Ảnh minh họa

Về xã Quang Tân, huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh gặp “vua gà bản địa” nổi tiếng gần xa, trước mắt tôi là một vùng quê nông thôn tươi đẹp, sống động, giàu có không khác gì đô thị là mấy, những ngôi nhà kiên cố, khang trang, hiện đại, sân vườn rộng rãi, phương tiện ô tô đi lại vận chuyển hàng hoá tấp nập, tôi chợt nghĩ nơi đây, nông thôn kiểu mẫu đã bắt đầu xuất hiện. Đang mải ngắm nhìn cảnh quan xung quanh thì xe đưa chúng tôi đã đến nhà anh Nguyễn Văn Tuyền - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Tuyền Hiền, xã Quảng Tân, huyện Đầm Hà. Được biết, HTX nông nghiệp chuyên sản xuất, cung ứng giống và chăn nuôi gà thương phẩm. Hằng năm, Hợp tác xã cung cấp ra thị trường khoảng 200.000 - 250.000 con gà gồm giống gà hoa mơ, gà râu và gà mũ. Không chỉ cung cấp gà giống trong huyện, HTX đã mở rộng thị trường sang các địa phương khác như Móng Cái, Tiên Yên, Hải Hà, Ba Chẽ...Ngoài ra, gà thịt thương phẩm bán ra thị trường khoảng 150 tấn/năm, nhiều khi vẫn không đủ bán do các siêu thị, nhà hàng trong và ngoài tỉnh đặt mua quá nhiều. Đặc biệt, khi gà bản Đầm Hà được công nhận thương hiệu tập thể, số người đăng ký mua gà giống rất đông, đến nay đã có khoảng 200 hộ nuôi từ 1.000 - 2.000 con/hộ.

Tiếp chuyện chúng tôi, anh chia sẻ: Để có được thành quả như ngày hôm nay là cả một quãng thời gian dài lao động vất vả cực nhọc của gia đình anh để phục hồi lại giống gà trên chính quê hương của mình. Khi mới lập nghiệp, thu nhập của hai vợ chồng cũng chỉ đủ sinh hoạt hàng ngày. Sau khi có con, thu nhập của hai vợ chồng càng không đủ để trang trải cho cuộc sống, nhiều đêm trăn trở nghĩ cách làm giàu và phải làm sao để phát triển kinh tế trên chính mảnh đất quê hương của mình, tận dụng và phát huy những lợi thế của địa phương để phát triển kinh tế. Nhận thấy quê mình có giống gà rất ngon, nhiều người muốn mua cũng không có, nắm bắt được nhu cầu của thị trường, gia đình anh quyết tâm đi khắp các thôn, bản để tìm những con gà giống bản địa. Để có thể tìm những con gà bản Đầm Hà bố mẹ đạt chuẩn, vợ chồng anh phải lặn lội lên tận các xã vùng cao của huyện Đầm Hà, thậm chí vào tận các bản của bà con đồng bào dân tộc thiểu số để thu gom. Tuy nhiên, việc lựa chọn các gà bố mẹ cũng đầy gian nan, gà phải đạt các tiêu chí đặc trưng như bộ lông đốm hoa sặc sỡ, da vàng, chân vàng, gà mái vừa có râu, vừa có mũ.

Với ý chí và lòng quyết tâm khởi nghiệp, đồng thời để bảo tồn và phát triển giống gà đã được bao thế hệ ông, cha nuôi giữ, năm 2014, vợ chồng anh mạnh dạn dốc toàn bộ gia sản và vay mượn để đầu tư gần 200 triệu đồng xây dựng trang trại 100m2 với 1.000 con gà nhân giống bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo. Là gia đình thuần nông, nên thời điểm đó 200-300 triệu đồng là số tiền rất lớn, mọi người đều lo lắng, sợ mô hình của anh thất bại. Được vợ động viên và luôn đồng hành bên cạnh, hai vợ chồng hăng say làm việc không kể ngày đêm, có những khi đi bắt gà tiêm phòng từ tối đến tận nửa đêm. Lúc đó chưa có ô tô như bây giờ, trời mưa rét nhưng hai vợ chồng cứ vừa chạy xe máy, vừa kéo theo xe bò, nhiều khi về đến trại gà, hai vợ chồng phải chui vào nhà úm gà để sưởi ấm.

