1. Đặc điểm cây hoa tigon

Hoa tigon là dạng cây thân leo hóa gỗ, cây nhỏ, lan nhanh tạo thành giàn bằng cách đan vào nhau và bám vào vật, thân cây khác; nếu sinh trưởng tốt ở môi trường tự nhiên, cây có thể đạt tới chiều dài hàng chục mét.

- Rễ: Thuộc dạng rễ chùm, phát triển ăn sâu vào trong đất, rễ phát triển và hình thành củ sâu trong đất.

- Thân: Thân cây (dây tigon) mảnh mai, dẻo dai, có màu nâu đỏ hoặc xanh lục khi còn non rồi chuyển sang màu nâu khi về già (hóa gỗ).

- Lá: Lá đơn xếp xen kẽ, mọc rất nhiều quanh dây, hình trái tim, cuống lá dài, màu xanh nhạt, nhẵn, nhiều lông và nhọn dần về cuối lá.

- Hoa: Hoa có 5 cánh, dáng hoa xinh xắn, ban đầu cụp lại sau đó nở xòe lộ ra nhụy đỏ ở chân và vàng trên đỉnh; nở suốt 4 mùa, đa dạng màu sắc như hồng, đỏ, trắng…

2. Thời vụ trồng hoa tigon

            Hoa tigon có thể trồng được quanh năm, đây là loại cây phù hợp với điều kiện Việt Nam, ra hoa quanh năm.

3. Đất, giá thể trồng hoa tigon

Hoa tigon có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau, tuy nhiên để cây sinh trưởng phát triển tốt nhất, cho sai hoa, hoa đẹp thì đất trồng tốt nhất là đất phù xa tơi xốp, nhiều mùn, giàu dinh dưỡng.

4. Kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa tigon

4.1. chuẩn bị đất trồng:

- Đất được làm phẳng, sạch cỏ rác hoặc phối trộn giá thể trồng nếu trồng chậu (tỷ lệ phối trộn: phân chuồng hoai mục 25%, đất màu 50%, tro trấu 25%)

- Đào hố trồng kích thước 30x30cm, sau đó bón lót phân chuống hoai mục xuống hố, lấp một lớp đất dầy 8-10cm. (đối với trồng đất)

- Đổ 2/3 giá thể vào chậu trồng (đối với trồng chậu)

4.2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc

- Xử lý hạt giống trước khi trồng:

+ Bước 1: Đưa hạt ra khỏi nơi bảo quản

+ Bước 2: Xử lý hạt bằng Daconil 75WP  hoặc Ridomil Gold 68WP  nồng độ 1/500 trong 5-10 phút.

+ Bước 3: Trồng hạt vào hố trồng, hoặc chậu trồng

- Cách trồng và khoảng cách trồng:

+ Trồng chậu: Dùng ngón tay tạo lỗ trồng sâu 2,5-3cm, để tra hạt giống, mỗi chậu trồng 3-5 hạt, sau đó lấp đất tưới đẫm nước.

+ Trồng đất: Dùng dụng cụ tạo lỗ sâu 2,5-3cm để tra hạt, mỗi hố trồng 3-5 hạt, sau đó lấp đất và tưới ẩm.

- Kỹ thuật tưới nước: luôn phải giữ ẩm cho đất trong suốt quá trình trồng, đảm bảo độ ẩm 65-75%, dùng ô doa hoặc vòi sen để tưới.

- Chế độ che lưới đen (che sáng): Tiến hành che lưới cắt nắng 70% cho cây con và cây trưởng thành vào mùa hè nắng nóng. Khi cây bắt đầu xuất hiện nụ hoa thì mở lưới ra, chỉ che vào buổi trưa khi trời nắng to.

- Kỹ thuật bón phân:

+ Bón lót: Sử dụng các loại phân đã được ủ hoai mục như phân gà, phân chuồng, phân gia súc... để bón vào đất trồng, bón trước khi trồng 1-2 tháng.

+ Bón thúc: Sau trồng 15 ngày, lúc này bộ rễ đã ra tương đối đầy đủ chúng ta tiến hành bón phân thúc.

