Thực hiện Công văn số 84-CV/TU ngày 06/11/2020 của Tỉnh ủy về việc “Triển khai dự án khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao”; Chỉ thị số 14/CT-UBND ngày 13/11/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh “Tăng cường phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2020 – 2025 và Công văn số 3583/UBND-KT ngày 13/11/2020 của UBND tỉnh “Triển khai dự án khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn tỉnh”. Báo cáo của Sở NN&PTNT tỉnh trong năm 2020, toàn tỉnh Sơn La đã đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Vườn dâu tây của Công ty Phúc Hà tại Mộc Châu
Lĩnh vực trồng trọt
Ứng dụng công nghệ vi sinh, công nghệ enzym và protein, chế phẩm vi sinh, công nghệ sinh học trong phòng, trừ sâu bệnh hại cây trồng. Đến nay đã đưa vào sản xuất bộ giống có thời gian sinh trưởng khác nhau nhằm kéo dài thời gian thu hoạch, nâng cao năng suất chất lượng gồm: 4 giống mía; 19 giống ngô; 5 giống lúa; 20 giống cây ăn quả các loại ( Trong đó 2 giống nhãn chín muộn, 2 giống nhãn chín sớm; 4 giống bơ; 3 giống xoài; 3 giống cam, quýt; hồng giòn MC1; thanh long ruột đỏ; bưởi da xanh; na Hoàng hậu; giống táo 11 TAO 05; chanh leo Đài Nông 1 …); 02 giống chè; 01 giống cà phê THA1,....
Tổng diện tích cây ăn quả được cải tạo toàn tỉnh: 13.109 ha (Trong đó cây Xoài: 3.967 ha; Nhãn: 7.623 ha; Bơ: 583 ha; Cam: 364 ha; Bưởi: 432 ha; cây ăn quả khác 140 ha). Các giống sử dụng chủ yếu gồm: Giống nhãn: chín muộn, miền, Hưng Yên; Giống xoài: Đài Loan, Úc, Thái; Giống bơ: Booth7, Read, bơ ghép, bơ địa phương; Giống chanh leo Đài nông; Giống mận: Hậu, tam hoa; Giống cam: Cao Phong, địa phương, Vinh; Giống hồng: MC1, Thái Lan; Giống bưởi: Diễn, da xanh, Tân Lạc, địa phương; Giống đào: Pháp, Mỹ, Hải Phòng….
Ứng dụng ghép cà chua trên gốc cà tím, nhập nội và nhân giống một số giống hoa: Hồng, lan, tuy líp từ Hà Lan, Đài Loan được nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô….
Hệ thống tưới (nhỏ giọt, phun…) tiết kiệm nước: 1.234 ha. Trong đó hệ thống tưới tiết kiệm nước cho cây: Rau các loại: 252 ha; Cây ăn quả: 955 ha; Hoa: 23 ha; Dược liệu: 1 ha; Cây trồng khác: 3 ha.
Nhà lưới, nhà kính: 53,21 ha. Trong đó ứng dụng nhà lưới, nhà kính trong sản xuất: Giống: 2 ha; Hoa: 23,39 ha; Rau các loại: 24,54 ha; Cây ăn quả: 2,88 ha; Cà phê: 0,4 ha.
Toàn tỉnh đã được cấp 161 mã số vùng trồng cây 4.537 ha cây ăn quả xuất khẩu trong đó: Tổng số mã vùng trồng cây ăn quả xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc: 110 mã với 4.138 ha; mã số vùng trồng cây ăn quả được cấp để xuất khẩu sang thị trường Úc, Mỹ,... là 51 mã với tổng diện tích 399 ha.
Lĩnh vực chăn nuôi:
Chăn nuôi phát triển theo hướng sản xuất hàng hoá, chú trọng cải tạo giống và chuyển giao kỹ thuật, mở rộng mô hình doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết với các hộ gia đình để phát triển chăn nuôi, gắn với mở chợ buôn bán trao đổi đại gia súc: Ứng dụng công nghệ cấy chuyển phôi giống bò sữa thuần chủng tại Mộc Châu, phối giống nhân tạo cho bò cái có kết quả bằng tinh của giống bò chất lượng cao (Brahman); Nhà máy chế biến thức ăn cho bò sữa TMR tại Mộc Châu, trang trại chăn nuôi bò sữa tại Mộc Châu, Vân Hồ; Ứng dụng phát triển công nghệ chuồng kín, công nghệ tự động hóa toàn bộ hoặc một số khâu trong chăn nuôi trang trại tập trung, công nghiệp như chăn nuôi lợn giống, lợn siêu nạc ứng dụng công nghệ cao tại Công ty cổ phần Chăn nuôi Lộc Phát; Công ty cổ phần Chăn nuôi Minh Thúy Chiềng Chung; Ứng dụng công nghệ xử lý chất thải chăn nuôi (công nghệ khí sinh học, chế phẩm sinh học...) nhằm giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Sử dụng men vi sinh hoạt tính trong ủ, chế biến thức ăn chăn nuôi quy mô hộ gia đình.
