Ông Kiểm cho biết: “Sưa đỏ là gỗ quý, vân đẹp, không nứt, không biến dạng, không bị mối mọt. Gỗ sưa còn có mùi thơm tinh dầu, thơm lâu dù bị ngâm nước nhiều năm. Vì thế, người ta thường dùng gỗ sưa để tạc tượng mỹ nghệ hoặc tượng trong các ngôi chùa. Sưa đỏ thuộc hàng đầu bảng trong các loại gỗ quý, có độ bền chắc, vượt trội hơn cả lim, gụ, táu và sến nên được ưa chuộng, giá bán trên thị trường khá đắt nên tôi đầu tư trồng”.

Ông Vũ Văn Kiểm (bìa trái) hướng dẫn nhân công quét vôi cây sưa mỗi năm 2 lần nhằm làm vỏ mỏng, tăng lõi

Gia đình ông Kiểm trồng sưa đỏ từ năm 2007. Thời điểm đó, nhiều người chưa biết đến giá trị của loại cây này, cây giống cũng rất hiếm. Ban đầu, ông phải ra tận Hà Nội và Vĩnh Phúc mua 300 cây về trồng xen trong vườn điều. Với kinh nghiệm và những kiến thức tích lũy, từ năm 2008 đến nay, ông đã ươm và bán hàng chục ngàn cây giống cung cấp cho nông dân trong và ngoài tỉnh, hằng năm thu lời hàng trăm triệu đồng. Năm 2012, gia đình ông cắt 2,2 ha cao su và điều để trồng thêm 1.100 cây sưa. Ông Kiểm chia sẻ, kỹ thuật trồng sưa tương tự trồng cao su. Đất phải được làm sạch bằng cách cày, phơi ải, khử trùng để tránh các loại nấm bệnh. Khoan lỗ trồng, bỏ phân chuồng đã hoai mục và trồng theo hàng lối với khoảng cách 3 x 6m. Sưa dễ mắc các loại nấm bệnh, nhất là thời điểm giao mùa, vì vậy cần điều trị bằng thuốc sun phát đồng (CuSO4). Mỗi năm quét vôi 2 lần, vừa có tác dụng phòng bệnh vừa làm mỏng vỏ, tập trung dinh dưỡng vào lõi. Khoảng 10 năm tuổi trở lên là thu hoạch được, tuổi cây càng cao thì giá bán càng đắt. Lõi càng lớn càng có giá trị, rễ và cành sưa cũng được thương lái thu mua giá cao. Sưa trồng 10 năm sẽ có đường kính khoảng 25-30cm, giá thị trường hiện nay khoảng 70-100 triệu đồng/cây. Hiện ông Kiểm có 1.400 cây, trong đó một số cây 13-14 năm tuổi đã có khách hàng trả 300 triệu đồng/cây. “Nếu giá thị trường ổn định như hiện nay, dự tính 5-6 năm nữa, tiền thu về từ cây sưa có thể lên tới vài chục tỷ đồng, giá trị kinh tế vượt trội so với các loại cây trồng khác. Trong khi mỗi năm, chi phí chăm sóc cho mỗi cây bình quân chỉ 100 ngàn đồng” - ông Kiểm hy vọng.

Tận dụng khoảng trống giữa các hàng cây sưa, gia đình ông trồng xen 13.000 gốc đinh lăng. Ông Kiểm cho biết thêm, trồng đinh lăng không tốn nhiều công, chi phí cũng rất ít. Sau khi ươm 3 tháng trong bầu, hom mọc rễ thì đem trồng theo khoảng cách 50 x 50cm. Cách trồng cũng đào hố và bỏ phân chuồng, trồng trên đất thịt, cần độ ẩm cao, không bị úng nước. Đinh lăng rất ít bị sâu bệnh nhưng nếu bị nấm, xì mủ thì phải nhổ bỏ, tiêu hủy tránh lây lan. Trồng khoảng 2 năm, cắt cành lá để tập trung dinh dưỡng vào củ. Hiện đinh lăng được thị trường ưa chuộng vì những lợi ích đối với sức khỏe con người, được ví như sâm đất. Cành và lá cũng có giá trị làm dược liệu. Vừa qua, gia đình ông cắt bán được 5 tấn, với giá bán 50.000 đồng/kg, thu về 250 triệu đồng. Đinh lăng trồng khoảng 7 năm sẽ thu hoạch củ. Mỗi gốc cho khoảng 5-7kg củ, trị giá khoảng 1 triệu đồng/gốc. Hiện đã có công ty đến nhà ông thỏa thuận đặt mua. Tận dụng khoảng đất trống xung quanh gốc sưa và khoảng cách giữa các cây, ông Kiểm trồng khổ qua. Với giá 60 ngàn đồng/kg, mỗi lần bán cũng thu được tiền triệu.

Mới đây, ông Kiểm tiếp tục trồng 1.000 cây đàn hương, là loại gỗ quý có nguồn gốc ở Đông Timor, Ấn Độ, Trung Quốc, có giá trị kinh tế cao, được thế giới đánh giá là cây hương liệu siêu hạng. Gỗ đàn hương có tinh dầu thơm, tác dụng chữa bệnh dạ dày, viêm đường tiết niệu, thổ huyết, phong thấp, đau nhức xương, khớp, tim... Nếu đàn hương trồng được 40 năm tuổi thì cho gỗ quý, trồng từ 6-10 năm vẫn cho thu nhập khá cao.

Ông Hồ Văn Hùng, Trưởng thôn 1, xã Phước Sơn cho biết: Mô hình cây gỗ quý và dược liệu của ông Kiểm lớn nhất xã. Dù giá trị kinh tế cụ thể chưa xác định được nhưng rất khả quan. Trong xã hiện cũng có nhiều nhà trồng sưa và đinh lăng nhưng số lượng ít và năng suất kém hơn. Ông Kiểm là nông dân sản xuất - kinh doanh giỏi từ nhiều năm nay, thu nhập mỗi năm khoảng 1 tỷ đồng từ điều, cao su và kinh doanh cây sưa giống.

Quang Minh