Chị Hoàng Thị Gái, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX dịch vụ tổng hợp An Hòa (xã An Hòa, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng)  là 1 trong 63 gương mặt nông dân tiêu biểu của cả nước được bình chọn nhận danh hiệu “Nông dân Việt Nam xuất sắc 2021”. Chị Gái đã có nhiều đóng góp trong việc vận động nông dân tập trung đất đai, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, quy vùng sản xuất, đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp. Hiện nay, HTX dịch vụ tổng hợp An Hòa đang sở hữu 50 ha trồng đậu tương rau Nhật Bản, với doanh thu khoảng 4 tỷ đồng/năm, lợi nhuận hơn 1,4 tỷ đồng/năm.

Năm 2011 trở về trước, gia đình chị Gái làm đại lý thu mua thóc gạo, xay xát, sau đó chuyển đi khắp trong Nam, ngoài Bắc. Việc kinh doanh rất đắt khách, gạo xay xát đến đâu bán hết đến đó. Chị Gái nhận thấy lợi thế từ cánh đồng làng Mân của xã An Hòa – xưa nổi tiếng nhất vùng bởi người dân chuyên cấy giống lúa nếp cái hoa vàng cho chất lượng hạt gạo mẩy, dẻo, thơm ngon (trước đây là loại gạo nếp chuyên trồng để tiến vua). Vì thế vợ chồng chị trăn trở tìm cách làm ra sản phẩm từ loại gạo này để giữ gìn và quảng bá thương hiệu gạo nếp “Mân”, vừa tăng thu nhập cho gia đình, đồng thời giúp địa phương giải quyết được những vấn đề khó khăn về việc làm, tiêu thụ sản phẩm cho nông dân. Từ năm 2011, gia đình chị chuyển sang nghề nấu rượu, đến năm 2012, thành lập Cơ sở sản xuất rượu Hoàng Quân và được đăng ký nhãn hiệu và bảo hộ theo Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu số 206109 do Cục Sở hữu trí tuệ. Hiện nay, cơ sở có 3 sản phẩm chính là: nếp cái hoa vàng hạ thổ, nếp cái  ngâm củ đinh lăng và nếp cái ngâm củ ba kích. Sản phẩm rượu Nếp Mân Hoàng Quân là một trong 7 sản phẩm OCOP đầu tiên của TP Hải Phòng. Hiện nay, sản phẩm rượu của gia đình chị được phân phối, tiêu thụ chủ yếu tại Hải Phòng và một số tỉnh, thành phố như: Hải Dương, Hà Nội, Vĩnh Phúc… Cơ sở đã thực hiện liên kết với các hộ nông dân trong vùng, hỗ trợ tiêu thụ hơn 100 tấn gạo/năm, đảm bảo sản xuất ổn định của các hộ nông dân trên diện tích từ 30 ha - 100ha, tăng cao thu nhập cho người lao động địa phương. Lợi nhuận hằng năm thu lại gần 1 tỷ đồng.

Để có nguyên liệu sản xuất rượu nếp Mân, thay vì thu mua thóc nếp tại địa phương, chị Gái đã mạnh dạn vận động bà con bỏ ruộng để tiếp quản các diện tích bỏ hoang, cùng bà con tiến hành xây dựng cánh đồng mẫu lớn, quy vùng sản xuất nếp cái hoa vàng tập trung. Năm 2014, gia đình chị mạnh dạn đầu tư mua hàng loạt máy móc để phục vụ sản xuất nông nghiệp gồm 2 máy gặt, 2 máy cày và 2 máy cấy lúa chất lượng cao với tổng số tiền đầu tư trên 1,8 tỷ đồng. Được sự hỗ trợ của chính quyền các cấp, chị  đã đứng ra thành lập tổ dịch vụ liên kết thực hiện cơ giới hóa đồng bộ xây dựng cánh đồng mẫu lớn với 24 thành viên của các hộ gia đình hội viên.