Lĩnh vực lâm nghiệp: Ứng dụng công nghệ mô, hom trong chọn, tạo, nhân giống các giống cây lâm nghiệp như xoan, tếch, giổi….; Ứng dụng công nghệ GIS trong bảo vệ rừng. Hiện nay, có 12/12 huyện, thành phố đã ứng dụng công nghệ trong quản lý, bảo vệ rừng.
Lĩnh vực thủy sản: Ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn lọc đàn cá bố mẹ; công nghệ sản xuất cá giống bằng phương pháp đẻ vuốt và ấp trứng bằng bình vây, ứng dụng phương pháp lai xa hoặc sử dụng hóa chất để tạo giống đơn tính trong sản xuất cá giống, nhằm tạo ra con giống có năng suất, chất lượng cao; Ứng dụng và mở rộng diện tích nuôi cá thâm canh, nuôi lồng, bè có sử dụng thức ăn công nghiệp đối với một số đối tượng nuôi chính như: Chép, trôi, trắm cỏ, rô phi đơn tính, diêu hồng, lăng, tầm. Điển hình là Công ty TNHH một thành viên Cá tầm Việt Nam Sơn La; nuôi cá trên lòng hồ thủy điện Sơn La, Hòa Bình tại các huyện Quỳnh Nhai, Thuận Châu, Mường La, Phù Yên, Bắc Yên; Thực hiện hỗ trợ mô hình nuôi trai lấy ngọc trên địa bàn 3 huyện (Quỳnh Nhai, Mai Sơn, Phù Yên) và thành phố Sơn La. Hoàn thành thả 8.000 con trai nuôi (Trong đó trai đã cấy và dưỡng thành công sau 30 ngày: 6.000 con; trai đã cấy được 6 tháng: 1.000 con; trai đã cấy được 9 tháng: 1.000 con) trên địa bàn 04 huyện, thành phố. Mỗi con trai nuôi cho 02 viên ngọc trở lên với thu nhập trên 700.000 đồng/con.
Từng bước cơ giới hóa nông nghiệp, đưa máy móc vào sản xuất thay thế sức con người như máy cày, máy thu hoạch, phương tiện vận chuyển..; Các hợp tác xã, doanh nghiệp khoa học và công nghệ sử dụng công nghệ cao vào trong sản xuất, hoạt động có hiệu quả, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người lao động địa phương, chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật cho tổ chức, cá nhân sản hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Nhiều mô hình doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết với các hộ nông dân, hợp tác xã trong sản xuất gắn với nhà máy chế biến nông sản đang hoạt động có hiệu quả.Toàn tỉnh có 583 hợp tác xã nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; có 10 doanh nghiệp khoa học và công nghệ hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Năm 2020 tỉnh có thêm 50 sản phẩm được công nhận OCOP, nâng tổng số sản phẩm đạt OCOP lên 78, trong đó có 03 sản phẩm đạt 5 sao. 21 sản phẩm mang địa danh của tỉnh Sơn La được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ.
Diện tích cây trồng áp dụng VietGAP hoặc GAP khác hoặc các tiêu chuẩn khác: 12.174 ha. Sản lượng cá sản xuất áp dụng VietGAP hoặc GAP khác: 2.657 tấn. Sản lượng mật ong sản xuất áp dụng VietGAP hoặc GAP khác: 647 lít. Ngoài ra, triển khai thực hiện thí điểm có sự hỗ trợ của ngân sách nhà nước cho sản xuất 11 sản phẩm nông nghiệp theo hướng hữu cơ trên địa bàn các huyện, thành phố, gồm mô hình sản xuất: cây ăn quả (Bưởi, cam, nhãn, xoài, thanh long, chanh leo, na), rau, chè, lợn thịt theo hướng hữu cơ; ủ phân hữu cơ tổng hợp.
Ngoài ra trên địa bàn tỉnh các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức, cá nhân đang triển khai các mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ như sản xuất bưởi trên địa bàn huyện Thuận Châu; Chè trên địa bàn huyện Thuận Châu, Mộc Châu, Vân Hồ; Lúa trên địa bàn huyện Phù Yên….
Ánh Dương