Ảnh minh họa
Cây đinh lăng có nguồn gốc từ Ấn Độ và thuộc họ nhân sâm. Đây là loài cây thân thảo hoặc cây bụi nhiệt đới, thường cao khoảng 4 đến 5 mét và khóm rộng khoản 2-3 mét, đặc trưng của cây đinh lăng là những nhánh cây rộng và lá xanh bóng mọc gần đầu cành. Ở Việt Nam, cây đinh lăng thường có chiều cao từ 30cm đến 60cm, với một số loài có thể cao hơn, thân cây thẳng đứng và có nhiều nhánh phụ. Lá cây đinh lăng có hình dạng lông chim và mọc xen kẽ theo thân cây. Đinh lăng là loại cây giữ lá xanh quanh năm, thường sống trong những vùng có khí hậu mát mẻ, nhiệt đới đến ôn đới, có thể sống lâu năm và trải qua khí hậu mùa đông khắc nghiệt.
Cây đinh lăng được trồng làm thực phẩm, cây cảnh hoặc làm thuốc đông y. Trong y học cổ truyền, cây đinh lăng đã được sử dụng từ lâu như một phương thuốc bổ, giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Đây là một loại thảo dược quý và rất được ưa chuộng. Cây đinh lăng không chỉ mang lại những hiệu quả kinh tế cao vì bà con có thể thu hoạch được cả lá và củ. Tuy nhiên, trồng đúng kỹ thuật để cây đinh lăng củ nhanh to, bà con cần phải tuân theo một số quy tắc và phương pháp chăm sóc nhất định, từ việc chuẩn bị đất, lựa chọn giống cây đến cách tạo điều kiện tốt nhất cho cây phát triển. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi trồng cây đinh lăng là quan trọng để bảo đảm sự phát triển của cây. Bà con cần lưu ý một số hướng dẫn cách trồng cây đinh lăng hiệu quả với các bước chuẩn bị như sau:
Chuẩn bị đất trồng cây đinh lăng: cách trồng đinh lăng cho củ to không phụ thuộc loại đất trồng mà chỉ cần đất có khả năng thông thoáng và tránh ngập úng. Nếu bà con ở vùng đồi núi thì có thể đào hố và trồng cây đinh lăng trực tiếp, còn ở những vùng đất bằng phẳng, bà con cần tạo mô đất cao (đánh luống) để bảo đảm cây đinh lăng không bị ngập úng. Khoảng 15 ngày trước khi trồng cây đinh lăng, bà con nên tiến hành xử lý đất theo các bước sau: dọn sạch cỏ, tạo đất tơi xốp, phơi đất ngoài trời để tiêu diệt các loài sâu bệnh trong đất. Quá trình xử lý đất, bà con có thể vãi vôi bột khử trùng, kết hợp sử dụng phân NPK chuyên dùng để bón lót cho đất, cung cấp dinh dưỡng cho cây trong giai đoạn mới phát triển.
Cách chọn giống trồng cây đinh lăng: một trong những cách trồng đinh lăng củ nhanh to là lựa chọn giống cây phù hợp, bà con nên chọn giống cây đinh lăng nếp (cây đinh lăng chia thành hai loại chính: đinh lăng nếp và đinh lăng tẻ). Đinh lăng nếp là loại có lá xoăn, kích thước nhỏ, thân nhẵn, rễ nhiều, mềm, và củ lớn. Đây là giống đinh lăng mang lại chất lượng tốt nhất và năng suất cao. Khi bà con trồng cây hãy lựa chọn cây có cành bánh tẻ hoặc ngọn cây có màu nâu nhạt, sau đó dùng dao sắc chặt thành từng đoạn dài khoảng 25-30cm để ươm bầu, không nên trồng cây bằng cả cành dài vì điều này không chỉ lãng phí giống mà còn làm cho việc chăm sóc trở nên khó khăn.
