Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại hội nghị trực tuyến toàn quốc.
Chiều 12/12, Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 61-KL/TW ngày 3/12/2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về Đề án “Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội Nông dân Việt Nam trong phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và xây dựng giai cấp nông dân giai đoạn 2010 - 2020” và Quyết định 673/QĐ-TTg ngày 10/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị. Đồng chủ trì Hội nghị có Trưởng Ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai - Trưởng Ban Chỉ đạo Đề án số 61; Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Thào Xuân Sùng – Phó Trưởng Ban Chỉ đạo. Tại các điểm đầu cầu trực tuyến có sự tham gia của đại diện 63 tỉnh, thành phố.
Trực tiếp báo cáo tổng kết của Ban Chỉ đạo Đề án 61, Phó Trưởng Ban thường trực Đề án Thào Xuân Sùng cho biết: Trong 10 năm qua phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi do các cấp Hội Nông dân phát động đã trở thành tâm điểm trong đời sống kinh tế, xã hội ở nông thôn. Hàng năm, trên 3,6 triệu hộ đạt danh hiệu nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp (đạt 138,4% so với mục tiêu Đề án). Đến nay, cả nước có trên 2,2 triệu hộ có thu nhập từ 100 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng; trên 775.000 hộ thu nhập từ 200 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng; khoảng 505.000 hộ thu nhập từ 300 triệu đến 1 tỷ đồng; đặc biệt là hơn 27.000 nông hộ đang có thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm. Hàng năm, các hộ nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp đã giúp trên 220.000 hộ nghèo về vật tư nông nghiệp, ngày công lao động, tiêu thụ sản phẩm... trị giá trên 4.800 tỷ đồng. Việc triển khai có hiệu quả Đề án số 61 đã tạo việc làm tại chỗ cho hơn 11 triệu lao động; giúp cho trên 1 triệu hộ nghèo có thêm nguồn lực để phát triển sản xuất, 100.000 hộ nông dân thoát nghèo, vươn lên làm ăn khá giả, giàu có, góp phần tăng gần gấp 4 lần thu nhập cho cư dân ở nông thôn (đạt 156,8% so với mục tiêu Đề án). Tỷ lệ hộ nghèo nông thôn giảm bình quân khoảng 1,5%/năm, đến năm 2020 ước còn dưới 3%.
Mặc dù còn khó khăn về ngân sách nhưng Chính phủ đã cấp 660 tỷ đồng bổ sung Quỹ Hỗ trợ nông dân Trung ương; 63 tỉnh, TP đã cấp bổ sung cho Quỹ Hỗ trợ nông dân các cấp ở địa phương gần 2.000 tỷ đồng, nâng tổng nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân đạt trên 3.600 tỷ đồng. Công tác quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân được triển khai hiệu quả, tỷ lệ thu hồi vốn rất cao, tỷ lệ nợ xấu thấp, chỉ khoảng 0,29%, trực tiếp hỗ trợ cho hơn 2,4 triệu lượt hộ hội viên nông dân tham gia vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm, gia tăng thu nhập. Nhiều hộ thoát nghèo, trở thành hộ khá, nhiều hộ khá trở thành hộ giàu, đời sống vật chất, tinh thần của nông dân được nâng lên rõ rệt, thu nhập bình quân đầu người và tỷ lệ hộ giàu ở nông thôn ngày càng tăng.
Nhiệm vụ xây dựng các Trung tâm dạy nghề và hỗ trợ nông dân được chú trọng đẩy mạnh thực hiện. Mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng đến nay đã có 55/63 UBND tỉnh, TP bố trí mặt bằng để xây dựng Trung tâm. Chính phủ đã cấp vốn để Hội Nông dân Việt Nam xây dựng và nâng cấp 35 trung tâm. Đến nay đã đưa 21 trung tâm vào sử dụng. Thông qua hoạt động của các trung tâm dạy nghề và hỗ trợ nông dân, hàng triệu lượt hộ nông dân được đào tạo, tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật; hàng ngàn mô hình ứng dụng khoa học công nghệ...
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Đề án số 61 và Quyết định 673/QĐ-TTg cũng còn một số hạn chế, thiếu sót. Ở một số địa phương, công tác tuyên truyền về Đề án và Kết luận 61-KL/TW, Quyết định 673/QĐ-TTg chưa sâu, rộng. Một số địa phương chưa quan tâm bố trí ngân sách cho Quỹ Hỗ trợ nông dân, bố trí biên chế sự nghiệp và tạo điều kiện cho Trung tâm Hỗ trợ nông dân hoạt động.
