1. Đặc điểm cây rau Bắp cải

Green Haya TN690 là giống cải bắp chịu nhiệt có nguồn gốc Nhật Bản. Bắp có màu xanh, cuốn chặt, dạng tròn, trọng lượng từ 1,5-3kg, chất lượng ngon, ăn mềm, có thể kéo dài trên ruộng mà không bị nứt sinh lý. Green Haya TN690 cho thu hoạch từ 60-90 ngày sau trồng, cây sinh trưởng phát triển khỏe, kháng bệnh tốt. Đất trồng cải bắp tốt nhất là đất thịt nhẹ, cát pha hoặc đất phù sa bồi có độ pH trung tính 5,5 - 6.

- Rễ: Hệ rễ của cây cải bắp thuộc loại rễ chùm, ăn nông, hệ rễ cạn, ưa thích ẩm.

- Thân: Thân cây cải bắp có chiều cao 15 – 50cm, mập hình trụ tròn, đường kính ở đoạn thân lớn nhất từ 35 - 60 cm. Cải bắp có thân trong và thân ngoài, thân ngoài là đoạn thân có nhiều lá xanh (làm nhiệm vụ quang hợp) sắp xếp sít nhau theo hình xoáy ốc, chiều cao thân phụ thuộc chủ yếu vào đặc tính của giống và kỹ thuật trồng trọt. Thân trong là đoạn thân mang những lá không có màu xanh, độ cao thân trong so với độ cao bắp biểu hiện giá trị sử dụng của cải bắp cao hay thấp.

- Lá: Lá là bộ phận quan trọng của cây, là đặc trưng hình thái dùng để phân biệt giống này với giống khác, cải bắp có 2 loại lá: lá ngoài và lá trong. Lá ngoài thường có màu xanh, xanh nhạt, xanh sẫm. Lá trong là bộ phận sử dụng chủ yếu, số lượng lá và khối lượng mỗi lá là chỉ tiêu có tính chất quyết định đến năng suất. Điều này phụ thuộc chủ yếu vào đặc tính của giống và kỹ thuật trồng trọt.

- Hoa: Hoa cải bắp thuộc họ hoa thập tự, hoa lưỡng tính, thụ phấn chéo nhờ côn trùng.

- Quả, hạt: Quả của cây cải bắp thuộc loại quả giác 2 mảnh vỏ, khi quả chín khô, vỏ tách đôi hạt rơi ra ngoài. Quả cải bắp dài trung bình 8 – 10 cm.

Hạt cải bắp nhỏ hình tròn, cầu, nhẵn hoặc dạng lưới, màu nâu đỏ hoặc nâu sẫm. Khối lượng 1000 hạt: 3,5 – 6,5g.

2. Thời vụ trồng

Đối với vùng Đồng bằng Sông Hồng:

- Vụ sớm: Gieo hạt tháng 7-8, trồng tháng 8-9

            - Vụ chính: Gieo hạt tháng 8-9, trồng tháng 10-11

            - Vụ muộn: Gieo hạt tháng 1-2, trồng tháng 2-3

3. Làm đất trồng

Sau khi đất đã được cày bừa kỹ, nhặt sạch cỏ dại thì  xử lý sâu bệnh bằng vôi bột (20-25 kg/sào). Vụ sớm, lên luống kiểu mui rùa rộng 0,8-1m, cao 30-35cm rãnh luống rộng 20-25 cm để thoát nước tốt. Vụ chính và vụ muộn, làm luống phẳng thì lên luống rộng 1,0 – 1,2 m, cao 15 - 20 cm, rãnh luống 20 - 25 cm.

4. Kỹ thuật trồng và chăm sóc

4.1. Ươm giống:

Hạt giống trước khi đem gieo nên xử lý bằng nước ấm (3 sôi 2 lạnh) trong thời gian 20 phút hoặc xử lý bằng thuốc trừ nấm bệnh. Sau đó ngâm nước lạnh 8 - 10 tiếng rồi mới đem gieo.

Tốt nhất nên gieo hạt giống trong khay bầu để đảm bảo hạt mọc đều, cây con không bị thất thoát do nắng nóng hay mưa lớn. Nếu gieo trên luống nên làm vòm chuẩn bị nilon, lưới đen để che mưa, nắng. Lượng hạt giống cần cho 1ha là 350-400g, lượng hạt gieo cho 1m² vườn ươm từ 1,5- 2 gr/m².

Tuổi cây con đem trồng tốt nhất sau khi gieo 25-30 ngày (cây con có 4-5 lá thật, phiến lá tròn, đốt sít, mập, lùn).

4.2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc:

- Mật độ trồng: Cây trồng hai hàng kiểu nanh sấu.

- Vụ sớm: mật độ 33.000 - 36.000 cây/ha, khoảng cách 60 x 40 cm.