Thời vụ và mật độ trồng cây đinh lăng: bà con có thể trồng đinh lăng vào bất kỳ thời điểm nào trong năm vì đây là loại cây có khả năng thích ứng cao, kháng hạn tốt và có khả năng phát triển trong điều kiện ánh sáng mặt trời bị hạn chế. Tuy nhiên, thời điểm phù hợp để cây phát triển mạnh mẽ và giảm việc chăm sóc thì bà con nên trồng vào tháng 3 âm lịch (tháng 4 dương lịch). Bà con trồng với mật độ khoảng 50.000 cây trên mỗi hecta, cây cách cây khoảng 40x50cm hoặc 50x50cm.
Cách trồng cây đinh lăng: Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các khâu cần thiết, bà con trồng cây đinh lăng theo các bước sau: đầu tiên, lựa chọn các bầu cây đinh lăng giống đáp ứng tiêu chuẩn, sử dụng dao sắc rạch lớp nilông bọc bầu đất, tránh làm hỏng bầu đất và nguy cơ đứt rễ cây. Đặt cây con vào giữa hố đất đã được đào sẵn, bề mặt của bầu đất ở mức ngang với bề mặt luống, lấp đất xung quanh cây và tạo thành các mô đất cao, có độ nghiêng để tránh tình trạng cây bị ngập úng. Sau khi trồng xong, tưới nước để cây con bén rễ, thời điểm trồng tốt nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh trồng cây trong thời tiết quá nóng hoặc mưa nhiều.
Cách chăm sóc:Khi cây đã lớn và rễ phát triển đầy đủ, bà con cần điều chỉnh lượng nước tưới dựa trên quá trình sinh trưởng của cây. Tưới một lượng nước vừa đủ để cây không bị đói nước, không tưới quá nhiều vì như vậy có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của nấm gây bệnh, nếu có mưa lớn gây ngập úng, hãy nhanh chóng tháo cạn nước.
Cách bón phân: Trong quá trình sinh trưởng của cây đinh lăng, bà con sử dụng phân bón để thúc đẩy sự phát triển của cây. Năm đầu tiên bón thúc khoảng 2-3 lần, mỗi lần bón 80kg đạm urê trên một hécta đất. Điều này giúp cây phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn đầu là rất quan trọng. Năm thứ hai tiếp tục bón thúc cho cây thêm một lần nữa, đồng thời kết hợp với việc cắt tỉa cành để cây phát triển cành và lá mới.
Làm sạch cỏ dại và kiểm soát côn trùng gây hại:Bà con làm sạch cỏ dại thường xuyên, định kỳ khoảng 2 tháng một lần giúp cây không bị cản trở bởi cỏ dại và nguồn dinh dưỡng để phát triển mạnh mẽ. Mục tiêu chính của việc làm sạch cỏ là đảm bảo đất trồng đinh lăng luôn được giữ sạch và không bị cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng với cây trồng. Làm cỏ cũng giúp kiểm soát sự tấn công của sâu hại ẩn nấp trong đất. Bằng cách duy trì môi trường sạch sẽ, bạn có thể giảm nguy cơ cây đinh lăng bị tấn công và hạn chế sự lan truyền của bệnh hại. Khi cây đinh lăng bị tấn công bởi sâu xám, rệp sáp, sâu ăn lá, rầy hoặc nấm bệnh, bạn cần sử dụng các loại thuốc đặc trị để phun trừ sâu bệnh.
Thu hoạch đinh lăng:Chỉ cần bà con tuân thủ đúng kỹ thuật trồng cây đinh lăng thì việc thu hoạch củ đinh lăng chất lượng bảo đảm và có năng suất cao mang lại lợi nhuận lớn. Thời gian thu hoạch đinh lăng trong khoảng 3 năm sau khi gieo trồng và chăm sóc cây. Nếu bà con để đến 5-7 năm mới thu hoạch thì củ đinh lăng sẽ phát triển to và chứa nhiều hoạt chất quý giá hơn, đồng thời mang lại lợi nhuận cao hơn nhiều lần.
Nhật Anh