1. Đặc điểm cây rau cần tây

Cây cần tây có nguồn gốc xuất xứ từ bờ biển Đại Tây Dương và Địa Trung Hải. Cần tây được trồng lâu đời tại các nước phương tây để ăn kèm và điều trị bệnh cao huyết áp, ở Việt Nam ngày nay cần tây được trồng phổ biết khắp các tỉnh thành và một trong những món ăn kèm phổ biến được nhiều người ưu chuộng.

- Rễ: rễ chùm, thô, hơi sần sùi, màu nâu nhạt. Từ trục chính mọc ra nhiều rễ nhỏ, tập trung nhiều nhất là ở phần tiếp xúc giữa thân và rễ, các rễ phân thành nhiều rễ thứ cấp, phát triển mạnh.

- Thân: thân mọc thẳng đứng, có thể cao đến 1,5 m. Thân có nhiều rãnh dọc, các nhiều cành mọc thẳng đứng.

- Lá: Lá có hình mắt chim, dưới gốc có cuống lá, thuôn dài có 3 cách, mép lá lượn tai bèo. Lá được xẻ thành 3 mảng hoặc không chia tùy theo điều kiện phát triển của cây.

- Hoa: Hoa nhỏ màu trắng nhạt, hoặc xanh lục nhạt, gồm nhiều tán. Hoa ở đầu cành có tán dài hơn cách tán còn lại

- Quả: Quả cần tây có hình trứng, hình cầu. Xung quanh có vạch lồi chạy  dọc theo thân quả.

2. Thời vụ trồng rau cần tây

Cần tây được trồng quanh năm tại Việt Nam, thời vụ cho năng suất cao nhất là vào đầu xuân và cuối mùa hè, đối với mùa hè tại cái tỉnh miền bắc nên trồng dưới các tán cây hoặc có biện pháp cho bớt nắng cho cây bằng lưới cắt nắng.

3. Đất trồng rau cần tây

Đất trồng ngò tây là đất tơi xốp, chưa nhiều mùn, nhiều phân hữu cơ. Độ PH thích hợp từ 5,8-6,8. Các chân đất phèn chua hoặc quá mặn không trồng được.

4. Kỹ thuật trồng và chăm sóc rau cần tây

4.1. Làm đất:

Đất cần đ­ược cày xới, phơi ải 7-10 ngày trước khi lên luống.

Xử lý đất bằng vôi trư­ớc khi gieo trồng. Lư­ợng bón từ 70kg - 100 kg/ 1.000m2.

Lên luống: cao 20-25cm, rộng 1,2-1,5m, rãnh rộng 30cm, đất mặt luống phải bằng phẳng, tơi xốp không gồ ghề.

4.2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc:

- Gieo hạt:

+ Sau khi chuẩn bị xong đất tiến hành gieo hạt vào luống. Lượng hạt giống từ 1-1,2 kg cho 1.000 m². Trước khi gieo hạt cần ngâm trong nước ấm (2 sôi, 3 lạnh) trong 1-2 tiếng. Do hạt giống nhỏ nên có thể trộn cùng với tro bếp hoặc cát để rắc hạt đều trên mặt luống, tránh chỗ dầy chỗ mỏng.

+ Gieo hạt xong rải thuốcBasudin 10H  trừ kiến, dế, mối trong đất và phủ lên trên một lớp rơm mỏng để tạo ẩm độ giúp hạt nẩy mầm nhanh. Tưới nước để giữ ẩm độ. Sau khi gieo 20-25 ngày, hạt nẩy mầm.

- Bón phân: Lượng phân bón cho trồng ngò tây như sau:

+ Bón lót: Tiến hành bón lót cho cây trước khi gieo hạt, sau khi làm đất xong tiến hành bót lót luôn vào luống, lượng phân bón lót như sau (Tính cho 1.000m²):

Phân chuông hoai mục: 500 -600kg

Phân NPK 20-20-15: 30 –50kg

Sau khi bón phân xong, xới đất lại lần nữa để trộn phân vào đất thật đều.

+ Bón thúc: Sau khi gieo hạt khoảng 35-40ngày thì tiến hành bón thúc cho cây, lượng bón cụ thể như sau (Tính cho 1.000m²): Đạm Urê: 5kg; Super lân 10 kg.