Chương trình phối hợp giữa Hội Nông dân với các sở, ngành ở một số nơi còn chưa đáp ứng đầy đủ theo đúng yêu cầu của Quyết định số 673/QĐ-TTg. Việc thực hiện giám sát, phản biện xã hội và các vấn đề liên quan đến nghiên cứu chính sách phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới còn hạn chế, lúng túng trong phương pháp, cách làm…
Trưởng Ban Chỉ đạo Đề án số 61 Trung ương Trương Thị Mai đề nghị Ban Bí thư Trung ương Đảng cho chủ trương tiếp tục thực hiện Kết luận 61-KL/TW. Chỉ đạo tổng kết thực hiện Chỉ thị 59- CT/TW ngày 15/12/2000 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Hội Nông dân Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Đồng thời chỉ đạo Hội đồng lý luận Trung ương có chuyên đề nghiên cứu về giai cấp nông dân, nhằm cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để đề ra chủ trương, giải pháp xây dựng giai cấp nông dân Việt Nam trong thời kỳ mới.
Ban Chỉ đạo Đề án số 61 đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo ban hành Quyết định về tiếp tục thực hiện một số nội dung trong Quyết định số 673/QĐ-TTg ngày 10/5/2011, nhất là quan tâm bổ sung ngân sách hàng năm cho Quỹ Hỗ trợ nông dân; bố trí kinh phí để Hội Nông dân Việt Nam hoàn thành việc xây dựng mới và đầu tư nâng cấp các Trung tâm Hỗ trợ nông dân cấp tỉnh. Chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương tiếp tục phối hợp với Hội Nông dân Việt Nam, chỉ đạo ngành dọc ở địa phương phối hợp với Hội nông dân Việt Nam cùng cấp trong việc triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội ở các địa phương.
Đối với các tỉnh, Tp, bà Trương Thị Mai đề nghị tiếp tục bổ sung ngân sách cho Quỹ Hỗ trợ nông dân ở địa phương. Tạo điều kiện về kinh phí, bổ sung biên chế sự nghiệp để các Trung tâm Hỗ trợ nông dân hoạt động. Đồng thời, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc kiện toàn, phân công và giới thiệu cấp ủy viên để trực tiếp làm Chủ tịch Hội Nông dân các cấp.
Phát biểu kết luận tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận, đánh giá cao vai trò của Ban Chỉ đạo 61 và các cấp Hội Nông dân Việt Nam trong triển khai thực hiện Kết luận số 61 -KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Quyết định số 673/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; Thủ tướng nhấn mạnh: “Người nông dân Việt Nam trong thời đại mới không chỉ là lực lượng mạnh về kinh tế mà còn là lực lượng mạnh về chính trị, văn hóa, xã hội, thực sự là chỗ dựa tin cậy của Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Đối với Hội Nông dân Việt Nam, Kết luận số 61 và Quyết định số 673 đã tạo luồng sinh khí mới cho hoạt động công tác Hội và phong trào nông dân, khẳng định được vai trò vị thế của tổ chức Hội trong hệ thống chính trị. Công tác quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân được triển khai hiệu quả, tỷ lệ thu hồi vốn rất cao, tỷ lệ nợ xấu thấp, chỉ khoảng 0,29%.
Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng vẫn còn một số những tồn tại. Một số ngành và cấp ủy, chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm tạo điều kiện để Hội Nông dân cùng cấp tham gia thực hiện các chương trình, đề án phát triển kinh tế, xã hội ở nông thôn. Một số cấp ủy chưa thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Kết luận 61; việc triển khai Quyết định 673 của Thủ tướng Chính phủ ở nhiều nơi còn bất cập, nhất là trong việc bổ sung Quỹ hỗ trợ nông dân. Đội ngũ cán bộ ở một số cấp còn còn thiếu và yếu về trình độ, năng lực nghiệp vụ. Việc thực hiện giám sát, phản biện xã hội và tham mưu các vấn đề liên quan đến nghiên cứu chính sách phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới còn hạn chế.
Để triển khai Đề án 61 và Quyết định 673 tốt hơn, Thủ tướng nhấn mạnh: “Chúng ta làm việc thực chất, hiệu quả nhằm mục tiêu nâng cao mức sống cho nông dân, xóa nghèo ở nông thôn, miền núi, đừng làm những thứ không cần thiết”.
Ánh Dương