Nuôi thương phẩm: Dùng rổ nhựa tròn với kích thước 40cm x 25cm (đường kính x chiều cao). Bên trong bọc lưới cước với kích cỡ 2a x 1mm, bơm cát đầy rổ và đặt xuống bãi nuôi với độ sâu từ 2m – 3,5m. Hàng ccachs hàng là 40cm, rổ xếp sát nhau, mỗi hàng là 2 rổ (hàng đôi, hai rỏ một hàng) xếp thành mọt hàng dài dùng que cây chọc lỗ trên mặt cát và cấy Tu Hài với mật độ 30 con/1 rổ, việc cấy thực hiện vào ban ngày. Sau thời gian 20 ngày kiểm tra làm vệ sinh, đến thời gian khoảng 50 ngày kiểm tra kích cỡ và trọng lượng để xuất bán.
· Nhược điểm:
- Tỷ lệ hao hụt cao
- Thường xảy ra bệnh.
- Cách sắp xếp rổ chưa thông thoáng, dẽ đọng bùn.
- Cách cấy giống mất nhiều thời gian ảnh hưởng đến sức khỏe con giống và tiến độ mùa vụ.
- Thời gian mùa vụ khi thu hoạch thường gặp phải màu mưa thường bị thiệt hại.
Chọn giống: Chỉ chọn giống Tu Hài sọc vàng Cam Ranh.
Ông Lê Hữu Ngạn – xã Cam Thịnh Đông, thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa đã đưa ra sáng kiến Kỹ thuật chọn giống và nuôi Tu Hài cho hiệu quả kinh tế cao. Ông cho biết hiện tại trên thị trường có nhiều loại giống Tu Hài như: Tu Hài đỏ miền bắc, Tu Hài trắng đỏ bẹt Phan Thiết, Tu Hài trắng đầu đen Cam Ranh, Tu Hài sọc vàng Cam Ranh ….Nhưng trong đó giống nuôi có hiệu quả nhất là giống Tu Hài sọc vàng Cam Ranh loại giống này phát triển nhanh (mau lớn) rút ngắn được thời gian nuôi. Khi thu hoạch tránh được mùa mưa.
a. Ương giống cấp 1:
- Chọn giống bố mẹ to khỏe đưa vào trại sinh sản. Sau 50 ngày đưa ra bè ương, cấy vào rổ nhựa hình chữ nhật có kích cỡ 40cm x 30cm x 15 cm ( dài x rộng x chiều cao) được bọc lưới cước với kích cỡ 1a x 1mm, ương với mật độ khoảng từ 500 – 600 con/rổ. Thả xuống độ sâu ccachs mặt nước từ 0,8 – 1m. Sau thời gian 45 ngày kiểm tra về kích cỡ từ 2 – 2,5cm thì xuất giống chuyển nuôi thương phẩm.
Nuôi thương phẩm:
- Chọn giỗng có kích cỡ từ 2 – 2,5cm tròn đều.
- Nuôi bằng rổ tròn được bọc lưới cước 2a – 1mm, đường kính 40cm x 25cm (đường kính x chiều cao). Cho cát vcaof đầy rổ xếp thành hàng dài (hàng đơn, mỗi rổ một hàng), rổ cách rổ là 10cm, hàng cách hàng là 30cm.
- Dùng ly thủy tinh đo lượng 30con/1 ly và rãi đều mỗi rổ 30 con, khoảng cách tương đối đều nhau, Tu Hài tự chui vào cát, khi rải giống bảo quản đừng để các loại cá cắn phá khi Tu Hài chưa kịp chui vào cát (có thể thực hiện vào ban đêm tránh được các loài cá cắn phá).
- Sau 15 ngày cấy giống kiểm tra và làm vệ sinh trên mặt rổ, cứ cách khoảng 1 tháng kiểm tra lại nếu có bùn dơ bám trên mặt thì làm vệ sinh.
- Sau 150 ngày sàng kiểm tra nếu đúng kích thước và trọng lượng khoảng 40g/con thì xuất bán.