Cách bón: Hòa tan phân vào nước để tưới cho cây, sau khi tưới phân, nên tưới lại một lần bằng nước lã để rửa sạch phân bám dính trên lá. Kết hợp với tỉa cây, dặm cây cho đều trên mặt luống.

Các lần bón tiếp theo cách nhau 10-15 ngày bón một lần.

Ngoài ra còn có thể dung thêm phân bón lá như: Rong Biển, đầu trâu 502, Atonik … để phun cho cây, định kỳ 7-10 ngày phun 1 lần, nên phun vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn.

- Tưới nước:Cây cầntây dễ sống, ít sâu bệnh hại nên việc chăm sóc chủ yếu là tưới nước và bón phân.Cây cần tây ưa ẩm vì thế phải thường xuyên tưới nước cho cây, đảm bảo cho đất luôn đủ ẩm, nếu đất bị khô hạn sẽ làm cho cây còi cọc, sinh trưởng phát triển kém. Nhưng cũng cần có hệ thống thoát nước tốt để chống úng cho ngò tây mỗi khi có mưa to và kéo dài.

5 . Phòng và trị sâu, bệnh hại

- Rệp hại

+ Triệu chứng: rệp chỉ sống trên những lá non và chúng thích cư trú ở mặt dưới lá. Rệp thường gây hại những lá non, làm cho các lá này bị quăn lại, nặng nó có thể làm biến dạng hoa sau này.

+ Phòng trừ: Sử dụng Karate 2,5 EC liều lượng 10 - 15 ml/bình 10lít, hoặc Supracide 40ND liều lượng 10 – 15 ml/bình 10 lít, Actara 25WG liều lượng 25-30g/ha...

- Sâu ăn lá (Sâu xanh, sâu khoang, sâu tơ ...)

- Triệu chứng: Gây hại trong thời kỳ cây sinh trưởng, lá bị sâu ăn chất lượng giảm, bị nặng mất thu hoạch.

- Phòng trừ: sử dụng Sherpa 25EC liều lượng 20-30ml/16L, Selecron 500EC liều lượng 30-40ml/bình 16L, Reasgant 3.6EC liều lượng 10ml/bình 16L

- Bệnh thối gốc

+ Triệu chứng: cây sinh trưởng chậm lại và lá bị héo đột ngột. Gốc, thân bị nhiễm bệnh thì bị thối mềm và có màu nâu tối lan rộng lên phía trên ngọn. Những cây bị nhiễm lá trở nên vàng ở phần gốc.

+ Phòng trừ:Đảm bảo đất thoát nước tốt, duy trì nhiệt độ thấp nhất có thể trong những giai đoạn nóng của mùa vụ trồng.

Sử dụng thuốc Alietle 800WG, Ridomil Gold  68WP để phun phòng trừ bệnh

- Bệnh cháy lá

Triệu chứng: cây sinh trưởng chậm lại, lá bị cong, mép là cháy mắt diệp lục, vết cháy lan dần vào trong là hỏng lá.

+ Phòng trừ: Đảm bảo độ ẩm tốt cho cây, phun thuốc Bavisan 50WP, RidomilGold 68WP.

6. Thu hoạch

Sau khi trồng được 100-140 ngày cây cao 30-45cm có thể tiến hành thu hoạch, có thể thu hoạch bằng cách nhổ cả cây sau đó đem ra khu sơ chế nhặt bỏ lá già, lá sâu bệnh rồi rửa sạch mang đi tiêu thụ. Hoặc tiến hành thi hạch các lá bẹ xung quanh gốc.

7. Bảo quản

Hàng sau khi sơ chế được đóng trong túi bảo quản có đục lỗ để đem đi tiêu thụ. Nếu vận chuyển đi xa sau khi bao gói xong cho thùng carton cho vào kho lạnh, rồi điều chỉnh kho ở nhiệt độ khoảng 6-8⁰C, ẩm độ 85-90%, sau đó dùng xe lạnh để vận chuyển đến nơi tiêu thụ.

Thạc sĩ: Ngô Văn Kỳ