Khó khăn ban đầu rồi cũng qua đi. Nhờ tham gia các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật của Hội Nông dân các cấp, trung tâm khuyến nông của huyện tổ chức, đồng thời tự tìm tòi, học hỏi kinh nghiêm chăn nuôi, anh Tuyền đã nắm bắt được khoa học kỹ thuật và làm chủ công nghệ thụ tinh nhân tạo trong sản xuất con giống. Việc cung cấp gà giống, gà thương phẩm ra thị trường ổn định và ngày càng phát triển. Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, tháng 5/2016, anh đã vận động thêm một số hộ dân cùng thành lập HTX lấy tên là Hợp tác xã nông nghiệp Tuyền Hiền và anh đứng ra làm giám đốc hợp tác xã, chuyên sản xuất gà giống và nuôi gà bản Đầm Hà thương phẩm.

Khi mới thành lập, HTX Tuyền Hiền gặp rất nhiều khó khăn do đường xá, điện lưới phục vụ nuôi gà chưa được ổn định, mặt bằng để phục vụ cho việc chăn thả gà tự nhiên có quy mô khá hạn hẹp. Nhưng chỉ một năm sau, HTX Tuyền Hiền đã tháo gỡ và giải quyết được các vấn đề khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi để bà con làm giàu từ nuôi giống gà bản địa từ đó góp phần giảm hộ nghẻo tại địa phương.

Lúc đầu, khi thụ tinh nhân tạo cho gà bản Đầm Hà, do còn ít kinh nghiệm nên tỷ lệ trứng ấp thành gà con chỉ đạt 50-60%, dẫn đến việc nhân giống, chọn giống gặp nhiều khó khăn. Phải mất gần 4 năm, anh mới có thể làm chủ được việc thụ tinh nhân tạo, nhân giống, từ đó cung cấp giống gà bản Đầm Hà cho bà con chăn nuôi. Đến nay, tỷ lệ thành công khi thụ tinh nhân tạo gà bản Đầm Hà đạt trên 90%. Hiện HTX đang đồng hành với hơn 100 hộ dân trên địa bàn các huyện Đầm Hà, Tiên Yên, Hải Hà, Ba Chẽ để liên kết, bao tiêu sản phẩm, đồng thời trực tiếp hướng dẫn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho các hộ dân trên địa bàn cùng nhau chăn nuôi sản xuất. Lợi nhuận gia đình anh thu về hằng năm gần 2 tỷ đồng và lợi nhuận đem lại cho các hộ tham gia liên kết đạt hàng chục tỷ đồng/năm.

Hiện HTX Tuyền Hiền đã mở rộng quy mô đàn gà đẻ, nâng sản lượng gà giống để đảm bảo nguồn cung cấp gà giống trên thị trường. Bên cạnh đó là hệ thống chuồng úm gà có dây chuyền tự động đưa thức ăn, nước uống cho gà nên đã giảm được nhiều nhân công chăm sóc. Gà bản Đầm Hà đã được công nhận là sản phẩm OCOP đạt 4 sao. Sản phẩm không chỉ nổi tiếng ở nơi đây, mà còn được tiêu thụ tại nhiều chuỗi siêu thị, nhà hàng ở Hạ Long, Móng Cái, Cẩm Phả, Hà Nội...

Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đầm Hà nhận xét: anh Nguyễn Văn Tuyền - Giám đốc HTX nông nghiệp Tuyền Hiền là tấm gương vượt khó làm giàu điển hình của địa phương. Anh đã góp phần gìn giữ, bảo tồn giống gà bản địa, phát huy tiềm năng, thế mạnh vốn có của địa phương, đưa sản phẩm gà bản Đầm Hà ra thị trường rộng lớn không những trong tỉnh mà còn mở rộng ở các tỉnh bạn lân cận.

Với tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, anh đã tích cực tham gia các hoạt động xã hội, giúp nhau sản xuất, kinh doanh, tạo nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người lao động nông thôn tại địa phương, tích cực giúp đỡ nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững. Nhờ chăn nuôi gà bản Đầm Hà, nhiều hộ dân trên địa bàn huyện Đầm Hà nói chung, xã Quảng Tân nói riêng không chỉ thoát nghèo, mà còn ngày càng trở lên giàu có.

Từ những thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua, anh đã nhận được rất nhiều giấy khen, bằng khen của các cấp, các ngành, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương. Năm 2022, Anh vinh dự là một trong 100 Nông dân Việt Nam xuất sắc được bình chọn, là người truyền động lực cổ vũ, khuyến khích hội viên nông dân hăng hái tham gia lao động sản xuất, góp phần xây dựng nông thôn mới, văn minh, hiện đại.

                                                                                                               Nhật Anh