Năm 2018, được sự quan tâm của chính quyền các cấp, chị Gái đã mạnh dạn thành lập HTX dịch vụ tổng hợp An Hòa do chị làm Chủ tịch HĐQT. Bước đi đột phá cho chuyển đổi cây trồng tại đây chỉ khi HTX gặp được Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Hiền Lê (Công ty Hiền Lê), một doanh nghiệp cũng đang đi tìm vùng nguyên liệu để trồng đậu tương rau xuất khẩu. HTX đã liên kết với Công ty trồng và bao tiêu giống đậu tương rau xuất khẩu sang Nhật Bản với quy mô hơn 50 ha.

Có sẵn vùng sản xuất lúa tập trung từ trước nên việc chuyển sang luân canh tăng vụ, mở rộng diện tích trồng cây đậu tương rau xuất khẩu cũng rất dễ dàng, không mất nhiều thời gian. HTX DVNN An Hòa đã mạnh dạn làm khâu trung gian, phối hợp với UBND xã vận động nông dân cho HTX đứng ra ký hợp đồng dài hạn với thời gian 10 năm với các hộ dân để hình thành cánh đồng lớn tập trung. HTX cũng phải ký hợp đồng đảm bảo với UBND xã, đồng thời trực tiếp ký hợp đồng cho thuê đất với Công ty Hiền Lê.Nhờ đó đã hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung, tạo thuận lợi cho việc áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp, giảm chi phí đầu vào, đưa sản xuất nông nghiệp phát triển bền vững, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân trong toàn xã và hạn chế tình trạng bỏ ruộng hoang.

Sau hơn 3 năm canh tác, kết quả cho thấy, cây đậu tương rau dễ trồng, thích nghi với điều kiện thổ nhưỡng ở địa phương. Rễ của cây đậu tương rau còn có tác dụng cải tạo đất rất tốt, quả thu hoạch có đầu ra ổn định. Trừ mọi chi phí, nông dân thu lãi từ 25-35 triệu đồng/ ha/vụ, hiệu quả cao hơn 2-3 lần cấy lúa. Nhờ thường xuyên có các chuyên gia nông nghiệp Nhật Bản đồng hành, chuyển giao kỹ thuật trồng, canh tác, khoa học công nghệ cho cán bộ, thành viên, nên Hợp tác xã An Hòa đã lĩnh hội được nhiều, kinh nghiệm, kỹ thuật, công nghệ mới, xóa bỏ dần thói quen dùng phân bón, thuốc BVTV không đúng thời điểm, không đúng liều lượng, không rõ nguồn gốc. Quá trình chăm sóc cây đậu tương rau đều được ghi chép nhật ký tỷ mỷ và đưa ra hướng xử lý kịp thời khi có sự cố trong sản xuất.

Không chỉ làm kinh tế giỏi, chị Gái còn vận động gia đình thành viên và nhân dân thực hiện tốt việc tham gia thu gom rác thải, phân loại rác thải tại gia đình để bảo vệ môi trường, duy trì và phát triển hiệu quả mô hình 3 tốt “Tiết kiệm tốt, tương trợ tốt, nuôi dạy con tốt”. Chị đã giúp nhiều phụ nữ tại địa phương vươn lên thoát nghèo bằng cách cho vay vốn, trợ giúp con giống, vật nuôi, chỉ cách làm ăn, tạo việc làm…

Mô hình sản xuất như của HTX sản xuất kinh doanh dịch vụ tổng hợp nông nghiệp xã An Hòa của chị Hoàng Thị Gái còn góp phần tạo ra môi trường canh tác hoàn hảo, đưa đến những sản phẩm nông nghiệp tốt, an toàn chất lượng cao theo hướng hiện đại. Ghi nhận những nỗ lực và cống hiến của chị, chị đã được UBND tỉnh, các cấp, các ngành tặng nhiều bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong sản xuất kinh doanh giai đoạn 2015 – 2020- Năm 2020 Trung ương tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước tại Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X.

Phúc Nguyên