Các tỉnh phía bắc mùa đông có nơi nhiệt độ xuống rất lạnh, do ảnh hưởng của không khí lạnh xuất hiện mưa, tuyết. Để phòng, tránh tác hại cần phải có những biện pháp phòng và chống rét tích cực kịp thời và chủ động.

1.   Về chuẩn bị chuồng trại.

Tiến hành xây mới hoặc tận dụng chuồng cũ nhưng phải cải tạo, nâng cấp. Chuồng làm cao ráo, cửa chuồng hướng về phía bảo đảm ánh sáng và thông thoáng, đông ấm, hè mát. Mái chuồng cao 3 m, thành chuồng cao từ 1,5 – 2,0 m. Bố trí ô thoáng phía trên để không khí lưu thông. Nền chuồng cao hơn mặt đất 50 cm, có độ dốc 2-3%.

2.   Về thức ăn.

Chủ động dự phòng nguồn thức ăn cho trâu bò, khối lượng thức ăn cần thiết để dự trữ đối với một con trâu, bò trưởng thành trung bình: 3 tạ thức ăn tinh (ngô, bột cám, bột sắn..) và 5 tạ thức ăn thô (rơm, cỏ voi, cây chuối, cây sắn, thức ăn ủ chua…).

3.   Nước uống.

Chủ động có nguồn nước sạch đầy đủ , muối ăn, dụng cụ đun nấu nước uống, xô, chậu để dựng nước uống cho trâu bò.

4.   Chăm sóc, nuôi dưỡng trâu, bò những ngày rét.

Khi có thông báo gió mùa đông bắc phải đưa trâu bò về chuồng, không thả dông trong rừng, ngoài đồng.

Trâu, bò trưởng thành ăn khoảng 30 kg thức ăn thô và 1,5 kg thức ăn tinh, chia làm hai bữa ngày bình thường. Nếu vào ngày rét đậm, rét hại điều chỉnh tăng lượng thức tinh khoảng 2 kg để bổ sung năng lượng giúp trâu, bò chống lại giá rét. Cho trâu, bò ăn thức ăn thô trước, cho ăn thức ăn tinh, cho uống nước ấm pha chút muối hoặc pha gừng. Bổ sung vitamin tổng hợp và muối khoáng. Pha nước ấm 37-38 độ C với muối, nồng độ 0,1-0,3% tương đương 10-30g muối/ 10 lít nước cho trâu bò uống thoải mái. Trong chuồng luôn treo thêm đá liếm.

Lấy rơm, cỏ, bẹ ngô khô để lót nền chuồng; trấu, củi để đốt sưởi; dùng bạt quây, che xung quanh chuồng, lấy bao tải gai để làm áo chống rét. Không dùng chất liệu ni lông vì chất liệu này không thấm nước, hơi nước sẽ đọng lại và thấm ngược trở lại làm trâu bò bị rét. Luôn giữ nền chuồng khô để trâu, bò thật sạch và khô.

Khi nhiệt độ xuống dưới 12 độ đốt lửa chống rét. Khi đốt lửa chống rét chú ý vị trí đặt khay lửa ở cuối chuồng để khói không tạt vào mặt trâu bò và đặt tránh xa chất độn chuồng, bạt che để phòng cháy.

Thường xuyên quét dọn vệ sinh chuồng trại; định kỳ phun thuốc khử trùng từ 2 tuần/lần tăng cường việc vệ sinh tiêu độc khử trùng. Có thể sử dụng một số loại thuốc sát trùng như Virkon, HanIotdin, Farm Fluid… Khi sử dụng chú ý tuân theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.

Những ngày gió rét giữ gia súc ở tại chuồng, không đi chăn thả. Trường hợp đặc biệt nếu bắt buộc phải đưa gia súc ra ngoài cần bảo đảm những yêu cầu sau: Thời gian tốt nhất để đưa gia súc ra ngoài là khoảng sau 8 giờ sáng, khi thời tiết không có mưa phùn, gió lạnh. Gia súc cần được giữ ấm bằng cách mặc áo ấm trước khi đưa chúng ra ngoài đặc biệt những gia súc yếu và còn non.

Cần thực hiện chế độ tiêm phòng vắc xin đầy đủ, đúng quy định của thú y, để nâng cao sức đề kháng cho trâu, bò.

P. Loan