Kể từ khi được thành lập, trang Zalo “Xã Yên Hòa, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình” đã trở thành kênh tương tác chính giữa chính quyền với bà con tại xã. Ảnh Internet
Hiện nay, chưa có nhiều địa phương ban hành được tiêu chí cụ thể về thôn thông minh, nhưng các địa phương và người dân đều hiểu nôm na đây là mô hình thôn ứng dụng các công nghệ hiện đại, thông minh, tự động vào sản xuất và đời sống. Một số địa phương đang đẩy mạnh xây dựng các thôn, xã hiện đại, thông minh.
Để đạt tiêu chí này, thôn (xóm) cần có ít nhất một mô hình "thôn thông minh" ứng dụng chuyển đổi số để sản xuất hàng hóa, ứng dụng quản lý tự động hóa. Trong đó, thôn có tổ công nghệ số cộng đồng; đại diện thôn có ứng dụng các nền tảng số để thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin, tiếp nhận và xử lý kịp thời phản ánh kiến nghị của người dân trong cộng đồng thôn; nhà văn hóa thôn được trang bị mạng Wifi miễn phí; lắp đặt hệ thống camera an ninh tại các điểm ngã ba, ngã tư các trục đường giao thông trên địa bàn toàn xã; 100% trụ sở cơ quan, tổ chức và hộ dân trong thôn được gắn địa chỉ số trên nền tảng địa chỉ số Việt Nam (Vpostcode); 100% sản phẩm OCOP của địa phương được đưa lên sàn thương mại điện tử; có ít nhất 1 mô hình ứng dụng chuyển đổi số vào một trong các lĩnh vực…
Ở một số địa phương, do nhu cầu thiết thực của đời sống cùng với với việc đồng lòng xây dựng một xã hội giao dịch dựa trên nền tảng thông minh, nền tảng kỹ thuật số mà nhiều người dân hưởng ứng rất cao dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, giúp tiết kiệm thời gian và thanh khoản trong kinh tế; việc thực hiện cài đặt tài khoản công dân số được triển khai ở nhiều nơi giúp để thực hiện giao dịch hành chính với chính quyền mà không cần phải trực tiếp đến cơ quan Nhà nước, giúp tiết kiệm nhiều thời gian. Nhiều nơi, chính quyền địa phương phân công nhiệm vụ cho từng thành viên phụ trách từng khu dân cư, hướng dẫn người dân cài đặt các tài khoản số: Công dân số, App thanh toán không dùng tiền mặt, hướng dẫn người dân đăng ký đưa các sản phẩm nông nghiệp lên sàn giao dịch điện tử giúp các sản phẩm nông nghiệp OCOP của địa phương đến với khách hàng ở mọi miền. Hệ thống truyền thanh thông minh giúp truyền tải thông tin chỉ đạo của các cấp đến người dân nhanh hơn và tiện lợi hơn. Nhiều thôn, xóm lập trang zalo cộng đồng để làm kênh trao đổi thông tin hai chiều giữa người dân và ban điều hành thôn được nhanh hơn…
Như vậy, mô hình thôn thông minh được hiểu là mô hình cộng đồng xóm, thôn, xã ở các vùng nông thôn sử dụng các nền tảng công nghệ kỹ thuật số, tận dụng các thế mạnh và cơ hội của địa phương để phát triển bền vững. Ở đó, người dân sẽ có một không gian đáng sống, được kết nối cũng như thụ hưởng các tiện ích và dịch vụ xã hội tốt hơn, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống.