Ảnh: Cây bách bộ trồng dưới tán rừng
Bằng sự hiểu biết về dược liệu cũng như các loại thuốc đông y và kinh nghiệm thực tế, đầu năm 2022, bác sỹ Lá Văn Khôi - Trưởng khoa Đông y, Bệnh viện Đa khoa Tây Bắc - Nghệ An cùng 2 người anh thành lập hợp tác xã (HTX) Nông dược Tĩnh Sáng Đường tại xóm Hợp Thành, xã Yên Hợp với hoạt động chính là trồng và chế biến cây dược liệu.
HTX tổ chức sản xuất theo mô hình liên kết chuỗi từ trồng cây dược liệu đến sản xuất chế biến thành sản phẩm để đưa ra thị trường. Theo đó, tất cả thành viên đều có đất trồng các loại dược liệu quy mô lớn, đồng thời hợp đồng thu mua nguyên liệu với người dân địa phương. Các thành viên HTX chính là những đầu mối tập hợp, cung cấp nguyên liệu cho công đoạn sản xuất thành phẩm.
Hợp tác xã đã tư vấn hỗ trợ chọn giống cây dược liệu thích hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở địa phương, đồng thời tập huấn kỹ thuật trồng và chăm sóc theo chuẩn VietGAP cho người dân. HTX xây dựng 2 phương án, đó là trồng các loại cây dược liệu dễ tính, sinh trưởng khoẻ như cây cà gai leo, cây chè dây... ở vùng đất trống kém màu mỡ, sỏi đá; hoặc trồng các loại cây ưa bóng để trồng xen dưới tán rừng như cây lá khôi, cây bách bộ...
Từ đây, những mảnh đất bạc màu, để hoang đang dần được phủ xanh, những gia đình khó khăn nay đã có thu nhập ổn định từ việc trồng và bán cây dược liệu. Những gia đình đầu tư trồng keo 5 - 7 năm mới có thu nhập thì nay đã có thể “lấy ngắn nuôi dài” từ việc bán lá khôi, bán củ bách bộ... Thu nhập trung bình của các hộ trồng nguyên liệu cho HTX đạt 5 - 6 triệu đồng/tháng.
Để sản phẩm đảm bảo chất lượng, HTX đầu tư thiết bị hiện đại như máy lọc nước, bể rửa, máy sấy nhiệt, máy sấy lạnh, máy nấu cao, máy nghiền bột, máy khử khuẩn, máy ép màng, đóng nắp.... Công nhân được tập huấn về kỉ luật, cũng như quy trình kỹ thuật. Công tác kiểm tra, giám sát thực hiện nghiêm ngặt từ khâu trồng và chăm sóc nguyên liệu, đến sơ chế, sản xuất, đóng gói sản phẩm.
Hiện nay, HTX Nông dược Tĩnh Sáng Đường đã có hơn 30 sản phẩm được thị trường ưa chuộng, có mặt tại nhiều tỉnh thành, như bột rau má sấy lạnh, cao cà gai leo, cao dây thìa canh, cao an lạc miên, cao khôi bình vị, trà túi lọc cà gai leo.... Các sản phẩm đều có nhãn mác rõ ràng, cấp mã số, mã vạch và đạt chứng nhận ISO 22000:2018 về sản xuất kinh doanh nông dược.
HTX đã chủ động trong phát triển vùng nguyên liệu, ngày càng có nhiều hộ gia đình tham gia trồng cây dược liệu trên chính vùng đất đồi sỏi đá của gia đình. Đây là cách làm mới với bà con nơi đây, ban đầu HTX đã đầu tư toàn bộ giống cây, phân bón và ký hợp đồng thu mua. Đến nay, người dân đã yên tâm mở rộng diện tích trồng, đời sống của bà con xã nghèo đang dần được cải thiện. 5 - 7 năm mới có thu nhập thì nay đã có thể “lấy ngắn nuôi dài” từ việc bán lá khôi, bán củ bách bộ... Thu nhập trung bình của các hộ trồng nguyên liệu cho HTX đạt 5 - 6 triệu đồng/tháng.
Vân Anh