· So sánh quy trình nuôi: Nuôi cùng 1 thời điểm, địa điểm con giống
|
Giai đoạn |
Quy trình đã biết |
Quy trình cải tiến |
Hiệu quả |
|
- -Ương giống cấp 1 lên giống cấp 2
- -Cấy thương phẩm
|
Mật độ nhiều hơn (800-1000 con/rổ). Độ sâu cách mặt nước 1,5 -2,5 m
Cách sắp xếp rổ dày đặc hơn. Cấy giống bằng que, cây chọc lỗ |
Mật độ ít hơn (500-600 con/rổ). Độ sâu cách mặt nước 0,8 -1m
Cách sắp xếp rổ thưa hơn. Rải con giống tự chui xuống cát |
Mật độ thưa hơn giúp nhanh lớn hơn, ít xảy ra bệnh dịch. Thích hợp với giống về nguồn thức ăn (taot) và hấp thụ oxy, ánh nắng mặt trời. Thông thoáng, không đọng bùn nhanh lớn. Giảm thời gian tối đa, giảm chi phí công, con giống tự chủ, khỏe mạnh hơn. |
· Hiệu quả của giải pháp:
Ưu điểm của giải pháp:
- Chọn được con giống tốt phù hợp với điều kiện môi trường.
- Giảm được dịch bệnh (rổ xếp thưa).
- Đạt được năng xuất cao.
- Rút ngắn thời gian nuôi.
- Tránh được mưa lũ an toàn.
- Tăng quy mô nuôi trồng.
- Giảm chi phí nhân công cấy giống.
- Đạt tiến độ mùa vụ.
- Không sử dụng thuốc, hóa chất. Chống ô nhiễm môi trường.
· Thời gian, khả năng áp dụng:
- Áp dụng rộng rãi: tại Cam Ranh, Nha Trang, Ninh Hòa và các vùng biển ở miền bắc.
- Thời gian vào tháng 9 âm lịch chọn Tu Hài bố mẹ cho sinh sản.
· Lợi ích kinh tế - xã hội của giải pháp:
- Đầu tư ít cho thu nhập cao.
Nuôi điểm để so sánh: Nuôi cùng trên 1 bè ương
|
Quy trình cũ |
Quy trình cải tiến |
|
· * Giai đoạn ương giống: · - Lấy 10 vạn con giống ương với mật độ 1000 con/rổ. · - Sau thời gian 45 ngày xuất giống cấp 2. · Thu hoạch: · - Bình quân 500 con/rổ. · - Tổng thu 5 vạn giống cấp 2. · * Giai đoạn nuôi thương phẩm. · - Lấy 5 vạn giống cấp 2 cấy vào 1600 rổ (30 con/rổ). · - 2 rổ 1 cặp xếp thành hàng dài, hàng cách hàng 40cm. · - Cấy từng con bằng cách dùng que cây chọc lỗ. 1h cấy được 50 rổ, mất khoảng 32h để cấy hết 1600 rổ. · Thu hoạch: · Sau 150 ngày bình quân còn khoảng 26 con/rổ, trọng lượng khoảng 30g/con. · 26 x 1600 x 30 = 1 tấn 248 kg |
· * Giai đoạn ương giống: · - Lấy 10 vạn con giống ương với mật độ 500 con/rổ · - Sau thời gian 45 ngày xuất giống cấp 2. · Thu hoạch: · - Bình quân 400 con/rổ. · - Tổng thu 8 vạn giống cấp 2. · * Giai đoạn nuôi thương phẩm: · - Lấy 5 vạn giống cấp 2 cấy vào 1600 rổ (30 con/rổ). · - Xếp rổ cách nhau 10 cm thành hàng dài, hàng cách hàng là 30cm. · - cấy bằng cách rải để giống tự chui xuống cát. 1h cấy 400 rổ, mất khoảng 4h để cấy hết 1600 rổ. · Thu hoạch: · Sau 150 ngày bình quân còn 28 con/rổ, trọng lượng khoảng 40g/con. · 28 x 1600 x 40 = 1 tấn 792 kg. |
Vậy qua nuôi điểm trên ta thấy quy trình cải tiến có nhiều thuận lợi hơn, tăng năng xuất, quy mô có tiềm năng phát triển, giảm thời gian, chi phí nhân lực…
· Phạm vi ứng dụng: Gia đình Tôi đã nuôi từ năm 2015 đến nay, các hộ lân cận đang nuôi khoảng 25 hộ. Hiện nay cả vùng biển miền Trung và miền bắc cũng đang nuôi loại giống Tu Hài sọc vàng này./.
L.V