- Vụ chính và vụ muộn: mật độ 27.000 - 30.000 cây/ha, khoảng cách 60x50 cm.

- Trồng cây:

+ Cây giống được chuẩn bị trước trong vườn ươm có 4-5 lá thật, cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh hại.

+ Trước khi trồng cần tưới đẫm nước và mặt luống, sau đó để ráo mặt luống tiền hành trồng cây.

+ Dùng que có đầu nhọn hoặc dầm tạo lỗ vừa gốc cây, sau đó trồng cây vào, dùng ngón tay ấn nhẹ xung quanh gốc tạo độ chặt, sau đó tưới đẫm nước cho cây.

- Bón phân:

            * Lượng phân bón cho 1 sào (360 m²):

            - Phân hữu cơ hoai mục: 400 – 500kg

            - Phân hữu cơ vi sinh: 30 kg

            - Lân Super: 20 kg

            - Đạm urê: 9-10 kg

            - Kali Clorua: 8 kg

            * Cách bón:

- Bón lót: 100%Phân chuồng hoai mục +100% Phân hữu cơ vi sinh + 100% Lân Super + 20% Đạm ure + 25% Kali Clorua.

- Bón thúc lần 1 (sau trồng 15 ngày):  20% Đạm urê + 25% Kali Clorua hoà tưới vào gốc kết hợp xới vun làm cỏ vét rãnh.

- Bón thúc lần 2 (Thời kỳ trải lá bàng, sau trồng 30 - 35 ngày): 30% Đạm ure + 25% Kali Clorua bón cách gốc 20 cm kết hợp xới xáo làm cỏ lấp phân.

- Bón thúc lần 3: Thời kỳ cuốn bắp, sau trồng 45- 50 ngày, bón nốt lượng phân còn lại, có thể bón vào gốc hoặc hòa nước tưới.

Lưu ý: Có thể sử dụng phân NPK chuyên dụng cho cây rau màu. Lượng dùng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

- Tưới nước: Sau khi trồng, tưới đủ ẩm vào buổi sáng và chiều mát cho đến khi cây hồi xanh. Sau khi vun, bón thúc đợt 1 và 2, tưới rãnh cho nước ngấm 2/3 rãnh, sau đó tháo hết nước.

5 . Phòng và trị sâu, bệnh hại

Thực hiện các biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp (IPM).

- Trước khi trồng cây phải vệ sinh đồng ruộng, cày lật đất sớm để diệt nguồn sâu non và nhộng của các loại sâu khoang, sâu xám, sâu xanh.

- Có thể trồng xen với cà chua để giảm mật độ sâu tơ.

- Luân canh với lúa nước (2 vụ lúa và 1 vụ rau), nếu ở vùng chuyên canh rau nên luân canh với cây họ đậu, họ cà và họ bầu bí để tránh bệnh sương mai và thối nhũn.

- Trước khi trồng cây: xử lý đất bằng thuốc hạt Basudin với liều lượng 25 kg/ha; xử lý cây giống bằng dung dịch thuốc Sherpa 20EC nồng độ 0,1% trong 5 - 10 giây rồi vớt ra để khô nước mới đem trồng.

- Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, phát hiện sâu xám, giết các ổ trứng sâu khoang, sâu xanh.

- Nếu có nhiều sâu tơ, rệp và bọ nhảy sử dụng một trong các loại thuốc sau: Delfin WG, Aizabin WP, Dupont Ammate 150SC, Dupont Prevathon 5SC, Radiant 60SC...

 Khi xuất hiện các bệnh sương mai, thối nhũn, nhổ bỏ cây bị bệnh, vệ sinh đồng ruộng tránh lây lan. Có thể phun phòng, trừ bằng một số loại thuốc sau: Daconil 75WP, Aliette 800 WG, Validacin 5SL….

* Lưu ý: Sử dụng thuốc theo nguyên tắc 4 đúng và theo hướng dẫn trên bao bì của nhà sản xuất.

- Ngừng phun thuốc bảo vệ thực vật trước khi thu hoạch 20 ngày.

6. Thu hoạch

Thu hoạch khi bắp đã cuốn chắc, chặt, mặt bắp mịn, lá xếp phẳng và căng, gốc chuyển sang màu trắng đục hay trắng sữa, đủ tuổi sinh trưởng để đạt chất lượng tốt nhất. Thu hoạch vào lúc sáng sớm hoặc buổi chiều. Chú ý chặt cao sát thân bắp sau khi chặt loại bỏ lá ngoài.

7. Bảo quản

Cải bắp có thể bảo quản được từ 7-10 ngày ở điều kiện nhiệt độ 20⁰C, thoáng khí và tối. Trong điều kiện nhiệt độ 10⁰C, ẩm độ 95-98% cải bắp có thể để được trong thời gian 2-3 tháng.

8. Hình ảnh giống bắp cải Green Haya TN690

Thạc sĩ: Ngô Văn Kỳ