Trả lời: Hiện tượng chết cây theo mô tả đặc trưng là vàng lá, rụng lá của khán giả thì đây chắc chắn là bệnh vàng - rụng lá, thối rễ do Nấm ở trong đất gây hại, chủ yếu là Nấm Fusadium và một vài loại Nấm khác; Nấm này phát triển mạnh trong điều kiện trời mưa (mùa mưa); nếu bộ rễ yếu, kết hợp bị ngập nước thì sẽ bị Nấm này nó tấn công; trong trường hợp chúng ta chưa kịp thoát nước và độ ẩm cao là môi trường, điều kiện cho Nấm phát triển; Nấm này luôn tồn tại trong đất, chỉ có điều là ở khu vực đó có nhiều hay ít mà thôi.

Theo khán giả mô tả, vườn chanh đã có 10 cây bị chết rồi; như vậy, số lượng cây bị chết cũng tương đối rồi, nên chúng ta phải khoanh vùng ngay những khu vực có cây bị chết và khả năng những cây ở xung quanh đó chắc cũng đã bị lây bệnh rồi; biện pháp đầu tiên là chúng ta nên tổ chức thu gom toàn bộ những cây bị chết lại để tiêu huỷ; sau đó xử lý đất ở khu vực đó, kết hợp phun các loại thuốc hoá học để diệt Nấm, phun trước các loại thuốc có hoạt chất IPRODIONE, hay DIFENOCONAZOLE, PROPICONAZOLE … để xử lý đất hoặc là trừ Nấm ở trong đất; phun luân phiên các loại thuốc này và chỉ phun 2 lần thôi rồi dừng không phun nữa; một lưu ý nữa là phải thoát nước thật nhanh cho những vùng này, không để nước đọng làm ảnh hưởng đến bộ rễ của cây chanh, nếu bộ rễ càng yếu thì càng dễ bị Nấm tấn công. Khi chúng ta phun thuốc xong khoảng 20 ngày, thì dừng không phun nữa mà nên tìm những phân hữu cơ hoai mục, phân lân, nấm TRICHODERMA hay phân bón vi sinh vật đa chức năng để phối trộn theo tỷ lệ hướng dẫn trên bao bì bón cho cây; những loại này bản thân nó có nấm, vi khuẩn khi kết hợp với nhau để nó tự sản sinh ra vi khuẩn có ích; một năm ít nhất chúng ta bón 3 lần hỗn hợp này thì sẽ ngăn chặn và làm giảm dần Nấm gây hại và cây sẽ hồi phục được; bởi vì, chúng ta bón phân hữu cơ hoại mục kết hợp với lân sẽ kích thích cây ra rễ mới và tạo môi trường nấm có ích phát triển; như vậy, sẽ ngăn chặn, hạn chế nấm có hại phát triển, giúp cây mới bền, ít bị bệnh./.

Phạm Nghiêu