* Biện pháp bón phân qua gốc: loại phân bón thúc chính thường dùng là NPK tỷ lệ 1:1:1, ở mỗi giai đoạn sinh trưởng của cây có bổ sung thêm phân đạm, lân, kali, canxi khác nhau, nên hòa phân với nước để tưới.

- Sử dụng một số loại chế phẩm dinh dưỡng qua lá như: Atonik 1.8SL 40ml/ 30 lít/300 chậu, Đầu trâu (502, 901, 902) 30g/30 lít/300 chậu. Phun sau trồng 15-20 ngày, phun định kỳ 5-7 ngày/lần.

- Làm cỏ, xới xáo:

Để đảm bảo cho bộ rễ cây phát triển tốt cần tiến hành xới đất để đảm bảo độ tơi xốp và thoáng khí. Sau khi cây mọc lên trên mặt đất khoảng 15-20cm dùng cào nhỏ xới phá váng mặt đất, sau đó định kỳ 10-15 ngày kiểm tra nếu thấy đất bị gắn mặt hoặc quá chặt thì nên xới đất lại.

5 . Phòng và trị sâu, bệnh hại

- Rệp hại (plant louse)

+ Triệu chứng: rệp chỉ sống trên những lá non và chúng thích cư trú ở mặt dưới lá. Rệp thường gây hại những lá non, chồi non ở phía trên, làm cho các lá này bị quăn lại, nặng nó có thể làm biến dạng hoa sau này.

+ Phòng trừ: Sử dụng Karate 2,5 EC liều lượng 10 - 15 ml/bình 10lít, hoặc Supracide 40ND liều lượng 10 – 15 ml/bình 10 lít, Actara 25WG liều lượng 25-30g/ha...

- Sâu ăn lá:

+ Triệu chứng: Sâu tuổi nhỏ ăn phần thịt lá để lại lớp biểu bì phía trên. Sâu tuổi lớn ăn khuyết lá non, ngọn non, mầm non, khi cây có nụ sâu ăn đến nụ và làm hỏng nụ, hoa.

+ Phòng trừ: Sử dụng Supracide 40 ND liều lượng 10 –15 ml/bình 8 lít, Pegasus 500 SC liều lượng 7 – 10 ml/bình 8 lít, Ofatox 40 EC liều lượng 8 – 10 ml/bình 8 lít, Actara, Regon 25WP liều lượng 1g/bình 8 lít..

- Bệnh thối thân

+ Triệu chứng: cây sinh trưởng chậm lại và lá bị héo đột ngột. Thân bị nhiễm bệnh thì bị thối mềm và có màu xanh tối đến nâu tối lan rộng lên phía trên ngọn. Những cây bị nhiễm lá trở nên vàng ở phần gốc.

+ Phòng trừ:Đảm bảo đất thoát nước tốt, duy trì nhiệt độ thấp nhất có thể trong những giai đoạn nóng của mùa vụ trồng.

Sử dụng thuốc Alietle 800WG, Ridomil Gold  68WP để phun phòng trừ bệnh

- Bệnh đốm lá,

+ Triệu chứng: xuất hiện những chấm nhỏ mầu nâu tối có đường kính 1-2mm trên bộ lá, trong điều  kiện ẩm ướt chúng có thể phát triển nhanh chóng và lan rộng, vết bệnh có hình tròn hoặc hình trứng. Bệnh xuất hiện trên nụ hoa làm cho nụ bị đốm, thối hoàn toàn hoặc biến dạng.

+ Phòng trừ: Phun phòng trừ nấm Botrytis elliptica bằng thuốc diệt nấm Benomyl, Rovral.

6. Thu hoạch

Hoa tigon là cây trồng leo gian nhằm mục đích tạo bóng mát và cảnh quan, do đó khi cây ra hoa cần thường xuyên kiểm tra, cắt tỉa cành sâu bệnh, cành già, nhặt lá già khô để có gian hoa đẹp cho khuân viên.

                                                                                                    Thạc sĩ: Ngô Văn Kỳ