* Bảo vệ:

Sa nhân thường bị trâu, bò, dê vào ăn phá hoại,  Khi cây Sa nhân có quả thường bị các loài Sóc, Nhím, Chuột ăn quả cần có phương án bảo vệ hợp lý.

* Phòng trừ sâu bệnh

            Giai đoạn cây còn nhỏ bọ rùa cắn lá non, Sâu khoang, cần phải tiến hành kiểm tra, theo dõi thường xuyên để có biện pháp phun trừ sâu bệnh kịp thời.

3. Thu hoạch, sơ chế

            Sau khi trồng đến năm thứ 3 cây cho thu hoạch, tiến hành thu hoạch sơ chế đem tiêu thụ.

Có thể sau thu hoạch đánh tỉa cây con làm giống, những khóm, bụi to, mật độ cây mau, dầy dùng cuốc, thuổng đánh tỉa cây con, đem giâm vào vườn ươm, đến mùa xuân đem trồng.

T. Khuyên