Những năm 90, cũng như những người dân ở Cốc San, cuộc sống gia đình bà Chắp rất khó khăn vất vả, kinh tế eo hẹp lo ăn từng bữa, xoay xở đủ mọi việc để kiếm sống những không thể thoát khỏi cái nghèo đeo bám. Bà và gia đình luôn trăn trở, suy nghĩ tìm hướng đi để cải thiện cuộc sống và phấn đấu vươn lên làm giàu ngay tại mảnh đất quê hương của mình. Vừa hay lúc ấy trại cá giống tỉnh Hoàng Liên Sơn (cũ) - tiền thân của Hợp tác xã Cốc San - bàn giao đất cho nông dân, được sự hỗ trợ giúp đỡ nhiệt tình của cán bộ Hội Nông dân xã, sự ủng hộ của gia đình, bà đã đi tìm hiểu và học tập kinh nghiệm của các hộ đi trước và quyết định nhận toàn bộ 2,3ha ao về để nuôi cá, trong đó có 1,2ha mặt nước ương nuôi cá giống các loại. Bà thử nghiệm sản xuất cá giống, cá thịt các loại (cá mè, trắm cỏ, chép, trôi, rô phi…) cung cấp cho bà con trong thôn, xã và các xã lân cận. Ban đầu do thiếu kinh nghiệm, kỹ thuật nuôi nên gia đình bà gặp muôn vàn khó khăn, như cá bố mẹ bị bệnh, khó kiểm soát thời gian cá đẻ…

Không nản chí, bà quyết tâm tìm kiếm, học hỏi thêm kiến thức, kinh nghiệm từ các kỹ sư tại Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I đến các nhiều mô hình nuôi cá khác trong và ngoài tỉnh, cập nhật qua các phương tiện thông tin đại chúng…, qua đó đã giúp bà trong việc lựa chọn giống cá, không chỉ phù hợp với điều kiện của địa phương mà còn phù hợp với thị trường tiêu thụ sản phẩm... Qua các buổi tham quan, học tập trao đổi kinh nghiệm tại các hộ nuôi cá từ các tỉnh Hải Phòng, Hà Nội hai vợ chồng bà quyết định nuôi ghép cá bỗng với cá trắm đen, chép lai và rô phi đơn tính. 

Sau nhiều năm nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm, gia đình bà đã thuần thục trong việc sản xuất cá giống. Đặc biệt biống cá chép do gia đình bà lai tạo được lấy nguồn từ giống cá chép Trung Quốc và cá chép sông Hồng, tạo ra con cá chép lai giống to, khỏe, kháng dịch bệnh tốt, mẫu mã đẹp. Nhận thấy cá Bỗng là loài cá có sức đề kháng với bệnh tốt, chi phí đầu vào thấp, kỹ thuật chăm sóc đơn giản, nuôi được với mật độ cao, giá trị dinh dưỡng, chất lượng thịt thơm ngon, được rất nhiều người ưa thích.có đầu ra tương đối ổn định, giá bán cao hơn so với các loại cá trắm, chép, rô phi… nên bà quyết định tận dụng diện tích mặt nước, nuôi ghép cá Bỗng với một số loài cá khác trong ao như cá trắm đen, chép lai, rô phi đơn tính. Cá Bỗng luôn được nhà hàng đặc sản ở Lào Cai và các tỉnh lân cận như Lai Châu, Yên Bái, Hà Giang.. săn đón. Với giá dao động khoảng 350.000 - 400.000 đồng/kg, riêng doanh thu từ cá Bỗng mỗi năm đạt khoảng 800 triệu đồng, trừ chi phí thì lợi nhuận đạt khoảng 300 triệu đồng. Ngoài ra, bà còn nghiên cứu, học hỏi cách ươm giống cá Bỗng cung cấp cho các hộ dân trong xã, huyện, tỉnh, đưa lại nguồn thu nhập đáng kể. Gia đình bà  đã liên kết với 03 hộ nuôi trong xã để sản xuất con cá giống, cung ứng hầu hết cho các hộ nuôi cá trong tỉnh và cung cấp cho 6 tỉnh lân cận. Từ năm 2017-2021, thu nhập bình quân của gia đình đạt từ 1,2 đến 1,8 tỷ đồng/năm, trung bình 27,5 triệu đồng/khẩu/tháng. 

Theo kinh nghiệm của gia đình bà Chắp, để đảm bảo chất lượng con giống và tăng năng suất cá giống gia đình phải định kỳ cải tạo ao, thay nước, vệ sinh ao nuôi, cho cá ăn đúng giờ, bảo đảm lượng thức ăn... Bên cạnh đó, gia đình cũng chủ động thiết kế che chắn mặt ao chống rét, đảm bảo giữ ấm cho cá luôn khỏe mạnh, phát triển tốt trong mùa đông.Ngoài ra có thể sử dụng thức ăn tự chế với hàm lượng đạm từ 30 - 35%, mật độ nuôi trong ao có thể đạt 60 - 70 con/m³ và giảm dần theo từng giai đoạn phát triển của cá, mật độ nuôi ao từ 5 - 7 con/m² là tốt nhất.

Thấy nhà bà nuôi cá thành công dần dần nhiều hộ dân trong thôn cải tạo ruộng trồng lúa kém hiệu quả chuyển sang đào ao nuôi cá. Gia đình bà đã giúp đỡ, hỗ trợ 220 hộ trong thôn, trong xã có hoàn cảnh khó khăn, kinh nghiệm nuôi cá, hỗ trợ cho 30 hộ về con giống cá với giá trị khoảng 300 triệu đồng để các hộ có điều kiệnphát triển sản xuất, có nguồn thu nhập ổn định, vươn lên thoát nghèo. Ngoài ra trang trại của gia đình hàng năm tạo việc làm cho lao động thường xuyên tại địa phương từ  8-10 lao động, lao động theo mùa vụ từ 40-50 người với mức thù lao từ 4 - 5 triệu đồng/người/tháng.

Gia Bảo