Qua câu chuyện, được biêt anh là người dân tộc (Dao đỏ) sinh ra và lớn lên đã gắn bó với cây chè Shan tuyết, những rừng chè, nương chè của tổ tiên để lại và được trồng mới đã trở thành nguồn sinh kế bao đời nay của quê hương mình. Hầu như thôn nào ở xã Xuân Minh cũng có chè, những đồi chè xanh mướt nằm lẫn với cây cối của núi rừng tự nhiên. Thôn Minh Sơn, nằm gần trung tâm xã nên đường đi lại thuận tiện, có điện lưới quốc gia, điều kiện mặt bằng cũng tốt hơn các thôn khác nên là trung tâm sản xuất chè của xã Xuân Minh.

Nghề trồng chè và làm chè có ở Xuân Minh lâu đời nhưng bà con chủ yếu sản xuất, chế biến thủ công, manh mún; năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm không cao. Bản thân anh làm chè từ bé nên anh luôn canh cánh trong lòng những dòng suy nghĩ phải đổi mới phương thức sản xuất kinh doanh để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, đưa được sản phẩm của địa phương mình tới người tiêu dùng trong và ngoài nước. Nghĩ là làm, năm 2016, anh bàn với gia đình quyết định vay vốn ngân hàng, vay bạn bè, người thân và tiền tích cóp được của gia đình để đầu tư trang thiết bị sản xuất chè công nghệ cao. Tuy nhiên, để sử dụng máy móc thì cần phải có kiến thức vận hành một cách đồng bộ, anh lạị phải đến các vùng chè nổi tiếng như: tỉnh Thái Nguyên, Sơn La, Yên Bái, Phú Thọ... để học hỏi kinh nghiệm sản xuất, chế biến, bảo quản, đóng gói chè. Khi đã học hỏi và nắm bắt được cách thức, kỹ thuật làm ra những sản phẩm chè cũng như làm thế nào để có thương hiệu chè chất lương cao đưa ra tiêu thụ và quảng bá sản phẩm tại thị thường trong và ngoài nước. Anh đã bắt tay vào kinh doanh, sản xuất và chế biến chè. Mới đầu là thu mua nhỏ lẻ và sản xuất chè vàng là chính, nên vào thời điểm đó, do chưa xây dựng được thương hiệu và kỹ thuật chế biến nên sản phẩm của anh và bà con làm ra tiêu thụ rất kém, giá cả lại thấp, thu nhập chẳng đáng là bao. Năm 2017, được sự hỗ trợ của Nhà nước cùng số vốn tích cóp được, anh quyết định thành lập Hợp tác xã chè Minh Quang và trồng thêm diện tích chè hữu cơ, huy động vốn và vận động thêm các thành viên tham gia, tiêu chuẩn chè sạch nhằm tạo ra sản phẩm có chất lượng, từng bước góp phần xây dựng chỗ đứng cho riêng sản phẩm chè của địa phương.

Năm 2018, các sản phẩm trà mang tính đặc sản của Xuân Minh được đưa ra thị trường, trải qua nhiều năm tạo dựng với chất lượng sản phẩm làm đầu, đúng thời điểm chương trình mỗi xã một sản phẩm được triển khai đã giúp hợp tác xã có thêm động lực để cải tiến hoàn thiện bao bì, xây dựng thành công sản phẩm mang thương hiệu bản địa. Ở Xuân Minh, chè Shan tuyết phân bố hầu khắp các thôn, trong đó các vùng chè cổ thụ đều có độ cao từ 1.200 -1.800 m so với mực bước biển, với 10 thôn là vùng nguyên liệu sản xuất sạch, giúp cho hợp tác xã có thêm điểm tựa để tạo ra những sản phẩm giá trị, chất lượng để chinh phục các thị trường khó tính. Cùng sự quan tâm của Trung tâm Xúc tiến Công thương - Sở Công thương đã quảng bá sản phẩm của HTX đi khắp các vùng miền, dần dần chè Shan tuyết Xuân Minh đã được người tiêu dùng chấp nhận, có chỗ đứng trên thị trường. 

Hiện nay, sản phẩm chè của hợp tác xã đã đạt tiêu chuẩn 4 sao theo Chương trình OCOP của tỉnh; tới đây, hợp tác xã sẽ đầu tư mua sắm máy sấy công nghệ cao, mở rộng nhà xưởng sản xuất bảo đảm các yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm đưa sản phẩm chất lượng đến các đại lý trên toàn quốc và xuất khẩu sang nước ngoài như: Trung Quốc, Nhật Bản và nhiều nước châu Âu... Tổng doanh thu trong giai đoạn 2018-2022 là hơn 40 tỷ đồng, tổng lợi nhuận là 3 tỷ đồng.  hợp tác xã đã giải quyết việc làm cho 6 lao động trực tiếp, thu nhập 6 triệu đồng/tháng. Giải quyết việc làm gián tiếp cho 120 hộ gia đình có thu nhập ổn định từ 40 đến 100 triệu đồng/năm. Hợp tác xã đã liên kết với 6 thôn trên địa bàn xã, trong đó có 3 tổ hợp tác gồm 120 hộ sản suất làm vùng nguyên liệu sạch, an toàn để cung cấp cho hợp tác xã chế biến ra sản phẩm chất lượng cao. 

Cây chè không những giúp kinh tế gia đình anh làm giàu chính đáng mà còn là cây chủ lực giúp cho nhiều hộ dân ở Xuân Minh thoát nghèo, thúc đẩy kinh tế của địa phương phát triển. Không những làm kinh tế giỏi anh còn tích cực tham gia các phong trào của Hội; luôn hướng dẫn, giúp đỡ hộ nghèo, khó khăn về kinh nghiệm sản xuất, áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật cho  hàng trăm lượt người. Anh luôn đi đầu trong việc ủng hộ các quỹ do địa phương phát động, đóng góp xây dựng nông thôn mới hàng chục triệu đồng.

Từ những thành tích và đóng góp không nhỏ của anh cho xã hội, anh đã được các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương trao tặng bằng khen, giấy khen, ngoài ra anh còn được vinh danh là “Nhà nông trẻ xuất sắc” của tỉnh Hà Giang. Đặc biệt, tối 13/10/2023, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương tổ chức Lễ Tôn vinh và trao Danh hiệu 100 Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2023 và Biểu dương 63 hợp tác xã tiêu biểu toàn quốc do Hội Nông dân Việt Nam tuyên truyền, vận động, hướng dẫn thành lập. Anh vinh dự đại diện cho 1 trong 63 Hợp tác xã tiêu biểu trong cả nước, đó là Hợp tác xã Minh Quang, xã Xuân Minh, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang với sản phẩm chủ yếu là trà Shan tuyết, trà Tuyết Nón, trà Bạch Mẫu Đơn, trà Bạch Mao Tín Dương.  Anh xứng đáng là một trong những nông dân xuất sắc, một giám đốc hợp tác xã điển hình, tiêu biểu trong phong trào nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, góp phần thực hiện hiệu quả vào mục tiêu chung của quốc gia trong xây dựng nông thôn mới.

Tiến Trình